Την προϋπόθεση να υποστηριχθεί συλλογικά από τους παραγωγικούς φορείς η μετάβαση στο νέο παραγωγικό μοντέλο της πράσινης μετάβασης υπογράμμισε ο Πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Πειραιώς κ. Γεώργιος Παπαμανώλης-Ντόζας, κατά την ομιλία του στο επετειακό συνέδριο του Επιμελητηριακού Ομίλου Ανάπτυξης Ελληνικών Νησιών (Ε.Ο.Α.Ε.Ν.) που διοργανώθηκε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς.
Κατά την παρέμβασή του, ο κ. Γεώργιος Παπαμανώλης – Ντόζας επεσήμανε ότι απαιτείται ένα ισότιμο αναπτυξιακό σχέδιο, χωρίς αποκλεισμούς που θα διασφαλίζει τη δίκαιη μετάβαση του οικοσύστηματος της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας στην πράσινη εποχή. Βασικό κριτήριο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΒΕΠ, είναι η άμεση δημιουργία χρηματοδοτικών προϊόντων και εργαλείων εξειδικευμένων για τις μικρές επιχειρήσεις που έχει η χώρα. Μάλιστα, χαρακτήρισε τη Μικρομεσαία Επιχείρηση ως «ραχοκοκκαλιά» της ελληνικής οικονομίας, που άντεξε από την υγειονομική κρίση και τα “lockdown” και μας δείχνει ότι είναι έτοιμη να περάσει στην επόμενη εποχή, αρκεί να στηριχθεί η πράσινη μετάβαση με στοχευμένες δράσεις και μέτρα.
Ο κ. Παπαμανώλης υπογράμμισε πως η ενσωμάτωση των αρχών του πράσινου μάρκετινγκ σε επιχειρηματικά συστήματα αναφέρεται όλο και περισσότερο στη διαδικασία παγκοσμιοποίησης της οικονομίας και εξήγησε ότι είναι κρίσιμο, να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που θα αναλάβουν το επιπλέον κόστος της μετάβασης στην πράσινη οικονομία.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Προέδρου κ. Γεωργίου Παπαμανώλη – Ντόζα είναι το εξής:
«Η Πράσινη μετάβαση για μια βιώσιμη οικονομία με μέλλον είναι εδώ.
Ο ευρωπαϊκός στόχος να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος μέχρι το 2050, μας αφορά όλους. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το επενδυτικό σχέδιο ύψους τουλάχιστον ενός τρισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία, ευθυγραμμισμένο με τη Συμφωνία του Παρισιού και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, μπορεί να ενισχύσει την Ελλάδα και την ελληνική παραγωγή.
Ο «πράσινος» προσανατολισμός της σύγχρονης επιχειρηματικότητας είναι δεδομένος ενόψει των νέων περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών εξελίξεων. Τα ζητήματα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος έχουν καταστεί μία από τις πρώτες προτεραιότητες των ΜΜΕ οι οποίες καλούνται να ανταποκριθούν σε μια ακόμη πρόκληση, δίνοντας έμφαση στην ενεργειακή επάρκεια, την περιβαλλοντική διαχείριση και αποδοτικότητα των παραγωγικών διαδικασιών, των προϊόντων και υπηρεσιών που σχεδιάζουν, εφαρμόζουν και παρέχουν.
Η ενσωμάτωση της βιώσιμης περιβαλλοντικής διαχείρισης στη στρατηγική μιας επιχείρησης μπορεί να αποτελέσει βασική πηγή ανάπτυξης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
Πολλές επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να αναλαμβάνουν βιώσιμες πρωτοβουλίες για να υιοθετήσουν μια προσέγγιση win-win που εξοικονομεί το κόστος της επιχείρησης ενώ παράλληλα ανταποκρίνονται στην ευαισθητοποίηση των πελατών για τα περιβαλλοντικά θέματα που επηρεάζουν όλες τις δραστηριότητες τους. Η ενσωμάτωση των αρχών του πράσινου μάρκετινγκ σε επιχειρηματικά συστήματα αναφέρεται όλο και περισσότερο στη διαδικασία παγκοσμιοποίησης της οικονομίας.
Είναι κρίσιμο, να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που θα αναλάβουν το επιπλέον κόστος της μετάβασης στην πράσινη οικονομία και είναι σαφές, πλέον σε όλους ότι η πράσινη ανάπτυξη αποτελεί στις μέρες μας μια πραγματικότητα που απασχολεί τις περισσότερες επιχειρήσεις με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.
Παρόλο την πανδημική κρίση η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα δείχνει να έχει το δικό της ενεργό ρόλο στην πράσινη μετάβαση, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τα δεκάδες χιλιάδες μικρά και μεσαία έργα που ξεκίνησαν να κάνουν την εμφάνιση τους και στοχεύουν στη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την αξιοποίηση της ηλιακής ή αιολικής ενέργειας, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των παραγόμενων προϊόντων.
Σε αυτές τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις, όμως, που χαρακτηρίζουν την πράσινη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, πρέπει να στηριχθεί ενεργά η πράσινη επιχειρηματικότητα.
Να στηριχθεί με ουσιαστικά με χρηματοδοτικά εργαλεία, συμβουλευτική και ρευστότητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης που δημιουργεί μια μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα να ανασχηματίσει την οικονομία της, και μοναδικές ευκαιρίες ανάπτυξης στην επιχειρηματικότητα, κομβικό ρόλο διαδραματίζει ο τομέας της ενέργειας με 6 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 38% του προϋπολογισμού, να αφορούν συνολικά την πράσινη μετάβαση.
Το κύριο χαρακτηριστικό του Σχεδίου Ανάκαμψης που αφορά τον ενεργειακό τομέα είναι ότι καλείται να ενισχύσει ένα κομμάτι της ελληνικής οικονομίας που βρίσκεται ήδη σε τροχιά ανάπτυξης. Το στοιχείο αυτό είναι σημαντικό και διαφοροποιείται από τις ενέργειες του παρελθόντος, όπου συχνά η προσπάθεια εστιαζόταν στη δημιουργία συνθηκών ανασύστασης τμημάτων της ελληνικής οικονομίας.
Η ενίσχυση ενός τομέα δραστηριότητας που παρουσιάζει ήδη αυξημένη ανάπτυξη και δυναμικές προοπτικές, μπορεί να οδηγήσει σε πραγματική έκρηξη της οικονομικής δραστηριότητας φέρνοντας άμεσα, απτά, αποτελέσματα σε ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων. Αυτές οι δραστηριότητες συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία στην ελληνική επιχειρηματικότητα, άμεση δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, ανάσχεση του φαινομένου brain drain, και υγιή έσοδα για το ελληνικό κράτος. Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε το ότι τα συνολικά 170 έργα του Ταμείου Ανάπτυξης, θα πρέπει να ολοκληρωθούν σε λιγότερο από 6 χρόνια.
Η στόχευση σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας οδηγεί σε πραγματική έκρηξη στις δραστηριότητες ενός ευρύτατου φάσματος ελληνικών επιχειρήσεων στον κατασκευαστικό κλάδο, τη βιομηχανική παραγωγή, την υψηλή τεχνολογία, την αποθήκευση ενέργειας και την ανάπτυξη συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ένα πρόσθετο πλεονέκτημα αυτής της εξέλιξης είναι ο θετικός αντίκτυπος στην αγορά χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς ενισχύονται οι δομές demand response όπου ο προγραμματισμός και η διαπραγμάτευση ενέργειας εξισορροπείται, ενισχύεται, και οδηγεί σε αυξημένη σταθερότητα στο ενεργειακό σύστημα της χώρας.
Επίσης μη ξεχνάμε την ηλεκτροκίνηση η οποία αποτελεί στρατηγική επιλογή για την Ευρώπη και τη χώρα μας για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, ανταγωνιστικότητας, και μείωσης της εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα, με 200 εκ. ευρώ να δεσμεύονται για αυτές τις δράσεις.
Το Σχέδιο Ανάκαμψης όμως δίνει και ευκαιρίες επιχειρηματικής ανάπτυξης στην πράσινη μεταποίηση και τις μεταφορές καθώς και στην ανάπτυξη τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 με συνολικά 300 εκατ. ευρώ να διατίθενται για αυτό το σκοπό.
Σε όλα αυτά οι ελληνικές επιχειρήσεις δηλώνουν παρούσες. Με δεδομένη την υφιστάμενη ισχυρή παρουσία της ελληνικής επιχειρηματικότητας σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων, η πράσινη μετάβαση γεννά σημαντικότατες ευκαιρίες επιχειρηματικής ανάπτυξης και δημιουργεί ισχυρές βάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης σε υγιείς και παραγωγικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας.
Δεν είναι όμως μόνο το Ταμείο Ανάκαμψης που θα στηρίξει την πράσινη μετάβαση των ΜΜΕ, είναι και το Νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 ύψους 26,18 δισ. ευρώ με εμβληματικές δράσεις που εστιάζουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στην πράσινη μετάβαση των επιχειρήσεων. Αλλά και ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος που είναι ήδη σε διαβούλευση και δίνει σημαντικά κίνητρα σε συγκεκριμένες δραστηριότητες και κλάδους, προκειμένου να επιτευχθούν ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, η πράσινη μετάβαση, η δημιουργία οικονομιών κλίμακας, η στήριξη καινοτόμων επενδύσεων κ.ά.
Αρκεί όμως το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και ο Αναπτυξιακός Νόμος να καλύψουν τις ανάγκες που θα δημιουργηθούν στις ΜΜΕ στην πράσινη μετάβαση; Σίγουρα όχι .
Το μεγάλο ερώτημα είναι: ποιος είναι ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος στη στήριξη επενδυτικών πλάνων στον τομέα της ενέργειας, στο πλαίσιο της αξιοποίησης του Ταμείο Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ και του Αναπτυξιακού Νόμου;
Οι τράπεζες που αποτελούν διαχρονικό χρηματοδότη για υλοποίηση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, πλέον καλούνται πιο ενεργά να στηρίξουν σημαντικές για την χώρα επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα της ενεργειακής εξοικονόμησης και της ορθολογικής – από άποψη κόστους – μετάβασης σε ενεργειακό μίγμα χαμηλού άνθρακα. Υπάρχουν ήδη τράπεζες που στηρίζουν ενεργά τους μεγάλους Πελάτες με μεγάλο ανθρακικό αποτύπωμα στην προσπάθειά τους να διαφοροποιήσουν τις πηγές τους, δεσμεύοντας σημαντικά κεφάλαια τα οποία θα τους βοηθήσουν να κινηθούν προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και προς τη δημιουργία νέων μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο.
Όμως θα πρέπει και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να μείνουν ζωντανές. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να κλείσουν βιώσιμες επιχειρήσεις. Πρέπει να τις βοηθήσουμε και τις στηρίξουμε στην πράσινη μετάβαση. Χρειάζεται άμεσα η δημιουργία χρηματοδοτικών προϊόντων και εργαλείων εξειδικευμένων για τις μικρές επιχειρήσεις που έχει η χώρα.
Το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας αλλάζει. Και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι παρούσες, άντεξαν και μπορούν να αξιοποιήσουν το κόστος τους και να βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους με την πράσινη μετάβαση. Ωστόσο, συχνά οι μικρές εταιρείες δεν έχουν πρόσβαση στις συμβουλές και τη στήριξη που χρειάζονται. Το πράσινο σχέδιο δράσης για τις ΜΜΕ της Ε.Ε. παρουσιάζει τρόπους με τους οποίους αυτές μπορούν να βοηθηθούν στην επίτευξη του στόχου τους. Σε αυτό το σημείο τα επιμελητήρια θα πρέπει να παρέχουμε συμβουλευτική υποστήριξη και ορθή ενημέρωση προκειμένου αυτές να κάνουν παρεμβάσεις στην παραγωγική τους διαδικασία με σκοπό την μείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος, την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας τους.
Δεν πρέπει να αγνοήσουμε ότι μέσα στην κρίση παρατηρούνται προσπάθειες παραγωγικής αναγέννησης. Στα τρόφιμα, στο χαρτί, στο υγειονομικό υλικό, αλλά και σε πιο απαιτητικές δημιουργίες όπως τα πολυτελή σκάφη αναψυχής έχουν αναδειχθεί νέες επιχειρηματικές δυνάμεις, ικανές να κάνουν τη διαφορά. Πρέπει να σταθούμε δίπλα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και να τις στηρίξουμε στην πράσινη μετάβαση. Εμείς, ως φορέας που εκπροσωπεί πάνω από 15.000 ΜΜΕ κυρίως στον μεταποιητικό κλάδο με στόχο να καλλιεργήσουμε την κουλτούρα της πράσινης επιχειρηματικότητας και τα οφέλη της στα μέλη μας, υλοποιήσαμε μελέτη ανθρακικού αποτυπώματος και λάβαμε την αντίστοιχη πιστοποίηση την οποία και σε λίγες ημέρες θα παρουσιάσουμε.
Η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει στο τελευταίο κρίσιμο, τρίμηνο ενός εξαιρετικά δύσκολου έτους. Η σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα δεν γίνεται χωρίς κόστος, όπως δείχνουν οι πληθωριστικές πιέσεις. Η χώρα μας βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι όπου είτε θα ακολουθήσει τις τάσεις της διεθνούς οικονομίας, προωθώντας δυναμικά τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό της, ώστε να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια της, είτε θα βιώσει μια μάλλον «καχεκτική» οικονομική ανάπτυξη η οποία δεν θα είναι ούτε διατηρήσιμη αλλά ούτε και βιώσιμη.
Η μετάβαση στο νέο παραγωγικό μοντέλο απαιτεί τη συλλογική υποστήριξη των παραγωγικών τάξεων. Απαιτείται ένα ισότιμο αναπτυξιακό σχέδιο, χωρίς αποκλεισμούς που θα διασφαλίζει τη δίκαιη μετάβαση του οικοσύστηματος της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας στην πράσινη εποχή. Η «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας, η ΜΜΕ είναι εδώ, άντεξε την πανδημική κρίση, τα lockdowns και μας δείχνει ότι είναι έτοιμη να περάσει στην επόμενη εποχή, αρκεί να στηριχθεί. Οφείλουμε να στηρίξουμε την πράσινη μετάβαση της με στοχευμένες δράσεις και μέτρα».