Στην Ολομέλεια εισάγεται, για συζήτηση και ψήφιση, το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με το οποίο μετασχηματίζεται ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ.) και εισάγονται ρυθμίσεις για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, τη διασύνδεσή τους µε τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, την επιδοτούμενη συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση.
«Είναι ένα νομοσχέδιο που περνάει από τις παθητικές πολιτικές επιδομάτων του ΟΑΕΔ, στις ενεργητικές πολιτικές για την απασχόληση. Είναι ένα νομοσχέδιο που επιδιώκει δουλειές ξανά για όλους, κυρίως δε, για τους μακροχρόνια ανέργους», ανέφερε ο εισηγητής της ΝΔ Ιάσων Φωτήλας και πρόσθεσε ότι με τη νέα νομοθετική παρέμβαση, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προωθεί την αναδιοργάνωση του ΟΑΕΔ, την ενίσχυση της απασχόλησης, μέσα από νέα εργαλεία, και την αναβάθμιση του συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης.
Ο κ. Φωτήλας που υπογράμμισε ότι στον νέο ΟΑΕΔ, πλέον θα απευθύνονται όσοι θα θέλουν πραγματικά να εργαστούν, στάθηκε ιδιαίτερα στα νέα ψηφιακά εργαλεία, για τις σύγχρονες ανάγκες στην αγορά εργασίας, όπως είναι η ψηφιακή κάρτα ΔΥΠΑ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, όπως μετονομάζεται ο ΟΑΕΔ), το ψηφιακό μητρώο, το ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης, δηλαδή εργαλεία που θα διευκολύνουν τους ανέργους στην άσκηση των δικαιωμάτων τους, ακόμα και η θέσπιση πριμ, για τους μακροχρόνια ανέργους άνω των πέντε ετών, που θα καταρτίζουν ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης.
Στην «ενεργητική πολιτική, προς την εξασφάλιση απασχόλησης», ενέταξε ο βουλευτής της ΝΔ τη διάταξη που προβλέπει ότι οι άνεργοι, στους οποίους προσφέρονται τρεις θέσεις εργασίας, αντίστοιχες με το εργασιακό τους προφίλ- τις δεξιότητές τους, τον τελευταίο τους μισθό και τον τόπο κατοικίας τους – και τις αρνηθούν, τότε διαγράφονται από τα μητρώα του ΟΑΕΔ για δύο χρόνια. «Η ποινή αφορά συνεπώς, εκείνους που δεν ψάχνουν πραγματικά για δουλειά», είπε ο κ. Φωτήλας.
Υπερασπίστηκε επίσης και την πρόβλεψη για την εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων, όχι για το επίδομα ανεργίας, αλλά για τα υπόλοιπα ωφελήματα που χορηγούνται σε όσους είναι εγγεγραμμένοι στις λίστες του ΟΑΕΔ. «Η συγκεκριμένη διάταξη δεν πλήττει, αντιθέτως προστατεύει και ενισχύει όσους έχουν πραγματικά ανάγκη», είπε ο κ. Φωτήλας, καλώντας τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που κάνουν λόγο για «τιμωρητικές» διατάξεις, να αναλογιστούν τα στοιχεία που αποκαλύπτουν εγγεγραμμένους στα μητρώα του ΟΑΕΔ που απολαμβάνουν ωφελήματα, ενώ δηλώνουν υψηλά εισοδήματα.
Παράλληλα, ο κ. Φωτήλας υπερασπίστηκε και τις νέες ρυθμίσεις για την επαγγελματική κατάρτιση, γιατί, όπως τόνισε, θεσπίζονται αυστηρότερα κριτήρια, με στόχο τις καλύτερες επιδόσεις, την ανάπτυξη δεξιοτήτων που θα αυξήσουν την απασχόληση. «Η αξιολόγηση και η λογοδοσία εξασφαλίζει την αποτελεσματικότερη και ποιοτικότερη δουλειά. Αυτό που επιδιώκουμε κυρίως είναι να κάνουμε την κατάρτιση ισχυρό εφόδιο για τους καταρτιζόμενους. Να την κάνουμε να αποκτήσει νόημα και ουσία, όπως ακριβώς συμβαίνει και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, να γίνει η κατάρτιση ουσιαστικό εργαλείο», είπε ο κ. Φωτήλας.
Εμφατικά αναφέρθηκε εξάλλου και στην επέκταση των αρμοδιοτήτων της ΔΥΠΑ, ώστε να μπορεί, να ασχοληθεί με τις στεγαστικές ανάγκες των νέων, μέσω της χορήγησης παροχών και της υλοποίησης σχετικών προγραμμάτων.
Ο βουλευτής της ΝΔ μίλησε και για την τροπολογία που έχει κατατεθεί στο νομοσχέδιο για την επιτάχυνση στις απονομές συντάξεων. Η τροπολογία έρχεται, όπως είπε, αν και έχει σημειωθεί ήδη μεγάλη πρόοδος, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για την κυβέρνηση, που προχωράει υλοποιώντας τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έναντι των πολιτών.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Με το νομοσχέδιο θεσπίζονται νέα ψηφιακά εργαλεία (ψηφιακή κάρτα ΔΥΠΑ, ψηφιακό μητρώο, ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης), που αποσκοπούν στη διευκόλυνση των ανέργων να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Προβλέπεται ρόλος των κοινωνικών εταίρων στην ανάπτυξη δράσεων και προγραμμάτων σχετικών με την επαγγελματική κατάρτιση και την αναβάθμιση δεξιοτήτων του επαγγελματικού δυναμικού, μέσα από τον «Ειδικό Λογαριασμό Επαγγελματικής Κατάρτισης» (ΕΛΕΚ), τον οποίο θα διαχειρίζεται νομικό πρόσωπο που θα συγκροτήσουν οι κοινωνικοί εταίροι.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας:
– Θεσπίζεται για πρώτη φορά επίδομα εργασίας για τους επιδοτούμενους ανέργους που βρίσκουν δουλειά, οι οποίοι εκτός από τον μισθό τους θα συνεχίζουν να εισπράττουν το 50% του επιδόματος ανεργίας μέχρι την προβλεπόμενη ημερομηνία.
– Παρέχεται για πρώτη φορά μπόνους ύψους 300 ευρώ στους μακροχρόνια (πάνω από 5 χρόνια) ανέργους που καταρτίζουν Ατομικό Σχέδιο Δράσης.
– Εισάγονται εισοδηματικά κριτήρια για τη διατήρηση σειράς βοηθημάτων, παροχών κ.λπ., που προβλέπονται για τους εγγεγραμμένους στο Μητρώο Ανέργων του ΟΑΕΔ. Στόχος της ρύθμισης είναι η αντιμετώπιση φαινομένων κατάχρησης και απάτης, που εντοπίστηκαν μετά από διασταυρώσεις, οι οποίες αποκάλυψαν περιπτώσεις προσώπων με υψηλά εισοδήματα που παρέμεναν επί χρόνια εγγεγραμμένα στο Μητρώο. Αυτά τα κριτήρια είναι εκείνα που εφαρμόζονται για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης και δεν επηρεάζουν το επίδομα ανεργίας, το οποίο θα εξακολουθήσει να χορηγείται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, ούτε το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας και το βοήθημα για αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολούμενους, για τα οποία παραμένουν οι προϋποθέσεις που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. Επίσης, δεν αλλάζει το καθεστώς που διέπει τη χορήγηση του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) ρεύματος, την έκπτωση ή απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ και το επίδομα θέρμανσης.
– Προβλέπεται διαγραφή από το Μητρώο Ανέργων για δύο χρόνια και διακοπή του επιδόματος ανεργίας μετά από τρεις αρνήσεις κατάλληλων θέσεων εργασίας, όπως επίσης διαγραφή από το Μητρώο για έξι μήνες και διακοπή του επιδόματος ανεργίας για άρνηση συμμετοχής σε δράση κατάρτισης. Κατάλληλη θέση εργασίας θεωρείται εκείνη που αντιστοιχεί στην επαγγελματική ειδικότητα, στις γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες, στα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, στους επαγγελματικούς στόχους και στον τόπο μόνιμης κατοικίας του αναζητούντος εργασία, στην προηγούμενη απασχόληση και στις αποδοχές του ανέργου.
– Αναβαθμίζεται ο μηχανισμός διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας με σκοπό τα προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς.
– Θεσπίζεται ο «Ατομικός Λογαριασμός Δεξιοτήτων», ένα ψηφιακό εργαλείο στα χέρια του πολίτη, όπου θα καταγράφονται οι δεξιότητες, οι καταρτίσεις και οι πιστοποιήσεις που λαμβάνει ή και δικαιούται ο καταρτιζόμενος.
– Εισάγεται πλέγμα ρυθμίσεων με στόχο την εμπέδωση του τρίπτυχου «Αξιολόγηση – Ποιότητα – Πιστοποίηση» στο σύστημα επαγγελματικής κατάρτισης και συνδέονται οι αμοιβές με τα αποτελέσματα. Ειδικότερα:
• Ορίζεται ότι δεν επιτρέπεται η καταβολή προς τον πάροχο άνω του 40% της αμοιβής ανά ωφελούμενο αν ο ωφελούμενος δεν έχει ολοκληρώσει την παρακολούθηση του προγράμματος, και άνω του 70% αν ο ωφελούμενος δεν έχει πιστοποιηθεί επιτυχώς για την περάτωση του προγράμματος.
• Ιδρύεται Ψηφιακή Πύλη για τις Δεξιότητες στον ιστότοπο skills.gov.gr, ώστε με το πάτημα ενός κουμπιού πολίτες και φορείς να ενημερώνονται για θέματα δεξιοτήτων και κατάρτισης.
Το νομοσχέδιο προωθεί επέκταση των αρμοδιοτήτων της ΔΥΠΑ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, όπως μετονομάζεται ο ΟΑΕΔ), έτσι ώστε να καλύπτει γενικά και τις στεγαστικές ανάγκες των νέων.
Εισάγονται, ειδικότερα, ρυθμίσεις που διευκολύνουν τόσο την απόκτηση/ανέγερση ακινήτων που θα διατεθούν για τη στέγαση εργαζόμενων, ανέργων και των οικογενειών τους όσο και την αξιοποίηση της περιουσίας της ΔΥΠΑ για την αύξηση των εσόδων της. Επίσης, σε αυτό το πλαίσιο επεκτείνονται οι αρμοδιότητες της ΔΥΠΑ, έτσι ώστε πέρα από την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών του εργατικού δυναμικού να μπορεί η ΔΥΠΑ να ασχοληθεί και με τις στεγαστικές ανάγκες των νέων, μέσω της χορήγησης παροχών και της υλοποίησης σχετικών προγραμμάτων.
Με τις νέες ρυθμίσεις επιτρέπεται στη ΔΥΠΑ να αποκτά αδόμητα και δομημένα ακίνητα για την εκπλήρωση των σκοπών που σχετίζονται με τη στεγαστική συνδρομή, τους οποίους έχει αποκτήσει ως διάδοχος του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας. Προβλέπεται, επίσης, ότι η Υπηρεσία μπορεί να συμπράττει με δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς για την ανέγερση ακινήτων, με σκοπό την προώθηση των κυβερνητικών πολιτικών σχετικά με τη στεγαστική προστασία του εργατικού δυναμικού και των νέων.
Για τα ακίνητα ιδιοκτησίας της ΔΥΠΑ που δεν προορίζονται για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών των εργαζόμενων εισάγονται ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν την καλύτερη εκμετάλλευση και την αύξηση των εσόδων της. Σε αυτό το πλαίσιο, επιτρέπεται η σύναψη μακροχρόνιων μισθώσεων, η σύμπραξη με ιδιώτες οι οποίοι μπορεί να αναλάβουν την οικοδόμηση αδόμητων ακινήτων, ο εγγυήσεις που θα πρέπει να παρέχουν για να συμμετάσχουν στους σχετικούς διαγωνισμούς, κ.ά.
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι καταργείται, από 1-1-2023, ο «Ενιαίος Λογαριασµός για την Εφαρµογή Κοινωνικών Πολιτικών» (ΕΛΕΚΠ), ορίζεται ο τρόπος διάθεσης των πόρων του, και προβλέπεται η σύσταση ειδικού λογαριασµού µε την επωνυµία «Ειδικός Λογαριασµός Επαγγελµατικής Κατάρτισης» (ΕΛΕΚ).