Ένα διπλό παιχνίδι προπαγάνδας και επιθετικών κινήσεων παίζει η Τουρκία στην περιοχή του Καστελορίζου, δημιουργώντας ένα πολεμικό σκηνικό. Απειλές, επιθετικές κινήσεις και εμπρηστικές δηλώσεις από αξιωματούχους και τούρκους δημοσιογράφους συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα, με τις ισορροπίες να χαρακτηρίζονται εξαιρετικά λεπτές και τον κίνδυνο για ένα θερμό επεισόδιο να γίνεται κάθε μέρα όλο και μεγαλύτερος.
Η υπερσυγκέντρωση δυνάμεων, δε, στην περιοχή απαιτεί εξαιρετική ψυχραιμία προκειμένου να μην ξεφύγει από τον έλεγχο. Για πολλούς οι κινήσεις της Αγκυρας θυμίζουν την κρίση των Ιμίων του 1996. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η διήμερη επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου στο ακριτικό νησί (αύριο και μεθαύριο) αποτελεί κι ένα ηχηρό μήνυμα με βασικό αποδέκτη την Αγκυρα.
Το Καστελόριζο έβαλε στο στόχαστρο ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, διαμηνύοντας ότι ένα νησί δέκα τετραγωνικών χιλιομέτρων δεν μπορεί να διεκδικεί επήρεια 40.000 χλμ., απειλώντας την Ελλάδα και με πόλεμο. Συνέστησε δε στην Αθήνα να κοιτάξει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας τα τελευταία τέσσερα χρόνια για να καταλάβει τι θα συμβεί εάν αποτύχει η διπλωματία. Τη ρητορική Ερντογάν ακολουθούν τόσο ο υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και η περιοχή του Καστελλορίζου μπαίνει στο στόχαστρο. Αλλωστε το συγκεκριμένο σύμπλεγμα νησιών και η επήρειά τους είναι αυτά που «εγκλωβίζουν» την Τουρκία στις ακτές της.
Η στοχοποίηση του Καστελορίζου από την Αγκυρα αναδεικνύεται στην κεντρική ρητορική που πλαισιώνει την ένταση. Περίεργες κινήσεις με πλωτά σκάφη έχουν καταγραφεί τις τελευταίες ημέρες γύρω από το νησί, ενώ τα τουρκικά φιλοκυβερνη- τικά ΜΜΕ ακολουθούν τις εξελίξεις φτιάχνοντας το κατάλληλο περιβάλλον προπαγάνδας. Τηλεοπτικά συνεργεία συνωστίζονται στο Κας, την ακτή απέναντι από το νησί, χρησιμοποιούν φουσκωτά ή αποβιβάζονται σε βραχονησίδες και επιχειρούν να δώσουν πολεμικό παλμό στα ρεπορτάζ τους. Κάνουν λόγο για προκλήσεις των ελληνικών δυνάμεων ανοιχτά του Καστελλορίζου και περιγράφουν σκηνές συγκέντρωσης στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή. Την ίδια στιγμή καταγγέλλουν την Ελλάδα για παράνομη στρατιωτικοποίηση των νησιών και παραβίαση των Συνθηκών, γεγονός που. όπως υποστηρίζουν, επιτρέπει στην Τουρκία να τις αμφισβητήσει. Η Τουρκία επιχειρεί να παρουσιάσει το Καστελόριζο ως απομονωμένο, προκειμένου να στηρίξει την επιχειρηματολογία περί «μαξιμαλιστικών απαιτήσεων της ελληνικής πλευράς και νόμιμων διεκδικήσεων της Τουρκίας».
Στόχος της προπαγάνδας να δημιουργήσει την αίσθηση ακόμα και ενδεχόμενης κατάληψης του Καστελλορίζου από τουρκικές δυνάμεις, με την Αγκυρα διαρκώς να προβάλλει υπεροπλία απέναντι στην Ελλάδα, θεωρώντας ότι οι απειλές μπορεί να τρομοκρατήσουν την Αθήνα και να τη σύρουν σε μια διαπραγμάτευση υπό καθεστώς εκβιασμού.
Στο ίδιο πλαίσιο και οι δηλώσεις τούρκων αναλυτών, όπως του Χασάν Οζκάν, στελέχους του Κέντρου Στρατηγικών Ερευνών Ρούμελης – Βαλκανίων, που αμφισβητούν το καθεστώς των νησιών, επικαλούμενοι το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης, και υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα «έχει προκαλέσει νομικό κενό στα νησιά και έχει καταστεί πια “εισβολέας”».
Αντίστοιχα κινείται και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του εταίρου του Ερντογάν, του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που διοργανώνει πορείες μίσους και διχασμού, με τους διαδηλωτές να ζητούν επανεξέταση του καθεστώτος των Δωδεκανήσων και τον επικεφαλής της διοργάνωσης να προειδοποιεί την Αθήνα ότι «η στάση της από εδώ και στο εξής είναι εκείνη που θα καθορίσει το αν θα οδηγηθούμε σε σύγκρουση στην περιοχή».
Οι απειλές ενισχύονται και στο πεδίο όπου το τουρκικό ερευνητικό «Ορούτς Ρέις» και τα πολεμικά σκάφη που το συνοδεύουν κινούνται όλο και πιο κοντά στο Καστελόριζο, με τις πληροφορίες που διαρρέουν από την Αγκυρα να υποστηρίζουν ότι έρχεται νέα ΝΑΥΤΕΧ με διάρκεια έως τις 25 Σεπτεμβρίου και στόχο την ενίσχυση του εκβιασμού κατά την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής, που θα έχει θέμα τα μέτρα απέναντι στην Τουρκία.
Ερωτηματικό παραμένει ποια θα είναι η στάση της ΕΕ και αν θα καταφέρει να συναινέσει σε κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας. Οι Η ΠΑ συνεχίζουν να καταδικάζουν τις κινήσεις της Αγκυρας σε επίπεδο δηλώσεων, ενώ τις εξελίξεις παρακολουθεί και η Μόσχα που αναζητεί μια ευκαιρία για ρήγμα στο ΝΑΤΟ, το οποίο με τη σειρά του βυθίζεται σε μια επικίνδυνη και εκκωφαντική σιωπή, απρόθυμο να παρέμβει. Η κρίση γεννά και ανταγωνισμούς για εξοπλιστικά, πυροδοτώντας ακόμα εντονότερο παρασκήνιο. Ο Ερντογάν δίνει εντολή στους πλοιάρχους των πολεμικών του να μην τραβήξουν πρώτοι τη σκανδάλη και ζητά διάλογο άνευ όρων από την Αθήνα. Διάλογο και αποκλιμάκωση ζητά και η διεθνής κοινότητα. Διάλογο θέλει και η Αθήνα, με προϋπόθεση την απομάκρυνση των τουρκικών σκαφών από την υφαλοκρηπίδα της. Ενας διάλογος που αναδεικνύεται σε μια πολύ δύσκολη διπλωματική εξίσωση…
της Αλεξάνδρας Φωτάκη από Τα Νέα
