Αυτό που είδε ολόκληρος ο πλανήτης σε ζωντανή σύνδεση από τη Μόσχα, άλλοτε με κομμένη την ανάσα, όπως λέει και το κλισέ, και άλλοτε με μεγάλη καχυποψία και επιφυλακτικότητα είναι πολύ συγκεκριμένο: είναι ένα από τα κεφάλαια που γράφονται στην Ιστορία όταν συγκυβερνούν εγκληματίες πολέμου, κακοποιοί με θεσμικό ρόλο, πρώην πράκτορες της KGB μετεξελιγμένοι σε αρχηγούς του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος. Ηταν, λοιπόν, ένα πραξικόπημα μέχρι που σταμάτησε να είναι...
Γράφει ο Κώστας Δημητράκος
Αν το όλο σενάριο δεν εμπεριείχε και την πυρηνική απειλή την οποία τα φερέφωνα του κάτωχρου Βλαντιμίρ Πούτιν επισείουν με το καλημέρα, θα ήταν απλώς μια κακοστημένη σειρά με λίγα επεισόδια που θα είχε απορριφθεί ακόμα και από την τελευταία συνδρομητική πλατφόρμα. Ο,τι και αν ήταν, πάντως, το απολύτως σίγουρο, σύμφωνα με όλους τους διεθνείς παρατηρητές, είναι ότι ο Πούτιν μπορεί να έσωσε το καθεστώς του το Σάββατο, αλλά αυτή η μέρα θα μείνει στη μνήμη μας ως ένα κομμάτι της διάλυσης της Ρωσίας ως μεγάλης δύναμης – και αυτή, μαζί με τη βαρβαρότητα της αιματοχυσίας θα είναι το πραγματικό κληροδότημα του Πούτιν στις επόμενες γενιές.
Μέχρι το μεσημέρι της Κυριακής οι περισσότεροι διεθνείς αναλυτές συμφωνούσαν στο εξής: αυτή ήταν η σημαντικότερη πολιτική ήττα που έχει υποστεί μέχρι σήμερα ο Πούτιν, όπως και η σημαντικότερη απόδειξη ότι ο σύγχρονος «τσάρος» –έπειτα από το 16 μηνών αιματοκύλισμα στην Ουκρανία– είναι περισσότερο ευάλωτος από όσο θέλει ο ίδιος και η καλοστημένη ρωσική προπαγάνδα του Κρεμλίνου να δείχνει.
Σχεδόν ολόκληρο το Σάββατο, ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν συντόνιζε τις μονάδες των μισθοφόρων της Wagner να βαδίζουν προς τη Μόσχα, περνώντας μέσα από το στρατηγείο της Ρωσίας στην Ουκρανία, το Ροστόφ. Αλλοι μιλούσαν για 25.000 άνδρες, άλλοι για 10.000, άλλοι για λιγότερους. Ελληνας ανταποκριτής τηλεοπτικού σταθμού από τη Μόσχα, μίλησε για «5.000, ίσως και λιγότερους». Ο Πούτιν κάλεσε την Εθνοφρουρά να υπερασπιστεί τη Μόσχα. Η ανθρωπότητα κρατούσε την ανάσα της, τα διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα βρίσκονταν σε διαρκείς ζωντανές συνδέσεις.
Η διαμεσολάβηση Λουκασένκο
Και εκεί που όλοι βρίσκονταν με το δάχτυλο στη σκανδάλη, αργά το βράδυ ανακοινώθηκε ότι «οι δύο πλευρές βρήκαν τρόπο να συνεννοηθούν ώστε να αποφευχθεί η εμφύλια αιματοχυσία», έπειτα από προσωπική παρέμβαση του προέδρου της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο... Στο πλαίσιο της συμφωνίας για τον τερματισμό της «ανταρσίας», ο Πούτιν εγγυήθηκε ότι ο Πριγκόζιν θα μπορούσε να βρει άσυλο στη γειτονική Λευκορωσία και ότι οι ρωσικές αρχές θα απέσυραν τις ποινικές κατηγορίες για ανταρσία εναντίον του ίδιου και των μαχητών του. Ο Πριγκόζιν δεν επιβεβαίωσε αμέσως τη συμφωνία, αλλά αργότερα έγινε γνωστό ότι συμφώνησε να φύγει από τη Ρωσία για τη Λευκορωσία το Σάββατο, σε ένα deal στο οποίο προφανώς μεσολάβησε ο Λουκασένκο.
Η αιτία όλης αυτής της ιστορίας δεν μπορεί να αναζητηθεί πουθενά αλλού εκτός από τις μεγάλες φθορές που έχει υποστεί ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία, γεγονός που ανάγκασε τον Πούτιν να στηριχθεί περισσότερο στον όμιλο Wagner. Και εδώ είναι που βρίσκει άμεση εφαρμογή μία από τις πιο παραδοσιακές βασικές αρχές: όταν σε στρατιωτική επιχείρηση αμολάς άγρια σκυλιά, τότε σίγουρα μερικά από αυτά θα γυρίσουν και θα σε δαγκώσουν. Και η ομάδα των αδίστακτων μισθοφόρων Wagner ήταν εργαλείο στα χέρια του Πούτιν από το 2014 όταν ο Ρώσος πρόεδρος αποφασίζει να καταλάβει την Κριμαία αλλά και να υποδαυλίσει μια εσωτερική εξέγερση στην Ανατολική Ουκρανία. Η Wagner αποτελείτο κυρίως από πρώην στελέχη των ειδικών δυνάμεων του ρωσικού στρατού.
Πάντως, σε χθεσινή ανακοίνωσή του ο Πούτιν διέψευσε τις ελπίδες όλων όσοι πίστευαν ότι όσα έγιναν το Σάββατο θα οδηγούσαν σε μια πολύ γρήγορη και εντυπωσιακά θετική εξέλιξη αποχώρησης των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία, καθώς ανακοίνωσε ότι «η Ρωσία συνεχίζει κανονικά την ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως αποκαλεί τη συνεχιζόμενη βαρβαρότητα στη γειτονική χώρα όπου η Wagner έχει πρωταγωνιστήσει στα πιο φρικτά εγκλήματα πολέμου.