Πριν από μερικές ημέρες, τέθηκε σε διαβούλευση ένα σημαντικό νομοσχέδιο που, όπως ανακοινώθηκε, «θέτει σε νέα βάση τη λειτουργία του ΟΑΕΔ και τον μετασχηματίζει σε μία σύγχρονη και ευέλικτη Ευρωπαϊκή Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, που δεν θα ταυτίζεται πλέον με την ανεργία, αλλά αντίθετα θα γίνει συνώνυμο της απασχόλησης.
Κεντρικός στόχος της μεταρρύθμισης είναι η αποτελεσματική στήριξη των ανέργων και ιδίως των μακροχρόνια ανέργων, για να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας και η μετατροπή του Οργανισμού σε εργαλείο για αύξηση της απασχόλησης, με έμφαση στον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, αντί για την άσκηση απλώς μίας αναγκαίας, αλλά όχι επαρκούς επιδοματικής πολιτικής.
Το νομοσχέδιο “Δουλειές Ξανά: Αναδιοργάνωση Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της, αναβάθμιση δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού και διάγνωσης των αναγκών εργασίας και άλλες διατάξεις” αναβαθμίζει και προωθεί τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό του ΟΑΕΔ, ώστε να ανταποκρίνεται πιο αποτελεσματικά στις σύγχρονες ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας και στις διαρκώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας».
Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, το νομοσχέδιο βασίζεται σε τρεις κεντρικούς άξονες – αναδιοργάνωση, νέα εργαλεία για την ενίσχυση της απασχόλησης και αναβάθμιση του συστήματος κατάρτισης – και έχει τους εξής βασικούς στόχους:
«1. Την ενεργότερη στήριξη των ανέργων και ειδικά των μακροχρόνια ανέργων με νέα ψηφιακά εργαλεία, ώστε να ενταχθούν στην αγορά εργασίας και την επιβράβευση όσων αναζητούν ενεργά και βρίσκουν εργασία. Στόχος να δοθεί διέξοδος προς την απασχόληση για τους ανέργους και ειδικά σε εκείνους που βρίσκονται εκτός εργασίας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, καθώς δυστυχώς το μητρώο του ΟΑΕΔ, αντί για εργαλείο επανένταξης στην αγορά εργασίας, έχει μετατραπεί στην πράξη για χιλιάδες πολίτες σε “παγίδα” μακροχρόνιας ανεργίας.
Από τους περισσότερους από 500.000 μακροχρόνια ανέργους, δηλαδή όσους είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο για διάστημα μεγαλύτερο του έτους, το 33% παραμένει σε αυτό για περισσότερα από 5 χρόνια, ενώ το 10% είναι εγγεγραμμένο για περισσότερα από 10 χρόνια.
Γι’ αυτό, προβλέπεται μπόνους 300 ευρώ για τους μακροχρόνια ανέργους άνω των 5 ετών που καταρτίζουν ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης.
Επίσης, για πρώτη φορά, θα χορηγηθεί επίδομα εργασίας, που αντιστοιχεί στο 50% του επιδόματος ανεργίας και θα καταβάλλεται σε όσους ανέργους βρίσκουν δουλειά, κατά την περίοδο καταβολής του κανονικού επιδόματος ανεργίας, έως και τη λήξη της.
2. Την αντιμετώπιση των φαινομένων κατάχρησης των παθητικών επιδοματικών πολιτικών. Θεσπίζονται πλέον εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι παροχές και τα εισοδήματα θα κατευθύνονται σε αυτούς που τα έχουν πραγματικά ανάγκη. Καθώς αποτελεί προτεραιότητα ο προσανατολισμός των δαπανών στους πραγματικούς ανέργους, το νομοσχέδιο προβλέπει ρητά ότι οι πόροι που εξοικονομούνται από την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων, θα κατευθύνονται υποχρεωτικά σε άλλες δράσεις προστασίας και στήριξης των αναζητούντων εργασία.
Επίσης, η ενεργοποίηση της διαγραφής από το μητρώο ανέργων, μετά από τρεις αρνήσεις κατάλληλων θέσεων εργασίας ή άρνηση συμμετοχής σε δράση κατάρτισης, έχοντας λάβει υπόψη, μεταξύ άλλων, το εργασιακό προφίλ του ανέργου, τον προηγούμενο μισθό του και τον τόπο κατοικίας του. Παρότι οι άνεργοι διαγράφονται από το μητρώο ανέργων για 2 χρόνια και 6 μήνες αντίστοιχα, δεν χάνουν τις βασικές κοινωνικές παροχές, όπως είναι το κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο, οι ρυθμίσεις για τον ΕΝΦΙΑ και το επίδομα θέρμανσης. Επιπλέον, δεν αλλάζει τίποτα σχετικά με τα επιδόματα ανεργίας.
3. Τα επιδοτούμενα προγράμματα κατάρτισης να σχεδιάζονται, με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι τα χρήματα πιάνουν πραγματικά τόπο, προσφέρουν δηλαδή γνώσεις και δεξιότητες που οδηγούν στην επανένταξη των ωφελουμένων σε ποιοτικές θέσεις εργασίας.
Ταυτόχρονα, μέσω των προγραμμάτων, θα αναβαθμιστούν οι ψηφιακές δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας για τη βελτίωση της κατάταξης της χώρας στον Ευρωπαϊκό Δείκτη Δεξιοτήτων (European Skills Index), του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (CEDEFOP), στον οποίο η Ελλάδα το 2022 κατατάσσεται: 4η από το τέλος ως προς την ανάπτυξη δεξιοτήτων (skills development), 5η από το τέλος στην ενεργοποίηση δεξιοτήτων (skills activation) και προτελευταία στην αντιστοίχιση δεξιοτήτων (skills matching).
Με τις ρυθμίσεις, που προωθούμε, υψώνουμε τον πήχη τόσο για τους παρόχους της κατάρτισης όσο και για τους καταρτιζόμενους, με στόχο η κατάρτιση να μετατραπεί σε αποτελεσματικό εργαλείο, για να βρουν δουλειά οι άνεργοι και να βρουν το κατάλληλο προσωπικό οι επιχειρήσεις».
Παράλληλα, ο σχεδιασμός του νομοσχεδίου αναμορφώνει όλους τους πυλώνες λειτουργίας του Οργανισμού με στοχευμένες παρεμβάσεις, οι βασικότερες των οποίων είναι:
- «επίδομα εργασίας για τους επιδοτούμενους ανέργους που βρίσκουν δουλειά,
- μπόνους μακροχρόνια ανέργων για την κατάρτιση ψηφιακού ατομικού σχεδίου δράσης,
- νέα ψηφιακά εργαλεία: Ψηφιακή κάρτα ΔΥΠΑ, ψηφιακό μητρώο και ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης,
- αντιμετώπιση του φαινομένου της κατάχρησης των παροχών στον ΟΑΕΔ,
- διαγραφή από το μητρώο, μετά από τρεις αρνήσεις κατάλληλων θέσεων εργασίας ή κατάρτισης,
- δημιουργία ατομικών λογαριασμών δεξιοτήτων για συνεχή και ποιοτική κατάρτιση,
- μεταρρύθμιση της κατάρτισης, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της οικονομίας,
- αξιολόγηση και λογοδοσία των παρόχων κατάρτισης,
- σύνδεση των αμοιβών παρόχων και καταρτιζομένων με τα αποτελέσματα της κατάρτισης,
- δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου Δεξιοτήτων Εργατικού́ Δυναμικού́,
- αναβαθμισμένη στεγαστική́ πολιτική́ με αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας,
- μετονομασία του ΟΑΕΔ σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης,
- πιο μικρό και ευέλικτο Διοικητικό Συμβούλιο και σύσταση τριών θέσεων υποδιοικητών,
- σύσταση Συμβουλίου Κοινωνικών Εταίρων».
«Η αναδιοργάνωση και ο εκσυγχρονισμός ενός φορέα που μεγαλώνει και θα συνεχίσει να μεγαλώνει – σε αρμοδιότητες, σε πόρους και σε αντίκτυπο στην κοινωνία – αποτελούν προϋπόθεση για την ενίσχυση του κομβικού και πολύπλευρου ρόλου του ως πυλώνα κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής, ώστε να προσφέρει ακόμα πιο ποιοτικές υπηρεσίες και ταχύτερα στο εργατικό δυναμικό και στις επιχειρήσεις. Η υλοποίηση των δράσεων και η απορρόφηση των 2 δισ. ευρώ που προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο “Ελλάδα 2.0” για τον ΟΑΕΔ απαιτούν την ουσιαστική αναβάθμιση και τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό του.
Έναν ακόμα άξονα αποτελεί η αναβαθμισμένη στεγαστική πολιτική, μέσω της οποίας θα αξιοποιηθεί αποτελεσματικότερα η περιουσία του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, που έχει περιέλθει στον Οργανισμό, αλλά και θα αναπτυχθεί μία δυναμική πολιτική που θα διευκολύνει τη στέγαση για χιλιάδες εργαζόμενους και ιδιαίτερα τους νέους» δηλώνει ο διοικητής του ΟΑΕΔ Σπύρος Πρωτοψάλτης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Παράλληλα, ο κ. Πρωτοψάλτης υπογραμμίζει: «Θέλουμε μία ισχυρή, πραγματικά σύγχρονη και αποτελεσματική Ευρωπαϊκή Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, που θα διαδραματίζει έναν ακόμα πιο κομβικό ρόλο στην αγορά εργασίας, θα είναι φορέας-συνώνυμο της απασχόλησης και της αναβάθμισης δεξιοτήτων και θα παρέχει περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες ταχύτερα στους πολίτες και στις επιχειρήσεις. Ο ΟΑΕΔ αλλάζει, για να ανταποκριθεί στις νέες και διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της οικονομίας και να επιτελέσει πιο αποτελεσματικά τον ρόλο του, ιδιαίτερα όσον αφορά στη σύζευξη προσφοράς-ζήτησης στην αγορά εργασίας, στην παροχή ψηφιακών υπηρεσιών, στην υλοποίηση ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης και στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας. Ο κόσμος αλλάζει, η αγορά εργασίας αλλάζει και είναι υποχρέωσή μας να αλλάξουμε και εμείς και να προσφέρουμε “Δουλειές Ξανά”».
