Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι οι ανακοινώσεις της νέας κυβέρνησης για μείωση του χρόνου ασύλου, αποσυμφόρηση των νησιών και αύξηση των επιστροφών στην Τουρκία, σχολίασε, μιλώντας σήμερα με δημοσιογράφους, ο επικεφαλής της ελληνικής αποστολής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ), Τζιανλούκα Ρόκο . «Ωστόσο, θα πρέπει να αρχίσουν να τις εφαρμόζουν. Είμαι αρκετά αισιόδοξος ότι θα το κάνουν», συμπλήρωσε. Για το άσυλο υπογράμμισε ότι «λαμβάνω τις διαβεβαιώσεις πως ό,τι έρθει, θα είναι σε σύμπνοια με τις ευρωπαϊκές αλλαγές».
Ο ΔΟΜ συνεργάζεται με την κυβέρνηση και στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών, το οποίο ανανεώθηκε μετά τη λήξη του, τον περασμένο Αύγουστο. Ο στόχος του προγράμματος είναι να επιστραφούν εθελοντικά στις πατρίδες τους 16.000 άτομα, στα επόμενα τρία χρόνια. «Ο στόχος παραμένει ο ίδιος, αλλά το καινούριο που συζητάμε, είναι να έχουμε μια περισσότερο ευέλικτη προσέγγιση, σε περίπτωση που θελήσουν να επιστρέψουν περισσότερα άτομα στις πατρίδες τους», διευκρίνισε ο επικεφαλής του ΔΟΜ στην Ελλάδα.
Την ίδια ώρα, το πολύ θετικό στοιχείο της νέας κυβέρνησης, παρατήρησε ο κ. Ρόκο, «είναι η εξαγγελία του αναπληρωτή υπουργού, Γιώργου Κουμουτσάκου για ένα συνολικό σχέδιο διαχείρισης του προσφυγικού (masterplan), για το οποίο συνεργαζόμαστε και εμείς. Όταν θα ολοκληρωθεί, θα είναι καλό. Αναλύει τις αφίξεις στη χώρα και τις αποχωρήσεις των ατόμων από τα καμπ. Είναι δύσκολο να τα αναλύσεις αυτά, καθώς οι αφίξεις είναι απρόβλεπτες, αλλά είναι σημαντικό να έχεις μια γενική εικόνα των αριθμών. Πρέπει να έχεις μια ιδέα του επόμενου βήματος που θα κάνεις». Άσκησε δε κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση για «έλλειψη προγραμματισμού και οράματος».
Σχετικά με τη μεταφορά των μαθητών από τα κέντρα φιλοξενίας και τα ξενοδοχεία στα σχολεία (πέρυσι ο ΔΟΜ μετέφερε περίπου 3.800 παιδιά από κέντρα φιλοξενίας και ξενοδοχεία, που δεν βρίσκονταν κοντά στον αστικό ιστό), πρόγραμμα το οποίο έχει «παγώσει», ο κ. Ρόκο εξήγησε ότι η μεταφορά γινόταν από έκτακτες χρηματοδοτήσεις και τώρα θα γίνεται από το ταμείο AMIF, ωστόσο, λόγω των εκλογών, χάθηκε κάποιος χρόνος για τη μετάβαση. «Είμαστε έτοιμοι να το ξαναξεκινήσουμε, όσο πιο γρήγορα γίνεται, αλλά πρέπει να γίνουν κάποιες διοικητικές διαδικασίες», πρόσθεσε.
Για τις απογευματινές τάξεις (ΔΥΕΠ -Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων) αποκάλυψε ότι «οι σκέψεις της κυβέρνησης είναι να γίνουν κάποιες αλλαγές στο σύστημα, προκειμένου να λύσουν το πρόβλημα της κατανόησης της ελληνικής γλώσσας». Ο ίδιος προσέθεσε: «Ξέρω ότι υπάρχει ανησυχία για τη συνέχισή τους, αλλά δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποια σχετική συζήτηση».
Αλλαγές ετοιμάζονται και στην απόδοση ΑΜΚΑ στους πολίτες τρίτων χωρών, όπως αποκάλυψε ο κ. Ρόκο, ο οποίος στη συνέχεια υπογράμμισε: «Θέλουν να αλλάξουν το πρόγραμμα. Ας το δούμε. Όπως και με το άσυλο, πολύ σύντομα θα έχουμε ένα νέο σύστημα. Ας δούμε τι θα έρθει».
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο επικεφαλής της ελληνικής αποστολής του ΔΟΜ παρατήρησε ότι «φαίνεται πως διαμορφώνεται ένα διαφορετικό πλαίσιο με τις εξελίξεις στην Κεντρική Μεσόγειο και τη συμφωνία μεταξύ Ιταλίας, Μάλτας, Γερμανίας και Γαλλίας και θεωρώ ότι η Ελλάδα θα πρέπει να είναι μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας μετεγκατάστασης υπάρξει» και πρόσθεσε ότι «η ελληνική κυβέρνηση εργάζεται πάνω σε αυτό, ώστε να διασφαλίσει ότι θα υπάρξει περισσότερη αλληλεγγύη και ότι αν υπάρχει οποιοσδήποτε μηχανισμός μετεγκατάστασης, η Ελλάδα θα είναι μέρος του».
Αποσυμφόρηση των ΚΥΤ στα νησιά
Ο κ. Ρόκο υπογράμμισε την ανάγκη δημιουργίας ακόμα περισσότερων νέων θέσεων φιλοξενίας για τους αιτούντες άσυλο στην ενδοχώρα, με στόχο την περαιτέρω αποσυμφόρηση των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά.
Εξήγησε ότι από τον περασμένο Ιούνιο, βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία 3.500-4.000 νέων θέσεων φιλοξενίας, που θα ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο. Οι θέσεις αυτές θα προκύψουν με την επέκταση των υπαρχουσών δομών, αλλά και με την κατασκευή νέων: πρόκειται για το καμπ στην Κόρινθο, που βρίσκεται κοντά στο προαναχωρησιακό κέντρο και είναι ήδη έτοιμο και εξοπλισμένο με μεγάλες σκηνές της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Επίσης, το κέντρο φιλοξενίας της Νέας Καβάλας, που προγραμμάτιζε να κλείσει η προηγούμενη κυβέρνηση και στο οποίο πρόσφατα μεταφέρθηκαν αιτούντες από τα νησιά για περιορισμένο χρονικό διάστημα, για το οποίο όμως ο κ. Ρόκο ανέφερε ότι δεν μπορεί να φιλοξενήσει ανθρώπους, κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Τέλος, αναφέρθηκε στο κέντρο φιλοξενίας στον Καραβόμυλο, για το οποίο ωστόσο διευκρίνισε ότι δεν είναι έτοιμο, καθώς οι συζητήσεις είναι σε εξέλιξη.
Ωστόσο, ο επικεφαλής του ΔΟΜ σχολίασε ότι οι θέσεις που δημιουργούνται είναι οριακές και υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσει το αν θα τις αυξήσει περαιτέρω. Την ίδια ώρα, όπως αποκάλυψε, ο στόχος της κυβέρνησης είναι να σταματήσει το πρόγραμμα φιλοξενίας στα ξενοδοχεία (σήμερα διαμένουν περίπου 4.600 άτομα), γιατί δεν είναι ένα πρόγραμμα οικονομικά συμφέρον. Εξήγησε ότι η ιδέα είναι, να δημιουργηθούν, μεσοπρόθεσμα, περισσότερες θέσεις φιλοξενίας, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο, αν θα είναι σε κέντρα φιλοξενίας ή διαμερίσματα και ποιο θα είναι ακριβώς το σχέδιο για το κλείσιμο των ξενοδοχείων.
Πάντως, επειδή η αγορά ακινήτων αλλάζει, κυρίως στην Αθήνα και δεν βρίσκονται εύκολα διαθέσιμα διαμερίσματα, ο Τζιανλούκα Ρόκο εξήγησε ότι υπάρχει η κατανόηση ότι πρέπει να γίνει περισσότερη διάχυση θέσεων σε όλη την Ελλάδα και σχολίασε ότι υπάρχει η ανάγκη να δούμε και άλλες πόλεις, ωστόσο πρέπει σε αυτές να υπάρχουν και άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες, όπως νοσοκομεία.
Σε εξέλιξη πρόγραμμα για τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες
Από τον Αύγουστο είναι σε εξέλιξη το πρόγραμμα ενσωμάτωσης HELIOS, στο πλαίσιο του οποίου οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες παρακολουθούν για έξι μήνες μαθήματα ελληνικής γλώσσας και εργαστήρια συμβουλευτικής για τις διαδικασίες στην Ελλάδα, ενώ υποστηρίζονται να νοικιάσουν το δικό τους σπίτι (το ενοίκιο για τους πρώτους έξι μήνες καταβάλλεται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης). Ήδη στο πρόγραμμα συμμετέχουν οι πρώτοι 2.000 πρόσφυγες και ο στόχος είναι να υποστηρίξει όλους τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες που βρίσκονται στην Ελλάδα. Επίσης, ο κ. Ρόκο εξήγησε ότι υπάρχει συζήτηση για τη σύνδεση του προγράμματος αυτού με προγράμματα εύρεσης εργασίας, που θα ξεκινήσουν τα υπουργεία Εργασίας και Αγροτικής Ανάπτυξης.
Η χρηματοδότηση γίνεται από τη DG HOME, μέχρι τον Νοέμβριο του 2020 και στη συνέχεια η ευθύνη και η χρηματοδότηση του προγράμματος θα περάσει στο ελληνικό κράτος, με υποστήριξη από ευρωπαϊκούς πόρους. Ο κ. Ρόκο εξήγησε ότι η παρούσα κυβέρνηση ενδιαφέρεται για τη συνέχισή του και εξέφρασε την ευχή «στην επόμενη φάση του, το πρόγραμμα να γίνει ένας μόνιμος μηχανισμός που να υποστηρίζει και τους πρόσφυγες και τους ευάλωτους Έλληνες που ζουν στη χώρα».