«Το Χαμόγελο του Παιδιού» τιμά την αντοχή και το σθένος εκατομμυρίων ανθρώπων που αναγκάστηκαν να διαφύγουν από επικίνδυνες συνθήκες, από τον πόλεμο, τις διώξεις και τη βία, σε ένα ταξίδι επιβίωσης και αναζήτησης μιας καλύτερης ζωής, όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή του ο οργανισμός.
Από την ίδρυσή του, 25 χρόνια πριν μέχρι και σήμερα, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» συνεργάζεται διαχρονικά με τους θεσμικούς φορείς προκειμένου να διασφαλίσει την ισότιμη μεταχείριση όλων των παιδιών ανεξαρτήτως καταγωγής, θρησκείας ή οποιουδήποτε άλλου κριτηρίου. Δυστυχώς, τα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες αντιμετωπίζουν καταστάσεις που δεν θα πρέπει να βιώνει κανένα παιδί, κινδυνεύοντας να πέσουν θύματα βίας, παράνομης εμπορίας ή και διακίνησης, συνεχίζει στην ίδια ανακοίνωση.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες υπολογίζει ότι οι συγκρούσεις και οι διώξεις έχουν αναγκάσει περισσότερους από 80 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Σύμφωνα με την «Missing Children Europe» (MCE) περισσότερα από 18.000 παιδιά μετανάστες και πρόσφυγες εξαφανίστηκαν στην Ευρώπη κατά τη χρονική περίοδο 2018-2020. Λιγότερα από τα μισά αγνοούμενα παιδιά μετανάστες (43%) για τα οποία έγινε καταγγελία στις επίσημες γραμμές βρέθηκαν εντός του 2020.
Σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) τον Μάιο, 3.432 ασυνόδευτοι ανήλικοι βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα εκ των οποίων 2.491 είναι σε μακροχρόνια ή προσωρινή φιλοξενία, 598 παιδιά διαβιούν σε άτυπες και επισφαλείς συνθήκες στέγασης, 110 σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, 37 σε Προστατευτική φύλαξη και 196 σε Ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι τα περιστατικά εξαφανίσεων παιδιών προσφύγων και μεταναστών δεν καταγγέλλονται πάντα στην «Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά 116000» με αποτέλεσμα να μην ενεργοποιείται ο μηχανισμός αναζήτησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν στην εκδήλωση που οργάνωσε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» με αφορμή την 25η Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα για τα Εξαφανισμένα Παιδιά, το 2020 η ΕΛ.ΑΣ. διαχειρίστηκε συνολικά 992 υποθέσεις εξαφανίσεων ασυνόδευτων ανηλίκων με ποσοστό ανεύρεσης 42%, ενώ «Το Χαμόγελο του Παιδιού» δεν ανέλαβε τις αντίστοιχες ενημερώσεις από τους αρμόδιους φορείς με αποτέλεσμα να κινητοποιήσει τον μηχανισμό ανεύρεσης για μόλις 24 περιπτώσεις αγνοούμενων παιδιών προσφύγων/μεταναστών.
Εθνικές/Διεθνείς Συνεργασίες και Προγράμματα
Στην Ελλάδα, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» ασχολείται με το θέμα των εξαφανισμένων παιδιών σε στενή συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία, τον Γενικό Εισαγγελέα Ανηλίκων και τα Πρωτοδικεία, καθώς και τις δυνάμεις επιβολής του νόμου από όλο τον κόσμο, όπως η Interpol. Mέσα από τη συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς επιδιώκει τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας των παραπομπών και την άμεση κινητοποίηση για περιστατικά παιδιών που χρήζουν άμεσης φροντίδας και υποστήριξης. Παράλληλα υλοποιεί εκπαιδεύσεις εμπλεκόμενων φορέων και επαγγελματιών γύρω από το ζήτημα της εμπορίας παιδιών επισημαίνοντας τον αυξημένο κίνδυνο παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης.
Σε διεθνές επίπεδο, ο Οργανισμός συνεργάζεται με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), καθώς και με άλλους εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς, όπως και με πολλές ομάδες εθελοντών που εργάζονται στον τομέα της προστασίας και των δικαιωμάτων των παιδιών. Αξιοσημείωτο είναι ότι «Το Χαμόγελο του Παιδιού» πρόσφατα έγινε μέλος του Migration Committee/ΙΝGO Conference του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με μόνον 9 ακόμη ΜΚΟ από όλη την Ευρώπη και με συντονιστικό ρόλο στον άξονα «Πρόσβασης προσφύγων & μεταναστών σε υπηρεσίες και στα δικαιώματά τους» («Αccess of refugees and migrants to their rights and to services»). Παράλληλα συμμετέχει σε ομάδες εργασίας και άλλα fora όπως το Child Protection Wοrking Group με συντονισμό από την Ύπατη Αρμοστεία, το Communication with Community Working Group (συντονισμός Solidarity Now), το Δίκτυο για τα Δικαιώματα των Παιδιών που Μετακινούνται (συντονισμός Συνήγορος του Πολίτη/Βοηθός Συνήγορος του Παιδιού) και το EASO VEN (Vulnerability Experts Network)
«Το Χαμόγελο του Παιδιού», επίσημος εταίρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας, συμμετέχει ως φορέας υλοποίησης του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στο έργο HELIOS – Hellenic Integration Support for Beneficiaries of International Protection για την στήριξη ασυνόδευτων προσφύγων με δράσεις σε δύο άξονες:
● Υποστήριξη σε παιδιά πρόσφυγες/μετανάστες με αυξημένες ιατρικές ανάγκες που φιλοξενούνται σε διαμερίσματα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (π.χ. παροχή παιδιατρικής φροντίδας στο σπίτι, ιατρική και νοσηλευτική περίθαλψη, φυσιοθεραπεία, ψυχοκοινωνική υποστήριξη και συμβουλευτική, συνδρομή σε ιατρικές συμβουλές και διαγνωστικές εξετάσεις, εκπαίδευση των γονέων σχετικά με τον χειρισμό των ιατρικών θεμάτων των παιδιών τους, διακομιδές από/προς νοσοκομεία). Από τον Μάιο 2020 έως και τον Μάρτιο 2021, το εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό και οι κοινωνικοί λειτουργοί της ομάδας έργου έχουν στηρίξει 256 παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες με σοβαρά προβλήματα υγείας.
● Υπηρεσίες πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας κατά των ανηλίκων προσφύγων/μεταναστών μέσω της διαχείρισης κλήσεων (24 ώρες την ημέρα / 7 ημέρες την εβδομάδα, δωρεάν), τηλεφωνική συμβουλευτική και άμεση επιτόπια παρέμβαση στο πεδίο για παιδιά θύματα βίας, παράνομης διακίνησης, εμπορίας και ασυνόδευτους ανηλίκους σε συνεργασία με τις αρμόδιες εθνικές αρχές.
Οι δράσεις χρημαδοτούνται από τη Γενική Διεύθυνση Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG HOME).
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» επίσης συμμετέχει στο διακρατικό έργο με τίτλο «AMINA – Safeguarding Migrant Children Across Europe», του οποίου συντονιστής είναι η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία για τα Εξαφανισμένα και Σεξουαλικά Κακοποιημένα Παιδιά – Missing Children Europe (MCE) και το οποίο χρηματοδοτείται από το «H&M Foundation». Βασικός στόχος του έργου είναι να καλύψει τα κενά προστασίας που οδηγούν στην εξαφάνιση και την εκμετάλλευση των παιδιών που είναι πρόσφυγες / μετανάστες, καθώς και να συμβάλλει στη βελτίωση του πολιτικού και νομοθετικού πλαισίου που αφορά στην προστασία αυτών των παιδιών.
Οι δράσεις του έργου στις οποίες συμμετέχει ο Οργανισμός είναι:
● Ανάπτυξη της ηλεκτρονικής εφαρμογής “MINIILA” για έξυπνα κινητά, η οποία προσφέρει χρηστική ενημέρωση (ξενώνες, κέντρα στήριξης, υπηρεσίες κλπ.) σε παιδιά πρόσφυγες – μετανάστες που βρίσκονται στην ΕΕ.
● Βελτίωση των διαδικασιών χειρισμού περιπτώσεων εξαφάνισης ανηλίκων, περιπτώσεων εμπορίας και εκμετάλλευσης ανηλίκων σε διασυνοριακό, αλλά και οριζόντιο επίπεδο.
Οι υπηρεσίες του Οργανισμού
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» ενισχύει διαρκώς την προστασία των παιδιών μέσα από τις υπηρεσίες του:
● Τις τρεις Γραμμές Βοήθειας, οι οποίες λειτουργούν καθημερινά 24 ώρες, στελεχώνονται από Κοινωνικούς Λειτουργούς και Ψυχολόγους και είναι διασυνδεδεμένες με τον Ευρωπαϊκό αριθμό Έκτακτης Ανάγκης 112 της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας:
o Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056
o Ευρωπαϊκή Τηλεφωνική Γραμμή για τις Εξαφανίσεις 116000
o Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών και Εφήβων 116111
● Την εφαρμογή Chat 1056, ένα νέο τρόπο επικοινωνίας για να αισθάνονται παιδιά και νέοι την ασφάλεια να επικοινωνούν με γραπτά μηνύματα
● Διασύνδεση με το τηλεφωνικό κέντρο της NGO SAWA στην Παλαιστίνη. Η συνεργασία αυτή δίνει τη δυνατότητα για την άμεση αντιμετώπιση περιστατικού αν καλέσει προσφυγόπουλο ή παιδί που δεν γνωρίζει Ελληνικά, καθώς δίκτυο διερμηνέων αναλαμβάνει την ταυτόχρονη τηλεφωνική διερμηνεία για την εξυπηρέτηση αραβόφωνων και φαρσόφωνων ομάδων πληθυσμού που ζουν στην Ελλάδα
● Το πρόγραμμα Amber Alert Hellas για παιδιά που έχουν εξαφανιστεί
● Το πρόγραμμα Missing Alert Hellas για ενήλικες 18-60 που έχουν εξαφανιστεί & διατρέχουν κίνδυνο
● Τις Κινητές Ιατρικές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας για Παιδιά και Νεογνά (Ασθενοφόρα)
● Τα Κοινωνικα Πολυϊατρεία που λειτουργούν στο κέντρο της Αθήνας και στην Αγία Παρασκευή
● 4 Κινητές Μονάδες Προληπτικής Ιατρικής και Οδοντιατρικής για Παιδιά
● Κινητή Μονάδα Παιδιατρικής κατ’ οίκον Νοσηλείας
● Tο πανελλαδικό δίκτυο Σπιτιών Φροντίδας
● Tο μοναδικό εξειδικευμένο Κέντρο Ημέρας για παιδιά θύματα κάθε μορφής βίας
Επιπρόσθετα, κινητοποιεί πλήθος εξειδικευμένων υλικοτεχνικών μέσων όποτε παραστεί ανάγκη και αναλόγως περίστασης: Οχήματα έρευνας και διάσωσης, jeeps, την Κινητή Επιχειρησιακή Μονάδα, το Κινητό Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων, το Κέντρο Λειτουργίας Έκτακτης Ανάγκης στο Δ.Α.Α. Ελ. Βενιζέλος και την Ομάδα Έρευνας & Διάσωσης «Θανάσης Μακρής» με τη συμμετοχή διεθνώς πιστοποιημένων κυνοφιλικών ομάδων.
