Κοινές στρατιωτικές ασκήσεις και διμερείς συμφωνίες: η νέα φάση στα ελληνοτουρκικά ανέδειξε τις νέες ισχυρές συμμαχίες της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο. Τόσο η Αίγυπτος όσο και το Ισραήλ αποδεικνύονται σημαντικοί εταίροι της χώρας, την οποία στήριξαν όχι μόνο με δημόσιες δηλώσεις.
Διπλωματικές πηγές λένε πως την περίοδο που η Τουρκία ετοίμαζε τις κινήσεις της με το «Οροιιτς Ρέις» ήταν το Ισραήλ που παρείχε χρήσιμες πληροφορίες, οι οποίες βοήθησαν την Αθήνα να βρίσκεται σε ετοιμότητα και να μην αιφνιδιαστεί από τις ενέργειες της Αγκυρας. Οι σχέσεις ανάμεσα σε Ισραήλ και Τουρκία, άλλωστε, είναι ιδιαίτερα ψυχρές, γεγονός που οφείλεται και στην κακή προσωπική χημεία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, με τον οποίο πριν από έναν χρόνο αντάλλασσαν βαρείς προσωπικούς χαρακτηρισμούς. Οχι όμως μόνο εκεί: η ανάμειξη της Τουρκίας στα εσωτερικά των χωρών της Μέσης Ανατολής κατά την περίοδο της Αραβικής Ανοιξης, οι παρεμβάσεις της για την Παλαιστίνη, αλλά και η απόφαση του Ισραήλ να στηρίξει τη δημιουργία κουρδικού κράτους βάρυναν τις σχέσεις των δύο κρατών.
Το Τελ Αβίβ επέλεξε τότε να επενδύσει σε γεωστρατηγικές κινήσεις που περιλαμβάνουν την Ελλάδα και την Κύπρο – κινήσεις που αναβαθμίζουν την παρουσία της Ελλάδας και σήμερα λειτουργούν ως βάση μιας στέρεης συμμαχίας. Παράλληλα, το Ισραήλ το τελευταίο διάστημα έστειλε άλλο ένα μήνυμα στην Τουρκία μέσω της ιστορικής ειρηνευτικής συμφωνίας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Χωρίς ακόμα επίλυση του Παλαιστινιακού, η οριστικοποίηση της συμφωνίας (οι διαπραγματεύσεις της οποίας ξεκίνησαν το 2009) αναδεικνύει τις αλλαγές που έχουν γίνει στην περιοχή και τη θέση τόσο του Ισραήλ όσο και των ΗΑΕ απέναντι στη (στηριζόμενη από την Τουρκία) Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Η Αίγυπτος, από την άλλη, με την υπογραφή της μερικής οριοθέτησης της ΑΟΖ της με την Ελλάδα έδειξε πως δεν συμφωνεί με την προσπάθεια της Τουρκίας να αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό πως το Κάιρο, πριν από τις τελικές συνομιλίες με την Αθήνα, αρνήθηκε την προσέγγιση της Αγκυρας ώστε Τουρκία και Αίγυπτος να ξεκινήσουν παρόμοιες διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ τους. Οι αποφάσεις για την ΑΟΖ ήρθαν με την προσοχή όλων στραμμένη και στη Λιβύη, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια εύθραυστη εκεχειρία. Παρότι Αίγυπτος και Τουρκία δεν θέλουν να ανοίξουν μετωπική σύγκρουση, κρατώντας ανοιχτούς τους επίσημους διαύλους επικοινωνίας, βρίσκονται σε αντίπαλα στρατόπεδα για τον έλεγχο της περιοχής. Στα τέλη Ιουλίου, η αιγυπτιακή Βουλή έδωσε το πράσινο φως στον πρόεδρο της χώρας, Αμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι, να επέμβει στρατιωτικά στη Λιβύη, με τον υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου να διαμηνύει πως η Αίγυπτος «δεν θα δεχτεί παραβιάσεις των κόκκινων γραμμών της στη Λιβύη». Μια εκτίμηση θέλει, μάλιστα, την Αγκυρα ανακουφισμένη που, λόγω των τελευταίων εξελίξεων και την προκήρυξη εκλογών, θα αποφύγει μια απευθείας στρατιωτική αντιπαράθεση με τον πανίσχυρο αιγυπτιακό στρατό.
Οι κινήσεις της Αιγύπτου, που είναι σε άμεση συνεννόηση και με τη Γαλλία, είναι διακριτικές σε σχέση με την Ελλάδα, καθώς, μετά την επικύρωση της συμφωνίας με την Ελλάδα, τουρκικές πηγές ανέφεραν πως Αιγύπτιοι αξιωματούχοι τόνιζαν πως σέβονται τα ζητήματα της τουρκικής εθνικής ασφάλειας. Είναι όμως και υποστηρικτικές: πληροφορίες αναφέρουν πως, παρότι το Κάιρο είχε παραγγείλει αεροπλάνα Ραφάλ νωρίτερα από την Αθήνα, επέτρεψε να προηγηθεί η ελληνική παραγγελία. Πριν από λίγες μέρες επέτρεψε στα πολεμικά αεροπλάνα των ΗΑΕ, που κατευθύνονταν νότια της Κρήτης για κοινή στρατιωτική άσκηση με ελληνικά F-16 να σταθμεύσουν στην Αλεξάνδρεια.
Της Μυρτώς Λιαλιούτη από Τα Νέα
