Σκληρή κριτική στην Τουρκία άσκησε ο πρωθυπουργός κατά την παρέμβασή του στο Greek Economic Summit «περιγράφοντας» με τον τρόπο αυτό και τη στάση που θα τηρήσει στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής.
Με αφορμή το μεταναστευτικό ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε: «Έχουμε αυξήσει την προστασία των συνόρων μας, διότι προτάσσουμε το προφανές επιχείρημα ότι ένα κράτος έχει το δικαίωμα να υπερασπίζεται τα σύνορά του. Και, στο τέλος της ημέρας, εμείς πρέπει να κρίνουμε σε ποιον επιτρέπεται να εισέλθει στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση και ποιος δεν πρέπει να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε διαπιστώσει σημαντική μείωση των μεταναστευτικών ροών κατά τον τελευταίο χρόνο, ειδικά στο Αιγαίο, όπου η πτώση πλησιάζει το 90%.
Υπάρχει όμως και μία ακόμα διάσταση, η οποία πιστεύω είναι κρίσιμη: Ότι στην περίπτωση της Ελλάδας ο γείτονάς μας, η Τουρκία, χρησιμοποιεί μετανάστες και πρόσφυγες ως γεωπολιτικά πιόνια. Ουσιαστικά αυτοί οι άνθρωποι ενθαρρύνονται συστηματικά να φύγουν από την Τουρκία, τους σπρώχνουν στην Ελλάδα είτε μέσω της χερσαίας είτε μέσω της θαλάσσιας οδού, μολονότι είναι ασφαλείς στην Τουρκία.
Η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα γι’ αυτούς, δεν έχουν τίποτα να φοβούνται στην Τουρκία, η οποία μάλιστα έχει αναλάβει την ευθύνη έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ελέγξει και να κάνει ό,τι μπορεί ώστε να εξουδετερώσει τους διακινητές οι οποίοι εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και διακινούν παράνομα ανθρώπους στο Αιγαίο. Φοβάμαι ότι η Τουρκία έχει κάνει πολύ λίγα. Τουναντίον, συστηματικά ενθαρρύνει αυτούς τους ανθρώπους να διασχίσουν τα νερά έως την Ελλάδα.
Άρα, έχουμε υιοθετήσει μία ξεκάθαρη στάση: Λέμε «δεν θα μπείτε». Σε περίπτωση που κάποιος φτάσει στην Ελλάδα θα περάσει τις διαδικασίες και εάν δικαιούνται άσυλο θα τους χορηγηθεί. Αλλά πρέπει να είναι πλήρως κατανοητό ότι όσοι αναχωρούν από την Τουρκία αυτή τη στιγμή δεν διατρέχουν κίνδυνο. Πολλοί από αυτούς βρίσκονται χρόνια στην ΤΟΠΤουρκία, αλλά στην πραγματικότητα ενθαρρύνονται συστηματικά από την Τουρκία, να φύγουν.
Η Τουρκία στην ουσία είναι ο σπόνσορας του δικτύου διακινητών στο Αιγαίο, όχι άμεσα αλλά έμμεσα, μέσω του ότι δεν επιτρέπει στην Ακτοφυλακή της να κάνει τη δουλειά της, δηλαδή να κάνει περισυλλογή ενώ ακόμα βρίσκονται σε τουρκικά χωρικά ύδατα και να τους επιστρέφει στην Τουρκία.
Το μεταναστευτικό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα. Τυχαίνει να βρισκόμαστε στα εξωτερικά σύνορα (της ΕΕ) αλλά είναι εξαιρετικά άδικο για την Ελλάδα να αντιμετωπίζει αυτό το επίπονο πρόβλημα μόνη της.
Χρειαζόμαστε κοινή πολιτική για τις επιστροφές. Τι κάνουμε όταν μία αίτηση απορρίπτεται; Και χρειαζόμαστε περισσότερη αλληλεγγύη. Ιδανικά θα έπρεπε να έχουμε περισσότερη αλληλεγγύη για τον καταμερισμό των ανθρώπων στους οποίους χορηγείται άσυλο στην ΕΕ».
«Πάντοτε θα είμαστε ανοιχτοί προς όσους διαφεύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις. Καμμία ευρωπαϊκή χώρα μπορεί να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα μόνη της. Είναι εξαιρετικά εγωιστικό να βλέπουμε, σε κάποιες περιπτώσεις, ευρωπαϊκές χώρες να λένε ότι αυτό το πρόβλημα δεν τις αφορά, απλώς επειδή δεν βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα, να εγείρουν έναν εσωτερικό φράχτη και να λένε σε χώρες όπως η Ελλάδα “ασχολήσου εσύ, δεν υπάρχει αλληλεγγύη από εμάς».