Σαν σήμερα στις 18 Οκτωβρίου του 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου με το ΠΑΣΟΚ, μετά από έναν εκλογικό θρίαμβο που αποτυπώνονταν στο 48,06% δίνοντας του πλειοψηφία 172 βουλευτών, «πατούσε» στην επιθυμία της κοινωνίας για αλλαγή και σφράγιζε με την πληθωρική παρουσία μια ολόκληρη εποχή.
Ειδικού Συνεργάτη
Με τα καλά της και τα κακά της, μια εποχή που θα μείνει στην ιστορία ως παράδειγμα όσον αφορά τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα, αλλά και ως αποφυγή για νοοτροπίες και αντιλήψεις που μέχρι σήμερα καταδυναστεύουν τη χώρα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε χαρισματική προσωπικότητα, ένας ηγέτης με όραμα και εξαιρετικές ικανότητες, ένας πληθωρικός πολιτικός και συνάμα ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο. Δεν θα κάνω αποτίμηση του έργου του, το οποίο άλλωστε πολλοί το διεκδικούν και το μεταφράζουν επιδιώκοντας να το προσαρμόσουν στα μεγέθη τους, αλλά μια αναφορά στη δεκαετία του Ανδρέα. Στη δεκαετία του 1980.
Στη δεκαετία που αφήσαμε πίσω και τη βρίσκουμε διαρκώς μπροστά μας. Τη συναντάμε στη λεξικογραφία και σε όλα τα πεδία της δημόσιας ζωής, στην αισθητική συμπεριφορά των πολιτικών ηγεσιών και του λαού, αλλά και στην απαρχή των πολιτικών και οικονομικών κρίσεων που διαρκούν τέσσερις παρά έναν χρόνο δεκαετίες. Η δεκαετία του ’80, η δεκαετία του Ανδρέα και του ΠΑΣΟΚ, είναι εδώ «ενωμένη και δυνατή».
Τουλάχιστον συνθηματολογικά, αλλά πάντως παρούσα και κυρίαρχη στη φαντασίωση μιας μερίδας της κοινωνίας καθώς και της πολιτικής ηγεσίας, που αντιγράφει και παπαγαλίζει μια εποχή τεχνητής ευημερίας. «Στις 18 Σοσιαλισμός», «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες», «Ο Λαός Θέλει Το ΠΑΣΟΚ Μπορεί να Φέρει την Αλλαγή», «Ραντεβού με την Ιστορία», «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο Συνδικάτο», και τόσα άλλα συνθήματα που διαμόρφωσαν την κυρίαρχη ιδεολογία των επόμενων δεκαετιών.
Η δεκαετία του ’80, η εποχή του Ανδρέα μαζί με το ΠΑΣΟΚ έφερε στο προσκήνιο απωθημένα δεκαετιών, έδωσε εξουσία στο περιθώριο και χώρο ώστε να διαμορφωθεί ο αριστερός εθνικισμός υπό το μανδύα του πατριωτισμού. Το λεγόμενο «πατριωτικό» ΠΑΣΟΚ. Μαζί όμως με όλα αυτά, ήρθε η τρομοκρατία της άκρας Αριστεράς, τα χρωματιστά ψηφοδέλτια στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, τα σκάνδαλα με κορυφαίο του Κοσκωτά, η μόδα των καταλήψεων, η αποθέωση του λαϊκισμού, η «Αυριανή» και ο «Αυριανισμός», οι «πρασινοφρουροί», οι κλαδικές οργανώσεις, οι ΕΓΕς, το αντιδεξιό μέτωπο ’81-86 και η διχαστική πολιτική, τα Μεσογειακά Προγράμματα με τα οποία έγιναν περιουσίες και πολλά άλλα.
Άφησε όμως και μια σειρά κοινωνικών παρεμβάσεων από το Εθνικό Σύστημα Υγείας μέχρι το πενθήμερο, την μεταρρύθμιση του γλωσσικού συστήματος, τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και κοινωνικές και πολιτικές παρεμβάσεις- τομές (εισοδηματικές αυξήσεις, ίδρυση ΕΛ.ΑΣ. Ένοπλες Δυνάμεις) που άφησαν το στίγμα ενός σοσιαλιστικού «Τρίτου Δρόμου» αλά ελληνικά.
Εν κατακλείδι η νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου του 1981 ήταν προϊόν της φυσιογνωμίας του Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος διαχειρίστηκε κατά τρόπο ιδανικό τις φαντασιώσεις των μικροαστικών λαϊκών στρωμάτων, ενσωματώνοντας σ’ ένα νέο εθνικό αφήγημα την εθνική κακογουστιά και τον λαϊκισμό ως πολιτικό μοντέλο.
