Η Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά (ΕΣΚΕ) 2021-2030 παρουσιάστηκε από τον γενικό γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιώργο Σταμάτη, στη συνεδρίαση της 9ης Μαρτίου 2022 του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων (ΚΕΔΕ).
Ο κ. Σταμάτης παρουσίασε τη νέα στόχευση και το σχέδιο δράσης για την κοινωνική ένταξη των Ρομά στη βάση των κατευθύνσεων, προτεραιοτήτων και στόχων, που έχουν τεθεί για την κοινωνική ένταξη των Ρομά στο ευρωπαϊκό στρατηγικό πλαίσιο έως το 2030, στη Σύσταση της 12ης Μαρτίου 2021, καθώς και στο Σχέδιο Δράσης για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων.
Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η νέα στρατηγική για την κοινωνική ένταξη των Ρομά αποτελεί το αποτέλεσμα εις βάθος μελέτης και συμμετοχικής διαδικασίας, με τη συνεισφορά των συναρμόδιων υπουργείων και φορέων, καθώς και των εκπροσώπων των φορέων Ρομά. Διαρθρώνεται δε σε τέσσερις πυλώνες, οι οποίοι αντικατοπτρίζουν τις εθνικές προτεραιότητες και στρατηγικούς στόχους, τα μέτρα πολιτικής και τις θεσμικές παρεμβάσεις για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά σε εθνικό, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Πυλώνας Ι. «Πρόληψη και καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού των Ρομά».
Πυλώνας ΙΙ. «Ενίσχυση της ισότιμης πρόσβασης των Ρομά σε βασικές υπηρεσίες και αγαθά (εκπαίδευση, απασχόληση, υγεία, κοινωνική φροντίδα και στέγαση)».
Πυλώνας ΙΙΙ. «Πρόληψη και καταπολέμηση των στερεοτύπων και των διακρίσεων σε βάρος των Ρομά».
Πυλώνας ΙV. «Προώθηση της ενεργού συμμετοχής των Ρομά στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή».
Η ΕΣΚΕ Ρομά 2021-2030 εξειδικεύεται σε 27 συνολικά θεματικά μέτρα ανά πυλώνα και ορίζει ένα πλέγμα 213 γενικών (mainstream) και ειδικών (targeted) δράσεων/έργων, με βάση τις υφιστάµενες ανάγκες της οµάδας στόχου και τους διαθέσιµους πόρους για την ισότιμη ένταξη και συμπερίληψη των Ρομά.
Ο κ. Σταμάτης ανέφερε ότι η νέα στρατηγική: «- διασυνδέει την ΕΣΚΕ Ρομά 2021-2030 με λοιπές εθνικές στρατηγικές π.χ. Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και τη Μείωση της Φτώχειας 2021-2027, Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες 2020-2023, Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025, Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού 2021-2023, κ.λπ.,
– προωθεί τη συστηματική χαρτογράφηση των Ρομά στην Ελλάδα,
– υποστηρίζει την εφαρμογή τεκμηριωμένης πολιτικής (evidence based policies) που βασίζεται στον εντοπισμό των αναγκών των Ρομά σε τοπικό επίπεδο, ώστε να συντονίζεται η ανάπτυξη ειδικών – προσαρμοσμένων στις ανάγκες – τοπικών παρεμβάσεων,
– καθιερώνει στρατηγικές συνεργασίες και συνέργειες με βασικούς εμπλεκόμενους φορείς σε συγκεκριμένα ζητήματα κοινωνικής ένταξης των Ρομά,
– δίνει έμφαση στην ενδυνάμωση, τη συμμετοχή και την αναβάθμιση δεξιοτήτων των παιδιών και νέων Ρομά,
– υπογραμμίζει τη διάσταση του φύλου, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση των δεξιοτήτων και της συμμετοχής των κοριτσιών και των γυναικών Ρομά.
– εξασφαλίζει συστηματική διαβούλευση με τους εκπροσώπους των Ρομά και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οργανώσεων της νεολαίας Ρομά σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού, υλοποίησης και παρακολούθησης.
– επενδύει στην ανάπτυξη συστήματος δεικτών που θα επιτρέψουν τη συστηματική παρακολούθηση, την αξιολόγηση και τη συνεχή προσαρμογή της νέας στρατηγικής».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο νέος στρατηγικός σχεδιασμός ενισχύει ιδιαίτερα την περιφερειακή & τοπική προσέγγιση και προσβλέπει σε στρατηγικές συνεργασίες σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝ.Π.Ε.) και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) συμπεριλαμβάνονται ως μέλη στη Διατομεακή Επιτροπή, καθώς και στην Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή.
Επίσης, ο κ. Σταμάτης τόνισε ότι ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι ιδιαίτερα κομβικός στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής ως προς την υλοποίηση και ωρίμανση σχετικών παρεμβάσεων κυρίως στον τομέα της στέγασης, με έμφαση στην εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης, αλλά και της εκπαίδευσης, της υγείας και της απασχόλησης.
«Η ένταξη των Ρομά στις τοπικές κοινωνίες απαιτεί ολοκληρωμένες τοπικές προσεγγίσεις και την ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ όλων των βαθμίδων διοίκησης και την ενεργό συμμετοχή Ρομά από τις τοπικές κοινότητες. Επιδιώκεται η σύσταση Τοπικών Σχεδίων Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά με βάση τις υφιστάμενες ανάγκες και τα χαρακτηριστικά των τοπικών κοινοτήτων. Για τον λόγο αυτό, προβλέπεται η συγκρότηση δικτύου ΟΤΑ α’ βαθμού για την προώθηση συνεργειών και ειδικών παρεμβάσεων σε κομβικά τοπικά ζητήματα για την κοινωνική ένταξη των Ρομά, καθώς και η ενίσχυση της λειτουργίας των Παραρτημάτων Ρομά στα Κέντρα Κοινότητας των Δήμων με υψηλές συγκεντρώσεις Ρομά» σημειώνεται στην ανακοίνωση.
