Ιστορική ευκαιρία αλλά και μεγάλη ευθύνη που βαραίνει τον κάθε βουλευτή, πέρα και πάνω από κόμματα, αποτελεί η υπερψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών που αίρει όλους τους περιορισμούς για την άσκηση του δικαιώματος της ψήφου Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι, είτε είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, είτε βρίσκονται στο εξωτερικό κατά την ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών.
Το υπουργείο Εσωτερικών έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο με τίτλο «Άρση περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων του εξωτερικού», η οποία αφορά ουσιαστικά την ίδια την πρόταση του 2021 για άρση όλων των περιορισμών στην ψήφο των αποδήμων. Τα τρία κόμματα που είχαν ψηφίσει την εν λόγω διάταξη το 2021, Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής (υπό την τότε νέα ηγεσία του Νίκου Ανδρουλάκη) και «Ελληνική Λύση», σήμερα αριθμούν 202 βουλευτές. Από την κυβέρνηση διαμηνύεται ότι το ζήτημα δεν είναι δεξιό, κεντρώο ή αριστερό, αλλά ζήτημα σεβασμού στον απανταχού ελληνισμό, υπογραμμίζοντας πως οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες για να γίνει το δεύτερο άλμα μετά το πρώτο άλμα που έγινε το 2019. Στο πλαίσιο αυτό, τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι προ των ευθυνών τους.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Εσωτερικών, «το προτεινόμενο νομοσχέδιο αίρει όλους τους περιορισμούς που ισχύουν για την άσκηση του δικαιώματος της ψήφου των Ελλήνων πολιτών οι οποίοι είτε είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, είτε βρίσκονται στο εξωτερικό κατά την ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών. Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η ενίσχυση της ισότιμης μεταχείρισης του συνόλου των μελών του εκλογικού σώματος με ιδιαίτερη έμφαση στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος τόσο των εκλογέων που είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, όσο και των εκλογέων που τυγχάνει να βρίσκονται στο εξωτερικό την ημέρα των εκλογών, στο πλαίσιο της τήρησης της αρχής της καθολικότητας της ψηφοφορίας».
Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί τη Δευτέρα, 17 Ιουλίου 2023.
Πέντε ερωτήσεις και απαντήσεις από το ΥΠΕΣ
Τι αλλάζει με το νέο νομοσχέδιο σχετικά με τη ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού σε σχέση με όσα ίσχυαν μέχρι σήμερα;
Αίρονται όλοι οι περιορισμοί στην άσκηση εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και είτε ζουν μόνιμα στο εξωτερικό, είτε βρίσκονται στο εξωτερικό την ημέρα των εκλογών.
Το 2019 η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εισηγείται νόμο σύμφωνα με τον οποίο για πρώτη φορά οι Έλληνες πολίτες που μόνιμα ή προσωρινά βρίσκονται στο εξωτερικό, αποκτούν το δικαίωμα εγγραφής σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων εξωτερικού και άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος από το εξωτερικό. Προκειμένου να ισχύσει η ρύθμιση, έπρεπε να ψηφιστεί από τουλάχιστον 200 (εκ των 300) βουλευτών. Στο πλαίσιο επίτευξης της απαραίτητης συναίνεσης 200 τουλάχιστον βουλευτών, θεσπίσθηκαν - κατόπιν προτάσεων των κομμάτων της αντιπολίτευσης - επιπλέον προϋποθέσεις για την άσκηση του δικαιώματος ψήφου από το εξωτερικό, δηλαδή να έχουν διαμείνει συνολικά 2 έτη εντός της ελληνικής επικράτειας κατά το χρονικό διάστημα των τελευταίων 35 ετών και να έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος. Αυτοί οι περιορισμοί όμως κατέστησαν δυσχερή τη συμμετοχή στις εκλογές για τη μεγάλη πλειονότητα των εκλογέων, και ακριβώς γι’ αυτό προτείνεται η κατάργησή τους.
Ποιους αφορά αυτό το νομοσχέδιο;
Αφορά Έλληνες πολίτες οι οποίοι είτε είναι μόνιμοι κάτοικοι του εξωτερικού είτε τυγχάνει να βρίσκονται στο εξωτερικό κατά την ημερομηνία διεξαγωγής εκλογών και οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.
Δίνεται συνεπώς η δυνατότητα σε όλους αυτούς τους Έλληνες πολίτες να ασκήσουν το δικαίωμα της ψήφου από το εξωτερικό χωρίς περιορισμούς.
Γιατί είναι σημαντικό να μην υπάρχουν περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος ψήφου των Ελλήνων που βρίσκονται στο εξωτερικό;
Για την ενίσχυση της ισότιμης μεταχείρισης των εκλογέων, ανεξαρτήτως του τόπου κατοικίας τους ή της πρόσκαιρης απουσίας τους από τη χώρα.
Το σύνταγμα προβλέπει το να μην υπάρχουν περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος ψήφου από το εξωτερικό;
Ναι. Το σύνταγμα, στο άρθρο 54 παρ. 4, δίνει τη δυνατότητα αλλά όχι την υποχρέωση για τη θέσπιση περιορισμών στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος από το εξωτερικό. Επαφίεται συνεπώς στη Βουλή των Ελλήνων το κατά πόσο θα υπάρχουν ή όχι περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος αυτού. Η πρόταση της κυβέρνησης είναι να μην υπάρχουν πλέον περιορισμοί, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την ισότιμη μεταχείριση του συνόλου των μελών του εκλογικού σώματος. Εξάλλου, οι συμπολίτες μας αυτοί μπορούν να ταξιδέψουν στην Ελλάδα και να ψηφίσουν χωρίς κανένα περιορισμό. Πλέον, θα έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στο εξωτερικό δίχως περιορισμούς.
Γιατί πρόκειται για ιστορική ευκαιρία η ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου;
Γιατί είναι ζήτημα σεβασμού στο βασικό δημοκρατικό δικαίωμα της συμμετοχής στις εκλογές των Ελλήνων πολιτών που ζουν στο εξωτερικό. Οι απόδημοι Έλληνες είναι η ψυχή και η φωνή της Ελλάδας στο εξωτερικό. Έχουμε χρέος να τους διευκολύνουμε στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος. Πρόκειται για δημοκρατικό χρέος και ιστορική ευκαιρία, γι’ αυτό και είναι μεγάλη η ευθύνη που βαραίνει τον κάθε Βουλευτή. Είναι ζήτημα δημοκρατίας, πέρα και πάνω από κόμματα.
