Για τον Περισσό δεν υπήρξε «κατάρρευση» αλλά ανατροπή, ενώ η «κόκκινη πολυκατοικία» είχε πρόβλημα στατικότητας που δεν οριοθετείτο στα 2 ή 3 χρόνια της περεστρόικας αλλά είχε προβλήματα μακράς περιόδου
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Ν. ΜΑΝΙΑΤΗ
Ηταν 26 Δεκεμβρίου του 1991. Η κόκκινη σημαία στη Μόσχα υποστέλλεται. Μεγάλο μέρος της Δύσης πανηγυρίζει. Η διάλυση της ΕΣΣΔ έχει αρχίσει, ενώ έχει δρομολογηθεί καιρό πριν με τις αποχωρήσεις μιας σειράς Δημοκρατιών από το οικοδόμημα. Λίγο μετά ο φιλόσοφος Φουκουγιάμα θα πει για το τέλος της Ιστορίας. Στην αντίστιξη όλων αυτών, ο «Ριζοσπάστης» της 27ης Δεκεμβρίου βγαίνει με το θρυλικό πια πρωτοσέλιδο με την κόκκινη σημαία και τον τίτλο «Ελπίδα η πάλη των λαών». Για το ΚΚΕ από τότε και εδώ και 30 χρόνια, μια άλλη ανάγνωση – κόντρα εντελώς στο ρεύμα – αλλά και η υπεράσπιση των κεκτημένων της Σοβιετικής Ενωσης και άλλων σοσιαλιστικών χωρών είναι παραπάνω από ταυτοτική.
Λίγες μέρες πριν από τις εικόνες του τέλους είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες του έκτακτου 14ου Συνεδρίου του ΚΚΕ (18-21/12/1991) όπου οι «ορθόδοξοι» είχαν αρχίσει την ανασυγκρότηση του κόμματος. Το συνέδριο εκείνο έκλεισε την πόρτα στη βαθιά κρίση που έζησε για τρία χρόνια το κόμμα, με πυρήνα αν το ΚΚΕ θα συνέχιζε την αυτοτελή πορεία του ως συνειδητή, οργανωμένη πρωτοπορία της εργατικής τάξης που παλεύει για τον σοσιαλισμό ή αν θα μεταλλαχτεί σε ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, αρχικά ως τάση του «Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου», όπως είπε πρόσφατα η Αλέκα Παπαρήγα. τότε εκ των πρωταγωνιστών ως ΓΓ της ΚΕ.
Τριάντα χρόνια μετά η Αλέκα Παπαρήγα, σήμερα μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, βρέθηκε αυτές τις ημέρες στο δημοφιλές podcast της ΚΝΕ όπου μίλησε αναλυτικά για τα γεγονότα. Για το χρονικό «ενός προαναγγελθέντος θανάτου» αλλά και με σαφήνεια για το πώς το ΚΚΕ βλέπει εκείνες τις στιγμές. Ως γνωστόν για τον Περισσό δεν υπήρξε «κατάρρευση» αλλά ανατροπή, ενώ η «κόκκινη πολυκατοικία» είχε πρόβλημα στατικότητας που δεν οριοθετείτο στα 2 ή 3 χρόνια της περεστρόικας αλλά είχε προβλήματα μακράς περιόδου. Ηταν όμως σοσιαλισμός, όπως λένε κατηγορηματικά τα στελέχη του ΚΚΕ: και με πολλά επιτεύγματα. Για το ιστορικό κόμμα της Αριστερός βέβαια υπάρχει μια βασική ανάγνωση: Πως η επεξεργασία και έρευνα της Ιστορίας είναι συναρτώμενη με τις σημερινές θέσεις του ΚΚΕ. Και πως αυτή πρέπει να είναι διαρκής, επιστημονική και όχι να εδράζεται πάνω σε μια «λαθολογία». Τώρα για παράδειγμα το ΚΚΕ κάνει μελέτη πέραν της ΕΣΣΔ και για τις άλλες χώρες που είχαν τέτοια κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά – εδώ ρόλο παίζουν όλα τα τμήματα της ΚΕ του.
Οι χώρες του ανατολικού μπλοκ
Από το μακρινό 1995 ενδιαφέρει συστηματικά τον Περισσό το τι έγινε πάντως στις χώρες του ανατολικού μπλοκ. Στις 15-16 Ιουλίου του 1995 είχε γίνει η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη που ανέλυσε κεντρικά τα γεγονότα και μάλιστα είχε ως αποτέλεσμα και την κυκλοφορία ενός τομιδίου με τα υλικά από τις εκτιμήσεις και τους προβληματισμούς. Βέβαια από τότε η έρευνα κύλησε πολύ και πολλά πορίσματα άλλαξαν. Οχι όμως ο κορμός.
Προσφάτως ο Δημήτρης Κουτσούμπας σε ομιλία του στο Παρίσι για την Παρισινή Κομμούνα είπε: «Παρά το τεράστιο – ιστορικά προσωρινό – πισωγύρισμα που γνωρίσαμε με την υποστολή της κόκκινης σημαίας, τελικά, από το Κρεμλίνο, με την ανατροπή του σοσιαλισμού που έκανε την πρώτη του απόπειρα να οικοδομηθεί, οι λαοί δεν έχουν πει ακόμα την τελευταία τους λέξη. Η νίκη του καπιταλισμού είναι έτσι κι αλλιώς προσωρινή και εφήμερη. Ο τροχός της Ιστορίας μπορεί να μοιάζει σε πολλούς προσωρινά ακίνητος, όμως στην πραγματικότητα κινούνται ήδη τα υπόγεια επαναστατικά ρεύματα». Για το ΚΚΕ και τις παρεμβάσεις του αυτές τις ημέρες ο σοσιαλισμός είναι η απάντηση για τον 21ο αιώνα, όπως και το 21ο του συνέδριο το καλοκαίρι. Στον αντίποδα, «προοδευτικών κυβερνήσεων» ή άλλων σεναρίων, όπως τονίζουν τα στελέχη του σήμερα.
(ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ)
