Η στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων και η χρηματοδότηση και ο προγραμματισμός των προσλήψεων αποτελούν τις προτεραιότητες του υπουργού Εσωτερικών Παναγιώτη Θεοδωρικάκου, όπως αναλύει στη συνέντευξή του στην «Κ», μιλώντας και για τα κύρια θέματα της τρέχουσας επικαιρότητας, τις αντιπαραθέσεις και τις ευρύτερες κυβερνητικές πρωτοβουλίες. H απλή αναλογική; «Μόνο πολιτική αστάθεια μπορεί να δημιουργήσει», ενώ τα κόμματα πρέπει «να ακούν τους πολίτες και να σέβονται την κριτική τους».
– Ο πρωθυπουργός έκανε τη Δευτέρα λόγο στη Βουλή για Πρόεδρο της Δημοκρατίας «ευρείας συναίνεσης». Θα μπορούσε ο επόμενος Πρόεδρος να προέρχεται από την Κεντροαριστερά, όπως είχε ζητήσει η κ. Γεννηματά;
– Η πρόταση για το πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνη του πρωθυπουργού. Πάντως στις μέρες μας οι πραγματικές ιδεολογικές διαφορές Κεντροαριστεράς – Κεντροδεξιάς δυσκολεύομαι να δω ποιες είναι. Και επίσης, όπως πρόσφατα θύμισε στη Βουλή ο πρωθυπουργός, έχουν υπάρξει Πρόεδροι της Δημοκρατίας με σπουδαίο ιστορικό αποτύπωμα, αλλά εκλέχθηκαν με περιορισμένο αριθμό ψήφων στη Βουλή.
– Κάνατε κάποιες υποχωρήσεις για να υπάρξει κατ’ αρχήν συμφωνία με τα κόμματα για την ψήφο των αποδήμων. Υπάρχει το ενδεχόμενο περαιτέρω αλλαγών μέχρι την ψήφιση του νόμου; Και σε ποια κατεύθυνση;
– Ασφαλώς κάναμε υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, για να πετύχουμε το πρώτο σημαντικό βήμα διευκόλυνσης της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Αν δεν τις είχαμε κάνει, τώρα θα κυριαρχούσε η απογοήτευση της χαμένης ευκαιρίας. Και σε μια εποχή που οι Ελληνες θα έπρεπε να ενώνουμε δυνάμεις και να αξιοποιούμε τον παγκόσμιο ελληνισμό, θα εμφανιζόμασταν αδύναμοι να πετύχουμε την εφαρμογή ενός αυτονόητου δημοκρατικού δικαιώματος. Σε θέματα που αφορούν την εθνική μας υπόσταση, πρέπει να πετυχαίνουμε συναινέσεις. Εμείς κάναμε αυτό που έπρεπε. Οι πολίτες κρίνουν. Εστω και τώρα αναμένω η αξιωματική αντιπολίτευση να ξεπεράσει τη φοβική της συμπεριφορά και τις μικροκομματικές προκαταλήψεις, και να ψηφίσει το νομοσχέδιο που αυτή τη βδομάδα έρχεται στη Βουλή.
– Η κυβέρνηση έχει πει ότι θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο και ότι δεν μπορεί με ποσοστό 40% να μην είναι δυνατός ο σχηματισμός της από το πρώτο κόμμα. Αυτός θα είναι ο πήχυς της αυτοδυναμίας; Ή θα είναι μικρότερος, με δεδομένο ότι πλέον τα δύο μεγάλα κόμματα δεν συγκεντρώνουν τα ποσοστά του παρελθόντος;
– Το πότε ακριβώς θα ξεκινήσει η διαδικασία αλλαγής του εκλογικού νόμου, αλλά και το ακριβές περιεχόμενο, βρίσκονται αποκλειστικά στα χέρια του πρωθυπουργού. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι στόχος μας είναι να διασφαλίζονται η κυβερνησιμότητα και η πολιτική σταθερότητα της χώρας, μιας και η απλή αναλογική μόνο πολιτική αστάθεια μπορεί να δημιουργήσει.
– Με αφορμή το συνέδριο, τι πρέπει και τι μπορεί να αλλάξει στο κυβερνών κόμμα; Γίνεται και πάλι λόγος για την «επιρροή» που ασκεί στον κρατικό μηχανισμό.
– Οταν ένα κόμμα βρίσκεται στην κυβέρνηση, κινδυνεύει να προσβληθεί από την ασθένεια του ιού του κυβερνητισμού. Τα κόμματα οφείλουν να είναι ζωντανοί πολιτικοί οργανισμοί μέσα στην κοινωνία. Να ακούν τους πολίτες και να σέβονται την κριτική τους. Να έχουν αυτοτελή πολιτική δράση. Να παράγουν προγραμματικό πολιτικό λόγο. Και να μην είναι όργανα που αντανακλαστικά ταυτίζονται με κάθε κυβερνητική πράξη. Να βοηθάει, να εντοπίζει λάθη και να διορθώνει. Η Ν.Δ. ως κομματικός οργανισμός οφείλει να είναι ενωμένη, να ανανεώνεται διαρκώς και να διευρύνει την επιρροή της μέσα στην κοινωνία. Να επιβεβαιώνει εμπράκτως ότι είναι η λαϊκή παράταξη που κάνει πράξη τις μεταρρυθμίσεις.
– Εχετε αναφέρει ότι το πρώτο εξάμηνο του 2020 θα κατατεθεί σχέδιο νόμου που αφορά το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης μεταξύ τους, αλλά και έναντι του κράτους. Σε ποια θέματα η Αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού θα αναλάβει περισσότερες αρμοδιότητες; Θα υπάρξει και αντίστοιχη μεταφορά πόρων;
– Πρόκειται για μια μεγάλη μεταρρυθμιστική τομή. Ενας νέος νόμος που αναβαθμίζει τον ρόλο της Αυτοδιοίκησης και ξεκαθαρίζει τις αρμοδιότητες μεταξύ των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης και της κρατικής δομής. Η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων θα συνοδευθεί από ενίσχυση πόρων και προσωπικού που θα μετακινηθεί από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις της χώρας. Και στη συνέχεια θα συνοδευτεί από το νέο κώδικα της Αυτοδιοίκησης.
– Αν κάνατε έναν σύντομο απολογισμό του έργου σας το τετράμηνο, τι θα προτάσσατε;
– Στους τέσσερις μήνες που έχουμε αναλάβει την ευθύνη του υπουργείου Εσωτερικών, έχουμε ήδη ξεκινήσει ένα σημαντικό μεταρρυθμιστικό έργο. Διασφαλίσαμε την κυβερνησιμότητα των δήμων και των περιφερειών, νομοθετήσαμε τη δυνατότητα ανάθεσης στον ιδιωτικό τομέα από τους δήμους των υπηρεσιών καθαριότητας, πρασίνου και φωτισμού, με στόχο να γίνουν πράξη οι καθαρές, φωτεινές, ανθρώπινες, ασφαλείς πόλεις και γειτονιές σε ολόκληρη τη χώρα. Κάνουμε πράξη την άμεση αποκομματικοποίηση του κράτους. Ηδη βρίσκεται σε εξέλιξη από το ΑΣΕΠ η διαδικασία ανάδειξης υπηρεσιακών γραμματέων έως τα τέλη Φεβρουαρίου, με αρμοδιότητα τα οικονομικά και τη διοίκηση του προσωπικού των υπουργείων. Ταυτόχρονα, προωθήσαμε καινοτόμους διοικητικές δράσεις που αντιμετωπίζουν τα μεγάλα προβλήματα στις τεχνικές υπηρεσίες των δήμων, αφού οργανώνουμε, μέσω της ΕΕΤΑΑ, τον τεχνικό και διοικητικό μηχανισμό, με μηχανικούς και άλλες ειδικότητες που θα βοηθήσουν όλους τους δήμους της χώρας που το έχουν ανάγκη, στην υλοποίηση των μελετών και των έργων.
– Στο συνέδριο της ΚΕΔΕ κάνατε συγκεκριμένες καταγγελίες για τον «Φιλόδημο». Η Αυτοδιοίκηση όμως για να λειτουργήσει χρειάζεται αναπτυξιακά προγράμματα…
– Η αλήθεια είναι ότι η προηγούμενη κυβέρνηση υπέγραψε για 502 έργα προϋπολογισμού 1,235 δισ. ευρώ, ενώ είχε διασφαλίσει με δανεισμό από την ΕΤΕπ 134 εκατ. ευρώ. Εξαιρετικά ανεπαρκής χρηματοδότηση, για να το πω πολύ κομψά. Με τη συμφωνία που έχει υπογραφεί μεταξύ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, το πρόγραμμα αυτό λήγει στις 31/12/19. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε διαλύσει τις τεχνικές υπηρεσίες της Αυτοδιοίκησης, που είναι αναγκαίες για τη σύνταξη των τεχνικών μελετών και την υλοποίηση των έργων, αλλά έδινε υποσχέσεις.
– Και τι θα γίνει με αυτά τα έργα;
– Τα έργα του «Φιλόδημου» που έχουν εγκριθεί θα μεταφερθούν στα ΠΕΠ και σε τομεακά προγράμματα του ΕΣΠΑ. Οσα δεν μπορούν να ενταχθούν θα τα εξετάσουμε προς υλοποίηση από το νέο πρόγραμμα.
– Τι ακριβώς θα περιλαμβάνει αυτό το πρόγραμμα;
– Θα είναι τετραετές και θα αφορά την περίοδο 2020-2023. Είμαστε σε προχωρημένες συζητήσεις με τους υπευθύνους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων προκειμένου να έχουμε ένα νέο τετραετές πρόγραμμα πραγματικών έργων, με πραγματικά χρήματα, που θα ικανοποιούν πραγματικές ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και της πατρίδας μας. Στο πρόγραμμα αυτό θα έχει ισχυρότατη συμμετοχή η ΕΤΕπ και θα συναρτάται και με τον βαθμό απορροφητικότητας των έργων. Θα είμαστε σε θέση να υλοποιήσουμε έργα 500 εκατ. ευρώ τον χρόνο στους δήμους της χώρας, επιπροσθέτως από τα έργα που θα ενταχθούν στο ΕΣΠΑ. Το νέο πρόγραμμα θα έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά: θα στηρίξουμε έργα και υποδομές που θα έχουν κοινωνικό χαρακτήρα, δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας, της πολιτικής προστασίας, της αντισεισμικής θωράκισης, υποδομές που θα βελτιώνουν την καθημερινότητα του πολίτη και την ποιότητα ζωής του κ.ά.
– Οσον αφορά τις νέες δομές που αναμένεται να δημιουργηθούν στην ενδοχώρα για τη φιλοξενία αιτούντων άσυλο, πώς θα καμφθούν οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών; Για ποιο λόγο εκτιμάται ότι η αντίδραση είναι τόσο μεγάλη;
– Η ελληνική κοινωνία είναι κουρασμένη ύστερα από μια σκληρή δεκαετία. Επίσης βλέπει ότι οι μεταναστευτικές ροές είναι ατελείωτες. Ο προβληματισμός είναι βαρύς και δικαιολογημένος. Οι ευθύνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης μεγάλες. Το πρόβλημα έχει πάρει τέτοιο χαρακτήρα που περιλαμβάνει πολλαπλές απειλές. Επομένως δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με «τοπική ορατότητα», αλλά με συνολική στρατηγική. Αυτήν την έχει παρουσιάσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και οφείλουμε να την εφαρμόσουμε.
Μεταρρυθμίσεις
– Ποιες άλλες νομοθετικές πρωτοβουλίες έχετε προγραμματίσει;
– Το επόμενο διάστημα η μεταρρυθμιστική ατζέντα του υπουργείου Εσωτερικών περιλαμβάνει:
• Ανασυγκρότηση του ν. 2190/94, του γνωστού σε όλους νόμου Πεπονή, καθώς είμαστε ικανοποιημένοι μεν από την αντικειμενικότητα και την αξιοπιστία του συστήματος προσλήψεων μέσω του ΑΣΕΠ αλλά στοχεύουμε στη δραστική επιτάχυνση αυτών των διαδικασιών, προκειμένου να έχουμε αποτελέσματα.
• Οργανώνουμε τις αναγκαίες μεταβολές, θεσμικές και διοικητικές, προκειμένου να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια και ταχύτητα στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας.
• Κάνουμε πράξη τον προγραμματισμό των προσλήψεων με βάση τις πραγματικές ανάγκες της δημόσιας διοίκησης.
• Στα σχέδιά μας επίσης είναι και η αναμόρφωση της νομοθεσίας για τα οικονομικά των κομμάτων και το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις δημοσκοπήσεις.
