Οι πρωτοβουλίες που έχει ήδη αναλάβει η Κυβέρνηση ώστε να διευκολύνει το έργο των Δήμων, οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται για την βαθύτερη συνεργασία της κεντρικής διοίκησης με την αυτοδιοίκηση και οι προκλήσεις που παραμένουν, βρέθηκαν επί τάπητος στη συνάντηση που είχε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με την Εκτελεστική Επιτροπή και τους επικεφαλής των Παρατάξεων της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας.
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε πως οι παρεμβάσεις της Κυβέρνησης αντιμετώπισαν προβλήματα που προκλήθηκαν στους Δήμους λόγω της εφαρμογής της απλής αναλογικής στις εκλογές του 2019. Επισήμανε πως με νομοθετική παρέμβαση του Υπουργείου Εσωτερικών έχει διευκολυνθεί η υπογραφή δημοτικών συμβάσεων για παροχή υπηρεσιών από ιδιώτες, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίστηκε η συνέχιση και ενίσχυση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι».
Απαντώντας στα ζητήματα που έθεσαν οι Δήμαρχοι, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρχουν εμπιστοσύνη, καλή πίστη και ανοιχτοί δίαυλοι ανάμεσα στην κυβέρνηση και την ΚΕΔΕ ώστε να λύνονται άμεσα τα προβλήματα των Δήμων. Επαναβεβαίωσε ακόμα την κυβερνητική βούληση να αναθεωρηθούν πτυχές του Νόμου 4412 για τις Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών -σε βάθος τριμήνου- ώστε να επιταχυνθεί το έργο των Δήμων, χωρίς να αμφισβητηθούν οι πρόνοιες για τη διαφάνεια.
Επίσης, δήλωσε πως θα εξεταστούν οι προτάσεις για τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα αφορούν στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, η εμπλοκή των Δήμων στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, αλλά και η πρόθεση της Κυβέρνησης για μεταφορά της είσπραξης του ΕΝΦΙΑ από την Κεντρική Διοίκηση στην Πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Μιλώντας στη σύσκεψη, ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος σημείωσε πως Κυβέρνηση και Αυτοδιοίκηση με τους διακριτούς ρόλους τους έχουν τον ίδιο στόχο: να καταστήσουν τους Δήμους πυλώνες ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Το 2020, πρόσθεσε ο κ. Θεοδωρικάκος, με τη στήριξη του του Πρωθυπουργού, θα είναι μια μεταρρυθμιστική χρονιά με νέα νομοθετήματα που θα μεταφέρουν πόρους, αρμοδιότητες και προσωπικό στην Αυτοδιοίκηση και θα ενοποιούν και αξιοποιούν όλο το θεσμικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, δήλωσε, θα υλοποιηθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών, με τη συνεργασία της ΚΕΔΕ, ένα μεγάλο αναπτυξιακό πρόγραμμα έργων.
Με δεδομένο ότι τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι είναι πολύπλοκα και άπτονται της αρμοδιότητας πολλών Υπουργείων, από την κυβέρνηση συμμετείχαν, εκτός από τον Υπουργό Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκο, ο Υφυπουργός Θοδωρής Λιβάνιος, ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αρμόδιος για τη Βιομηχανία και το Εμπόριο, Νίκος Παπαθανάσης, ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αρμόδιος για τις Ιδιωτικές Επενδύσεις και τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, Γιάννης Τσακίρης, ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αρμόδιος για θέματα Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Γεράσιμος Θωμάς, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ αρμόδιος για τον συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου, Άκης Σκέρτσος, ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Εσωτερικών Πολιτικών, Θανάσης Κοντογεώργης και ο Σύμβουλος του Πρωθυπουργού για θέματα Ενέργειας, Κλίματος, Περιβάλλοντος και Κυκλικής Οικονομίας, Γιώργος Κρεμλής.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο πρωθυπουργός τόνισε ότι προσβλέπει σε μία γόνιμη συνεργασία με τον πρώτο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως αυτός εκφράζεται δια της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος.
«Γνωρίζετε πολύ καλά ότι και μέσα από το υπουργείο έχουμε ήδη αναπτύξει έναν γόνιμο διάλογο συνεργασίας κι έχουμε ήδη αντιμετωπίσει ζητήματα που αφορούν την τοπική αυτοδιοίκηση. Ενδεικτικά αναφέρω τα ζητήματα της κυβερνησιμότητας, τα οποία αντιμετωπίστηκαν με τις παρεμβάσεις -διορθωτικές κατά την άποψή μας- στις δυσλειτουργίες που είχε προκαλέσει στη λειτουργία των Δήμων η απλή αναλογική. Τη δυνατότητα που δώσαμε στην Αυτοδιοίκηση να διευρύνει τους ορίζοντές της σε συνεργασία με την ιδιωτική επιχειρηματικότητα, μετά από νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Εσωτερικών οι Δήμοι μπορούν πιο εύκολα πια να συνάπτουν συμβάσεις με ιδιώτες για την παροχή υπηρεσιών στην καθαριότητα, στη συντήρηση του πρασίνου, στον ηλεκτροφωτισμό.
Αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα που είχαν προκύψει στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», για να τονίσουμε και την έντονη κοινωνική διάσταση την οποία αποδίδουμε στο θεσμό της Αυτοδιοίκησης. Ένα δοκιμασμένο πρόγραμμα πρέπει να συνεχιστεί και να ενισχυθεί.
Βέβαια, η επόμενη μεγάλη πρόκληση για την οποία φαντάζομαι θα συζητήσουμε και σήμερα, αφορά τη μεγάλη μεταρρυθμιστική τομή για την οποία είχα δεσμευτεί προεκλογικά, το νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Ώστε να είναι απολύτως ξεκάθαρο σε όλους τους βαθμούς λειτουργίας του κράτους -από την κεντρική διοίκηση, στις αποκεντρωμένες διοικήσεις, στο δεύτερο βαθμό, στον πρώτο βαθμό- ποιος κάνει τι και με ποιον τρόπο», τόνισε.
Επεσήμανε, πως θα εξετάζονταν «ζητήματα που αφορούν στη χρηματοδότηση των Δήμων, κυρίως στα αναπτυξιακά έργα τα οποία δρομολογούνται, καθώς και εκεί υπάρχουν ενδιαφέρουσες σκέψεις για το πώς μπορούμε να συνεργαστούμε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, με τη Γενική Γραμματεία του ΕΣΠΑ, έτσι ώστε να έχουμε την καλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα στη δρομολόγηση αναπτυξιακών έργων τα οποία θα εκπορεύονται από τον πρώτο βαθμό αυτοδιοίκησης».
Και ο πρωθυπουργός έκλεισε την εισαγωγική του τοποθέτηση, επαναλαμβάνοντας κάτι που όπως είπε, τόνιζε και πριν τις εκλογές: «Η κυβέρνηση αυτή εμπιστεύεται την τοπική αυτοδιοίκηση, πόσω μάλλον την τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού, η οποία βρίσκεται πολύ κοντά στις ανάγκες, στα προβλήματα των πολιτών. Θέλουμε μέσα από αυτή τη μεγάλη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία να σας δώσουμε τη δυνατότητα να είστε ακόμα πιο αποτελεσματικοί στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των δημοτών σας».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου επεσήμανε πως η νέα αυτοδιοίκηση επιθυμεί τη βοήθεια και τη συνεργασία. Είπε χαρακτηριστικά: «Δεν είναι μία συνάντηση στην οποία ήρθαμε να μεμψιμοιρήσουμε ή να γκρινιάξουμε. Είναι μία συνάντηση στην οποία ήρθαμε να συνεργαστούμε για να φύγουμε μπροστά.
Έχει χαθεί πάρα πολύς χρόνος με όλα όσα έχουμε περάσει, μία δεκαετία κρίσης η οποία πήγε πίσω την αυτοδιοίκηση. Οι προκλήσεις μπροστά μας πλέον είναι μεγάλες και ανοίγονται, νομίζω, διάπλατα. Ο πρώτος βαθμός είναι εδώ, λοιπόν, να εκμεταλλευτεί όλες αυτές τις δυνατότητες από τα σημερινά χρηματοδοτικά εργαλεία, από αυτά τα οποία ξεκινάνε. Ήδη γνωρίζουμε από το υπουργείο Εσωτερικών ότι θα πρέπει πολύ σύντομα να ξαναπάρει μπροστά αυτή η μηχανή των αναπτυξιακών προγραμμάτων. Να σχεδιάσουμε μαζί το νέο ΕΣΠΑ, στο οποίο διαχρονικά οι Δήμοι απαιτούν έναν δικό τους διακριτό ρόλο. Και να δούμε πώς θα μπορέσουμε όλοι μαζί, πραγματικά, να ξεπεράσουμε εμπόδια τα οποία ανοίγονται και υπάρχουν μπροστά μας.
Παράλληλα, υπάρχουν προκλήσεις για το περιβάλλον, για την ανακύκλωση, για την ηλεκτροκίνηση. Αλλά για να γίνουν όλα αυτά θα πρέπει πρώτα να μας βοηθήσετε να σας βοηθήσουμε. Θα πρέπει, δηλαδή, να δούμε μαζί αυτή την τεράστια πρόκληση που λέγεται διοικητική μεταρρύθμιση και πώς θα μπορέσουμε πραγματικά να λήξουμε και να δώσουμε λύσεις σε παθογένειες ετών οι οποίες, δυστυχώς, δεν εξυπηρετούν τη χώρα».
Επεσήμανε στη συνέχεια πως «οι προκλήσεις είναι πολλές αλλά θα πρέπει πρώτα να βοηθηθούμε με εργαλεία. Μεγάλο μας ζήτημα είναι το γνωστό θέμα του 4412, του νόμου που προφανώς διασφαλίζει -θεωρώ σε μεγάλο βαθμό- τη διαφάνεια και όλοι μας το θέλουμε, το ζητάμε. Αλλά θα πρέπει να βρούμε πιο γρήγορους τρόπους γιατί το ΕΣΠΑ δεν μας περιμένει. Αυτό το οποίο ζούμε με το να πρέπει να περάσει πάνω από ένας χρόνος για να ξεκινήσουμε ένα έργο, χωρίς ενστάσεις και χωρίς άλλα τυπικά προβλήματα, δεν μπορεί να συνεχιστεί σε μία χώρα η οποία πραγματικά θέλει να τρέξει με τους ρυθμούς που θέλετε και εσείς».
Ζήτησε επίσης από την κυβέρνηση «να εμπιστευτεί την Αυτοδιοίκηση για να μπορέσουμε πλέον να κατακτήσουμε μία αυτοδιοίκηση, με αυτοτέλεια οικονομική. Είναι κι αυτό ένα τεράστιο κεφάλαιο που θα πρέπει να δούμε, πώς πλέον η Αυτοδιοίκηση που μπορεί να πατήσει στα πόδια της θα φύγει μπροστά».
Ειδικά για το θέμα του 4412, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι «θα αλλάξει. Το τόνισα και στην Κρήτη, όπου βρέθηκα το Σαββατοκύριακο. Είναι ένας νόμος ο οποίος αποτελεί εναρμόνιση με ευρωπαϊκή νομοθεσία. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να αλλάξει στον πυρήνα του. Όμως γνωρίζουμε πολύ καλά πια πού είναι οι δυσλειτουργίες του νόμου και σε συνεννόηση και με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αλλά και με την απόλυτη σύμπραξη του υπουργείου Εσωτερικών θα υπάρχει μια κωδικοποίηση στη νομοθεσία γύρω από τον 4412. Ορίζοντας της νομοθετικής υλοποίησης είναι οι επόμενοι τρεις μήνες το αργότερο, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε πρακτικές δυσλειτουργίες τις οποίες νομίζω ότι γνωρίζετε όλοι πάρα πολύ καλά, χωρίς να ξεφύγουμε από το πλαίσιο του νόμου και τις αδιαπραγμάτευτες επιταγές στα ζητήματα διαφάνειας. Θα υπάρξει μια νομοθετική παρέμβαση που θα κάνει σίγουρα τη ζωή σας πιο εύκολη».
