Η γροθιά του Γενς Στόλτενμπεργκ σφίχτηκε όταν πλησίασε τους Ρώσους, αλλά μόνο για να μπορέσει να τους χαιρετήσει. Ωστόσο, όταν ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ πόζαρε για μια φωτογραφία με τον υφυπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Alexander Grushko και τον υφυπουργό Άμυνας Alexander Fomin την Τετάρτη, οι σκληρές στάσεις και οι ζοφερές εκφράσεις τους κατέστησαν σαφές ότι δεν ήταν καθόλου χαλαρή περίσταση.
Ήταν η πρώτη συνάντηση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες εδώ και δύο χρόνια. Πριν από τη συγκέντρωση, οι υπουργοί Εξωτερικών της συμμαχίας πραγματοποίησαν τηλεδιάσκεψη. Η υφυπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών και ο Ρώσος ομόλογός της συναντήθηκαν στη Γενεύη τη Δευτέρα. Και την Τετάρτη, οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της ΕΕ πραγματοποίησαν συνάντηση στη Βρέστη της Γαλλίας.
Όλες αυτές οι συναντήσεις είχαν τον ίδιο πρωταρχικό στόχο: να αποτρέψουν τη Ρωσία από μια πιθανή εισβολή στην Ουκρανία.
Αλλά οι προοπτικές γίνονται όλο και πιο ζοφερές. «Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος νέας ένοπλης σύγκρουσης στην Ευρώπη», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ μετά τη συνάντηση.
Οι απαιτήσεις του ΝΑΤΟ δεν μπορούν να ικανοποιηθούν
Η Μόσχα κατηγορεί τη Δύση ότι επιδιώκει να δημιουργήσει στρατιωτική υπεροχή. Το Κρεμλίνο απαιτεί από το ΝΑΤΟ να σταματήσει να δέχεται πρώην σοβιετικές δημοκρατίες όπως η Ουκρανία στη στρατιωτική συμμαχία. Η Μόσχα θέλει επίσης το ΝΑΤΟ να αποσύρει τις δυνάμεις του από τα κράτη μέλη της στα ανατολικά.
Όλα αυτά είναι απαιτήσεις που θα ήταν πολύ δύσκολο να ικανοποιήσει το ΝΑΤΟ. Ο Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να επιλέξει τη δική της πορεία και ότι αυτή η «βασική αρχή» αποτελεί μέρος του θεμελίου για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Και μαζί με αυτό, φαίνεται ότι οι προετοιμασίες για πόλεμο στην Ανατολική Ευρώπη συνεχίζονται. Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν συγκεντρώνει στρατεύματα κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, περίπου 100.000 στρατιώτες εξοπλισμένους με τανκς, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυροβολικό. Το ΝΑΤΟ πιστεύει ότι οι εχθροπραξίες θα μπορούσαν να ξεκινήσουν σύντομα, ακόμα κι αν δεν είναι όλα τα στρατεύματα προετοιμασμένα για μια ευρείας κλίμακας εισβολή.
Στις Βρυξέλλες, δεν θεωρείται πλέον αδύνατο ο Πούτιν να επιδιώξει ένοπλη σύγκρουση με τη Δύση πέρα από την Ουκρανία.
Όπως είπαν στο DER SPIEGEL, οι φόβοι κυκλοφορούν τώρα στο ΝΑΤΟ ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την πρόσφατα αυξημένη παρουσία τους στη Μεσόγειο, τον Βόρειο Ατλαντικό και την Αρκτική για να χτυπήσουν σε ένα ευρύ μέτωπο – ακόμη και με στόχο κράτη μέλη του ΝΑΤΟ. Οι πηγές ανέφεραν ότι αναμένονται επίσης μαζικές εκστρατείες παραπληροφόρησης και κυβερνοεπιθέσεις.
Έξτρα στο δικό τους σετ
Πηγές του ΝΑΤΟ αναφέρουν ότι ενώ δεν υπάρχουν επί του παρόντος συγκεκριμένες ενδείξεις προετοιμασίας για μια τέτοια επίθεση, οι επιλογές της Μόσχας για κλιμάκωση είναι πραγματικές – και το ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τη Ρωσία γρήγορα, είτε στρατιωτικά είτε ψηφιακά, εάν το χειρότερο συμβεί.
Προς το παρόν, παραμένει ασαφές εάν ο Πούτιν θα εισβάλει στην Ουκρανία. Για εβδομάδες, το ΝΑΤΟ προβληματιζόταν για το γιατί, ακριβώς, ο Ρώσος ηγέτης αναπτύσσει στρατεύματα στα ουκρανικά σύνορα – ιδιαίτερα αφού το πρωταρχικό του αίτημα έχει ήδη ικανοποιηθεί. Η προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ για την Ουκρανία και τη Γεωργία, η οποία επεκτάθηκε στις χώρες το 2008, είναι ουσιαστικά εκτός συζήτησης για το ορατό μέλλον λόγω των συνεχιζόμενων συνοριακών συγκρούσεων.
Ο Πούτιν πέτυχε επίσης έναν επιπλέον στόχο: ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν διαπραγματεύεται απευθείας με τους ηγέτες της Ρωσίας. Η Ρωσία επέστρεψε στην παγκόσμια σκηνή ως υπερδύναμη. Οι Ευρωπαίοι, από την άλλη, είναι απλώς έξτρα στο σετ.
Οι προκλήσεις του Πούτιν έχουν ήδη αποκαλύψει ανελέητα τις αδυναμίες της δυτικής συμμαχίας. Το πόσο μακριά θα έφταναν οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι για να υπερασπιστούν τις χώρες του ΝΑΤΟ όπως η Εσθονία ή η Λιθουανία παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα – για να μην αναφέρουμε τα μη μέλη όπως η Ουκρανία. Δεν είναι επίσης σαφές εάν οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να επιβάλουν σκληρές οικονομικές κυρώσεις σε περίπτωση εισβολής στην Ουκρανία, δεδομένου ότι τέτοιες κυρώσεις θα προκαλούσαν περαιτέρω αύξηση των τιμών της ενέργειας στην Ευρώπη.
Ένα «εργαλείο κακοήθους επιρροής»
Το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία πιθανότατα θα σήμαινε επίσης το τέλος του έργου του αγωγού Nord Stream 2, της απευθείας σύνδεσης φυσικού αερίου μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας που ουσιαστικά έχει ολοκληρωθεί, αλλά δεν έχει ακόμη λειτουργήσει. Μετά τη συνάντηση στις Βρυξέλλες την Τετάρτη, η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Γουέντι Σέρμαν είπε ότι από αμερικανική άποψη, θα ήταν «δύσκολο να δούμε φυσικό αέριο να ρέει μέσω (του) αγωγού, για να καταστεί λειτουργικός εάν η Ρωσία ανανεώσει την επιθετικότητά της στην Ουκρανία. .”
Δεν είναι τυχαίο ότι οι Δημοκρατικοί του Μπάιντεν παρουσίασαν στη Γερουσία ένα νομοσχέδιο που υποστηρίχθηκε από τον Λευκό Οίκο την ίδια μέρα, αντικρούοντας ένα νομοσχέδιο που υποστηρίχθηκε από τους Ρεπουμπλικάνους στο οποίο ο Λευκός Οίκος αντιτάχθηκε. Το νομοσχέδιο των Δημοκρατικών ζητά τη χρήση «όλων των διαθέσιμων και κατάλληλων μέτρων» για να αποτραπεί η λειτουργία του ρωσο-γερμανικού αγωγού. Ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε πρόσφατα το έργο ως ένα καθαρά «εγχείρημα του ιδιωτικού τομέα», προσθέτοντας ότι η έγκριση ήταν «εντελώς μη πολιτική». Ο αγωγός έχει ήδη κατασκευαστεί, αλλά δεν μπορεί να τεθεί σε λειτουργία έως ότου δοθεί άδεια από την κυβέρνηση του Βερολίνου.
Οι συνάδελφοι Δημοκρατικοί του Μπάιντεν προφανώς βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Το σχέδιο νόμου στη Γερουσία περιγράφει το Nord Stream 2 ως «εργαλείο κακής επιρροής της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Πηγή: Spiegel