Οι δυνατότητες του Προϋπολογισµού για περαιτέρω µέτρα στήριξης έναντι του κύµατος ακρίβειας έχουν εξαντληθεί, επισημαίνει σε συνέντευξή στα “ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ” ο αναπληρωτής υπουργός Οικονοµικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, που αναδεικνύει παράλληλα το σχέδιο της κυβέρνησης για «µόνιµο µηχανισµό, που θα αφορά τη βοήθεια στα ευάλωτα νοικοκυριά όταν αλλάζουν οι τιµές της ηλεκτρικής ενέργειας».
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
Σε σχέση µε το Ταµείο Ανάκαµψης, τονίζει ότι εντός του ∆εκεµβρίου «θα ανοίξει το πρώτο µεγάλο κοµµάτι, αυτό των δανείων, ύψους 12,7 δισ. ευρώ». Η ακρίβεια στην ενέργεια και οι ανατιµήσεις σε µια σειρά από προϊόντα «χτυπούν» πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Είστε ικανοποιηµένος από την αντίδραση της κυβέρνησης; Μπορούν να ληφθούν περαιτέρω µέτρα τον ∆εκέµβριο και τους πρώτους µήνες του 2022;
Αυτή τη στιγµή έχουν εξαντληθεί οι δυνατότητες του Προϋπολογισµού για το 2021. Τη δυναµική του φαινοµένου, στις αρχές του 2022, δεν τη γνωρίζουµε ακόµη. Υπάρχει η υπόθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σύµφωνα µε την οποία το φαινόµενο έχει προσωρινότητα και καθώς θα τελειώνουν οι χειµωνιάτικοι µήνες, θα υποχωρήσουν οι τιµές στο αέριο, που είναι ο οδηγός -αν θέλετε- σε αυτό το κύµα των αυξήσεων που είχαµε. Επίσης, κάθε µήνας που περνάει είναι ένας µήνας εξοµάλυνσης των δυσχερειών που υπήρχαν στις αλυσίδες προσφοράς σε ό,τι αφορά την πανδηµία. Τέλος, το 2022, οπότε τα κράτη επανέρχονται σε µια δηµοσιονοµική πολιτική πιο κοντά στην κανονικότητα, θα σταµατήσουν, σταδιακά, και οι πιέσεις που προκαλούν οι µεγάλες πανδηµικές δαπάνες στον πληθωρισµό διεθνώς. Συνεπώς, είναι εύλογο ότι θα υπάρξει προσωρινότητα στο φαινόµενο. Τα υπόλοιπα θα τα δούµε στις αρχές του 2022, µε πρώτο τον µόνιµο µηχανισµό, που θα αφορά τη βοήθεια στα ευάλωτα νοικοκυριά όταν αλλάζουν οι τιµές της ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων εστίασης ζητούν, µεταξύ άλλων, τη µετατροπή της επιστρεπτέας προκαταβολής σε µη επιστρεπτέα, τη µείωση του ΦΠΑ και άλλα µέτρα στήριξής τους. Υπάρχουν περιθώρια για ενίσχυση της εστίασης, αλλά και άλλων κλάδων;
Αυτή τη στιγµή, τα στοιχεία τα οποία έχουµε δείχνουν ότι µέχρι και τον Νοέµβριο, τουλάχιστον τις πρώτες εβδοµάδες στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, δεν υπάρχει συρρίκνωση αντίστοιχη µε αυτήν των περιόδων του lockdown που εφαρµόστηκαν µέτρα. Η εστίαση είχε µια πολύ µεγάλη ενίσχυση, 2,3 δισ. ευρώ, στη διάρκεια της πανδηµίας, πολλαπλή ενίσχυση. Ακόµα και τώρα υπάρχουν κάποια χρήµατα που έχει να λαµβάνει. Επίσης, ενισχύεται ακόµα και σήµερα σε επίπεδο φορολογικό, διότι έχουµε και τις προσωρινές µειώσεις του ΦΠΑ στα µη αλκοολούχα ποτά, σας θυµίζω. Αυτές είναι οι δυνατότητες της οικονοµίας και θα πρέπει να είναι εξαιρετικά συγκρατηµένοι οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των διαφόρων κλάδων της οικονοµίας, διότι δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι αυτή η κυβέρνηση έχει λάβει µέτρα ελάφρυνσης των δραστηριοτήτων τους, όπως µείωση των ασφαλιστικών εισφορών, µείωση της εισφοράς αλληλεγγύης, µείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, µείωση της προκαταβολής στη φορολογία των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων που είναι ελεύθεροι επαγγελµατίες. Ολα αυτά τα µέτρα, για να µπορέσουν να γίνουν και κάποια από αυτά να έχουν µόνιµο χαρακτήρα -όπως έχουµε στόχο-, απαιτούν δηµοσιονοµικούς πόρους. Και δεν πρέπει να χάσουµε τον µεγάλο στόχο, που είναι η µόνιµη µείωση της φορολογίας και µια ανατροφοδοτούµενη, ταχεία ανάπτυξη, κυνηγώντας προσωρινές ενισχύσεις που αφορούν συνδικαλιστικά αιτήµατα.
Ο Αλέξης Τσίπρας στην οµιλία του στη Βουλή σάς κατηγόρησε ότι έχετε παγώσει πληρωµές ΕΣΠΑ και έχετε αφήσει απλήρωτους εργαζοµένους και επιχειρήσεις. Τι απαντάτε;
Θα υπάρξουν οι πληρωµές που είναι αναγκαίες και προβλέπονται µέχρι το τέλος του χρόνου και όταν ξεκινήσει το 2022, δεν θα έχουµε κανένα τέτοιο πρόβληµα.
Το πρωτογενές έλλειµµα φέτος θα ξεπεράσει τα 10 δισ. ευρώ, το δε δηµόσιο χρέος έχει ήδη ξεπεράσει το 200% του ΑΕΠ. Σας ανησυχούν οι δείκτες αυτοί; Τι θα κάνετε για τον περιορισµό τους;
Αυτό που κάνουµε είναι η επάνοδος της οικονοµίας στην κανονικότητα, το 2022 και στη συνέχεια το 2023, και µεταρρυθµίσεις, για να επιταχυνθούν οι επενδύσεις και η ανάπτυξη. Ήδη, το 2021-2022 είχαµε αύξηση των επενδύσεων πάνω από 10%, καθώς και αύξηση των εξαγωγών, παρά την πανδηµία. Αυτά είναι στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι µεταρρυθµίσεις που έχουµε κάνει δουλεύουν. Το 2022 θα µπει πολύ πιο δυναµικά το Ταµείο Ανάκαµψης στο παιχνίδι, διότι θα είναι η πρώτη πλήρης χρονιά εφαρµογής του, και µε τα δάνεια και µε τις απορροφήσεις των επιδοτήσεων. Στοχεύουµε σε πραγµατικές δηµόσιες επενδύσεις, όχι ενισχύσεις επιχειρήσεων, αλλά δηµόσιες επενδύσεις, ύψους 11 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ποσό χωρίς κανένα προηγούµενο, την τελευταία, τουλάχιστον, δεκαετία. Και αν προσθέσουµε και τις πάρα πολλές ιδιωτικές επενδύσεις που θα ξεκινήσουν, τότε µιλάµε για µια νέα εποχή για την ελληνική οικονοµία. Αυτό είναι και το κλειδί για να είναι βιώσιµο το χρέος και να αποκτήσουµε επενδυτική βαθµίδα. Ο δρόµος που έχουµε είναι να πάµε µόνο µπροστά.
Από τι θα εξαρτηθεί και πότε θα αποφασιστεί η εκ νέου αύξηση του κατώτατου µισθού;
Θα εξαρτηθεί από τον ρυθµό ανάπτυξης, τις πιέσεις στον πληθωρισµό και τις συνθήκες στην αγορά εργασίας, αλλά πάντως θα γίνει. Είναι δέσµευση.
Πόσα χρήµατα από το Ταµείο Ανάκαµψης θα έχουν εισρεύσει στη χώρα µέχρι το τέλος του έτους; Υπάρχουν καθυστερήσεις στην υλοποίηση του προγράµµατος;
Το πρόγραµµα είναι στο απόλυτο ξεκίνηµά του. Μετράµε περίπου πέντε µήνες από την έναρξή του και υπάρχουν χώρες που δεν έχουν καν πάρει έγκριση του δικού τους σχεδίου. Εµείς προχωρούµε πολύ γρήγορα, αλλά εκ των πραγµάτων ακόµη είµαστε στην αρχή. Φτιάχνουµε τεχνικά δελτία, ξεκινούν οι πρώτες προκηρύξεις, γίνονται προµελέτες κ.λπ. Πριν από το τέλος του χρόνου θα ανοίξει το πρώτο µεγάλο κοµµάτι, αυτό των δανείων, ύψους 12,7 δισ. ευρώ, για ιδιωτικές επενδύσεις, που πιστεύω ότι θα έχουν πολύ µεγάλη δυναµική. Ταυτόχρονα, µέχρι το τέλος του χρόνου ή αρχές του 2022 θα βγουν πάρα πολύ µεγάλα προγράµµατα, για παράδειγµα τα «Εξοικονοµώ», προγράµµατα κατάρτισης και άλλα για τον αγροτικό τοµέα, όπως και για την ψηφιοποίηση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων. Οπότε θα έχουµε µεγάλη επιτάχυνση των ιδιωτικών επενδύσεων στις αρχές του χρόνου. Και, σταδιακά, αρχίζουν να απορροφώνται τα πρώτα χρήµατα από τα επενδυτικά έργα. Εκεί, όµως, η πραγµατική δυναµική θα φανεί µετά το 2023, διότι τα έργα από τη φύση τους έχουν διαγωνισµούς και µελέτες. Μην ξεχνάµε ότι ξεκινάµε να κάνουµε διπλάσιες δηµόσιες επενδύσεις από ό,τι στο παρελθόν και να διπλασιάσουµε τις απορροφήσεις. Αυτή είναι µια πολύ µε γάλη πρόκληση και ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο που έχουµε µπροστά µας.
Γιατί, εκτιµάτε, ένα σηµαντικό ποσοστό των πολιτών δεν έχει εµβολιαστεί ακόµη και πώς µπορεί να αυξηθεί άµεσα και γρήγορα η εµβολιαστική κάλυψη;
Κοιτάξτε, η τάση αυτή δεν είναι ελληνική, είναι διεθνής και συνδέεται µε δύο πράγµατα: µε τον βαθµό εµπιστοσύνης της κοινωνίας στους θεσµούς της και µε τη δυναµική που αναπτύσσουν διάφορα παράπλευρα κινήµατα ανορθολογισµού, και ειδικότερα µε τη δυναµική που είχαν αναπτύξει τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα, περνώντας στην περίοδο των µνηµονίων, αλλά και για λόγους δικούς της, ιστορικούς, δεν είχε ποτέ υψηλά επίπεδα εµπιστοσύνης στους θεσµούς της. Η περίοδος των µνηµονίων έληξε, προφανώς. Καταβαράθρωσε και εκείνα τα επίπεδα εµπιστοσύνης που είχαµε στις περιόδους της πλασµατικής αφθονίας και ταυτόχρονα φούντωσε, λόγω της έντασης και της κοινωνικής πίεσης, τα κάθε είδους ρεύµατα ανορθολογισµού, που άνθισαν την προηγούµενη δεκαετία.
Όταν ήρθε, λοιπόν, το εµβόλιο, αυτοί οι δύο παράγοντες -παρά το γεγονός ότι έγινε µια πολύ καλή, επί της ουσίας, εκστρατεία για τον εµβολιασµό- τροφοδότησαν τον ανορθολογισµό του αντιεµβολιασµού. Προσέξτε, δεν πρόκειται για ιδεολογία, καθότι δεν εκφράζεται µια συγκροτηµένη άποψη, αλλά µια σειρά απόψεων που δηµιουργούν, βαθµιαία, έναν παράλογο φόβο για το εµβόλιο ή κυρίως µια παράλογη αντιπάθεια για το εµβόλιο. Αυτό είναι και το πιο ενδιαφέρον στο θέµα του εµβολιασµού, ότι δηλαδή δεν είναι µόνο ο φόβος που εµποδίζει τον εµβολιασµό, είναι προπαντός η αντιπάθεια. Μπορούµε, λοιπόν, να πείσουµε, και πείθουµε πολλούς ανθρώπους που είναι θύµατα κακής πληροφόρησης ή φόβου, να εµβολιαστούν. Αυτούς που έχουν αναπτύξει αντιπάθεια, όµως, είναι πολύ δύσκολο να τους πείσεις. Θα σας έλεγα, είναι στο όριο του αδύνατου – όπως υπάρχει η εικόνα από άλλες δυτικές χώρες. ∆ιότι η αντιπάθεια µετατρέπεται σε φανατισµό, κάτι που το βλέπουµε και στα social media. Και ο φανατισµός είναι τέτοιος, που κάποιοι άνθρωποι, ενώ φτάνουν να κινδυνεύουν, όταν ασθενούν, από βασανιστικό θάνατο και υποφέρουν, συνεχίζουν να αντιδρούν µε τον ίδιο φανατισµό. Αυτές, λοιπόν, είναι πολύ δύσκολες περιπτώσεις.