Απευθύνοντας χαιρετισμό στις εκδηλώσεις για την ιστορική Μάχη της Αγίας Νάπας στην Κύπρο, την 17η Μαρτίου 1826 κατά τη διάρκεια της Εθνεγερσίας του 1821, ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και Επίτιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Προκόπιος Παυλόπουλος επισήμανε, μεταξύ άλλων, και τα εξής: Γιορτάζοντας σήμερα μαζί σας, στα αιματοβαμμένα χώματα της Μαρτυρικής Κύπρου, την επέτειο των 200 ετών από την Εθνεγερσία του 1821, με αφορμή την ιστορική Μάχη της Αγίας Νάπας, την 17η Μαρτίου 1826, θέλω να σας διαβεβαιώσω, δανειζόμενος τα λόγια του Γιώργου Σεφέρη στην επιστολή του προς την αδελφή του Ιωάννα Τσάτσου (25-10-1954) και στο ποίημά του «Λεπτομέρειες στην Κύπρο», ότι ως Έλληνας από εδώ «βλέπω πλατύτερο τον Τόπο μας» και ακούω καθάρια και δυνατή, σαν ήχο προαιώνιας καμπάνας, «τη φωνή της Πατρίδας».
Α. Βλέποντας, έτσι, «πλατύτερο τον Τόπο μας» και «ακούγοντας τη φωνή της Πατρίδας» στην Κύπρο μας, ανακαλώ στην κοινή μας μνήμη τα γεγονότα της ιστορικής Μάχης της Αγίας Νάπας, την 17η Μαρτίου 1826, όχι βεβαίως για να σας εξιστορήσω γεγονότα πολύ γνωστά σ΄ εσάς και σε όλους μας.
1. Αλλά για να θυμηθούμε μαζί, αναλογιζόμενοι πρωτίστως τι σημαίνει Ελληνισμός, ιδίως κατά την επέτειο των 200 ετών από την Εθνεγερσία του 1821, από την μια πλευρά την ιστορική διαδρομή μας και την βαριά μας Εθνική Κληρονομιά. Και, από την άλλη πλευρά, το χρέος μας, ως Ελλήνων, απέναντι στο Μαρτυρικό Νησί.
2. Η Μάχη της Αγίας Νάπας, την 17η Μαρτίου 1826, μας διδάσκει, με αφετηρία την Μαρτυρική Κύπρο, ότι στους Αγώνες για την Ελευθερία -η οποία είναι έννοια βιωματική για εμάς, τους Έλληνες, αφού μόνον ελεύθεροι μπορούμε να υπερασπισθούμε την αξία μας και ν΄ αναπτύξουμε την προσωπικότητά μας- η Ελλάδα είμαι μία, ενιαία και αδιαίρετη, και ότι ο Ελληνισμός στις κρίσιμες ώρες τηρεί, στο ακέραιο, το καθήκον της αρραγούς ενότητας. Είναι τότε που ακόμη και η θάλασσα δεν χωρίζει τις στεριές, μα γίνεται το «υγρό στοιχείο» που ανοίγει διαύλους για την υπεράσπιση της Πατρίδας.
Β. Επέκεινα, ο εορτασμός των 200 ετών από την Εθνεγερσία του 1821 μας δείχνει εδώ, στην Μαρτυρική Κύπρο, τον δρόμο του Εθνικού μας Χρέους, το οποίο συμπυκνώνεται κυρίως στα εξής δύο, εμβληματικά, διδάγματα:
1. Δίδαγμα πρώτο: Η Επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821 ονομάσθηκε Εθνεγερσία, γιατί σηματοδότησε τον Αγώνα όλων των Ελλήνων ως Έθνους, πέρα και έξω από τ΄ αμιγώς Ελλαδικά σύνορα, για την ανατίναξη του αιμοσταγούς οθωμανικού ζυγού και για την κατάκτηση της Ελευθερίας. Άρα, ιδίως στους σημερινούς κρίσιμους καιρούς όλοι οι Έλληνες, καθένας κι ένα κομμάτι του Έθνους των Ελλήνων, υπό όρους αρραγούς ενότητας μπροστά στα μεγάλα και τα σημαντικά, έχουμε χρέος να υπερασπιζόμαστε, δίχως ίχνος υποχώρησης και υπαναχώρησης και επιβάλλοντας την πλήρη εφαρμογή του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, τα Εθνικά μας Θέματα και τα Εθνικά μας Δίκαια. Με άλλες λέξεις, έχουμε χρέος να καταβάλλουμε καθημερινά, ακόμη και με το αίμα μας, τον «οβολό» μας στο ανεκτίμητης αξίας ιστορικό «Θησαυροφυλάκιο» της Πατρίδας μας, της Ελλάδας.
2. Δίδαγμα δεύτερο: Η Εθνεγερσία του 1821, διακόσια χρόνια μετά, συνεχίζεται εδώ, στην Μαρτυρική Κύπρο. Και, θα συνεχίζεται έως ότου απελευθερωθεί από τον τουρκικό ζυγό το τελευταίο «υπόδουλο» τμήμα του Ελληνισμού.
α) Και όχι μόνον αυτό, αλλά κατ΄ ουσία και το μόνο τμήμα Κράτους-Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο κατέχει, κατά παράβαση κάθε έννοια του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, τρίτο κράτος, αποτελώντας μια «ατιμάσσουσα» πληγή που μπορεί να έχει επικίνδυνες προεκτάσεις στο μέλλον. Οφείλουμε δε, αδιαλείπτως, όλοι οι Έλληνες, με μια Εθνική φωνή και γραμμή, να υπενθυμίζουμε ότι αποτελεί πραγματικό όνειδος για τη Διεθνή Κοινότητα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση η μακροχρόνια ανοχή της τουρκικής κατοχής σ΄ ένα μεγάλο μέρος του Κυπριακού εδάφους. Πρόκειται, κατ΄ αποτέλεσμα, γι΄ ανοχή που προσβάλλει βάναυσα την Διεθνή και την Ευρωπαϊκή Νομιμότητα. Διότι κατά την φύση του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου το κανονιστικό τους πλαίσιο παραβιάζεται όχι μόνον από εκείνους, οι οποίοι δεν το σέβονται εμπράκτως, αλλά και από κάθε άλλο που δεν αντιδρά, επίσης εμπράκτως, σε αυτή την προκλητική έλλειψη σεβασμού της Διεθνούς και της Ευρωπαϊκής Νομιμότητας.
β) Οφείλω δε από τον Μαρτυρικό τούτο Τόπο να υπενθυμίσω ότι το χρέος μας, ως Ελλήνων, επιβάλλει τον άνευ όρων και ορίων αγώνα για την εξεύρεση όχι μιας όποιας λύσης του Κυπριακού. Αλλά για την επίτευξη λύσης απολύτως σύμφωνης με το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Ήτοι λύσης που εξασφαλίζει στην Κυπριακή Δημοκρατία ομοσπονδιακή δομή υπό τις αυτονόητες εγγυήσεις της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας, με μια διεθνή νομική προσωπικότητα, μια και ενιαία ιθαγένεια καθώς και πλήρη άσκηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, άρα δίχως στρατεύματα κατοχής και αναχρονιστικές εγγυήσεις τρίτων. Και δεν πρέπει να υποτιμάται το γεγονός ότι, ιδίως υπό την σημερινή συγκυρία, ο όρος «εγγυήσεις τρίτων», που δεν νοούνται για την Κυπριακή Δημοκρατία, αφορά όχι μόνο την Τουρκία αλλά και κάθε άλλο Κράτος, το οποίο δεν αποτελεί πλέον μέρος της Ευρωπαϊκής μας Οικογένειας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σας παρακαλώ να δεχθείτε την έκφραση της ειλικρινούς ευγνωμοσύνης μου γιατί μου δίνετε μια ακόμη ευκαιρία να προσκυνήσω τα Άγια Χώματα της Κύπρου μας και ν΄ αναλογισθώ και το δικό μου χρέος, ως Έλληνας, απέναντί της. Με αυτή την έννοια, σας παρακαλώ να θεωρήσετε αυτά τα λίγα λόγια ως μια ταπεινή «σπονδή» ψυχής σ΄ εκείνη την Κύπρο, που δίνει πάντα σε όλους μας «Γραμμή» – «Εθνική Γραμμή»- για να κλείσω με μια, και μόνο, λέξη του Γιώργου Σεφέρη, αυτή την φορά από το συγκλονιστικό Κυπριακό του ποίημα «Οι Γάτες τ΄ Άι-Νικόλα».
