Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι το δεύτερο πιο σημαντικό γεγονός, μετά την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, είναι η δήλωση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι ο επόμενος στρατιωτικός στόχος του Τελ Αβίβ είναι η Αγκυρα. Μάλιστα, όταν ο Τούρκος πρόεδρος έκανε αυτήν τη δήλωση, στο πλαίσιο της ομιλίας του στη Βουλή, όρθιοι οι βουλευτές όλων των κομμάτων -πλην κάποιων του φιλοκουρδικού κόμματος- τον καταχειροκρότησαν! Τι είναι, όμως, αυτό, που έκανε τους αντιπολιτευόμενους βουλευτές να στοιχηθούν με τους συναδέλφους τους, της κυβερνητικής πτέρυγας και μάλιστα χωρίς να υπάρχει μέχρι σήμερα όχι απόδειξη αλλά ούτε η παραμικρή ένδειξη, ότι το Ισραήλ πράγματι σκοπεύει να αναλάβει στρατιωτική δράση κατά της Τουρκίας; Το περιβόητο «Σύνδρομο των Σεβρών»!
Μπορεί στη χώρα μας, αλλά και στη Δύση, η Συνθήκη των Σεβρών να έχει ξεχαστεί, αλλά για τους Τούρκους αποτελεί την πιο «μαύρη σελίδα» στην ιστορία τους, μια στιγμή εθνικής ταπείνωσης, καθώς με τη συνθήκη αυτή μπήκε η «ταφόπλακα» στη «νεκρή» Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τι και αν από τις στάχτες της αυτοκρατορίας των Οθωμανών σουλτάνων, οι Νεότουρκοι του Μουσταφά Κεμάλ δημιούργησαν τη σημερινή Τουρκία, με μια άλλη Συνθήκη, αυτή της Λοζάνης... Η Συνθήκη των Σεβρών άφησε μια βαθιά πληγή στους γείτονές μας και τους δημιούργησε την αντίληψη ότι η χώρα τους είναι περικυκλωμένη από εχθρούς, στόχος των οποίων είναι να τη διαμελίσουν!
Η εθνική αυτή παράνοια τροφοδοτείται κυρίως από το Κουρδικό Ζήτημα... Την εκμεταλλεύεται όμως η εκάστοτε τουρκική ηγεσία -κεμαλική ή ισλαμιστική δεν έχει σημασία- για να στρέψει την προσοχή του λαού από τα προβλήματά του σε έναν φανταστικό εξωτερικό εχθρό. Η εθνική αυτή παράνοια είναι που κάνει την Τουρκία να μιλάει για «περικύκλωσή της» από τις ΗΠΑ με τις βάσεις στην Αλεξανδρούπολη και τη Σούδα! Η εθνική αυτή παράνοια είναι που κάνει την Τουρκία να μιλάει για «αντιτουρκική συμμαχία» Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου! Η εθνική αυτή παράνοια είναι που κάνει τον «Αττίλα» να μιλάει για... απειλή εναντίον του, από την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων στην Κύπρο και τη νέα αναβαθμισμένη αμυντική σχέση Μεγαλονήσου και ΗΠΑ! Την εθνική αυτή παράνοια είναι που αξιοποιεί ο Ερντογάν για να ικανοποιήσει τις νεο-οθωμανικές φιλοδοξίες του!
Είναι τόσο έντονο το «Σύνδρομο των Σεβρών» στους Τούρκους, που το εκμεταλλεύεται πολιτικά ο Ερντογάν. Είναι χαρακτηριστική η δήλωσή του, το 2019, ότι χάρη στην επιρροή που πέτυχε να ασκεί η Τουρκία στις χώρες της Μεσογείου «ανατρέψαμε τη Συνθήκη των Σεβρών»! Για την επίτευξη της νεο-οθωμανικής στρατηγικής του, ο Ερντογάν, αλλά και ο θεωρητικός της, ο Αχμέτ Νταβούτογλου, έβλεπαν το Ισραήλ ως ένα από τα πιο σοβαρά εμπόδια. Ειδικά στην προσπάθειά τους να κάνουν τη Τουρκία τον «χωροφύλακα» στην περιοχή. Για τον λόγο αυτό, αλλά και για την καχυποψία που προκαλεί το «Σύνδρομο των Σεβρών», η Τουρκία έχει δημιουργήσει ψυχροπολεμική ένταση στις σχέσεις της με το Ισραήλ. Και «κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια»... Περίπου είκοσι!
Θυμηθείτε: Τον Μάρτιο του 2004, ο Ερντογάν αρχίζει την πολεμική ρητορική του κατά του Ισραήλ. Αφορμή η εξόντωση του ηγέτη της Χαμάς, Αχμέντ Γιασίν, στη Γάζα. Ο Τούρκος πρόεδρος είχε επιτεθεί στον τότε Ισραηλινό πρωθυπουργό Αριέλ Σαρόν κάνοντας λόγο για «πράξη τρομοκρατίας». Τον Μάιο του ίδιου χρόνου, νέα επίθεση του Ερντογάν στο Ισραήλ, αυτήν τη φορά με αφορμή τα πλήγματα στη Ράφα. Τότε είχε μιλήσει για «πράξεις που προσεγγίζουν το επίπεδο της κρατικής τρομοκρατίας». Τον Ιανουάριο του 2009, σφοδρή επίθεση Ερντογάν στον Σιμόν Πέρες, στο Νταβός. Ο Τούρκος πρόεδρος κατηγόρησε τον Ισραηλινό ομόλογό του για τις επιχειρήσεις στη Γάζα λέγοντάς του ότι «σκοτώνετε ανθρώπους». «Θα κάνατε το ίδιο αν έπεφταν ρουκέτες στην Κωνσταντινούπολη», ήταν η αποστομωτική απάντηση του Πέρες! Τον Μάιο του 2010, πραγματοποιείται επιχείρηση των Ισραηλινών στο τουρκικό πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» που είχε αποπειραθεί να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας. Αποτέλεσμα; Ισραήλ και Τουρκία αποσύρουν τους πρεσβευτές τους. Αυτό κράτησε έως το 2016, οπότε η Τουρκία προσπάθησε να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με το Ισραήλ. Ο τότε Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ είχε δηλώσει ότι «δεν μπορεί να υπάρχει μόνιμη έχθρα ανάμεσα σε χώρες της Μεσογείου».
Ομως, το φιλειρηνικό πνεύμα της δήλωσης αυτής του Γιλντιρίμ δεν κράτησε πολύ... Τον Μάιο του 2018, η Τουρκία αποσύρει ξανά τον πρεσβευτή της από το Τελ Αβίβ, πάλι με αφορμή αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων στη Γάζα. Τον Οκτώβριο του 2023, ο Ερντογάν κατηγορεί και πάλι το Ισραήλ ότι «δρα σαν συμμορία». Τον Ιούλιο του 2024, ο Ερντογάν αποκαλεί τον Μπενιαμίν Νετανιάχου «Χίτλερ», το Ισραήλ «απειλή για την ανθρωπότητα» και το... τερματίζει απειλώντας με στρατιωτική εισβολή σε αυτό. «Οπως μπήκαμε στο Καραμπάχ, όπως μπήκαμε στη Λιβύη, έτσι θα κάνουμε και σε αυτούς», δηλώνει απροκάλυπτα ο Τούρκος πρόεδρος. Εντονη και η αντίδραση του Τελ Αβίβ, που ζητά την έξωση της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ!
Στην επιρροή, λοιπόν, που ασκεί στη συλλογική μνήμη των Τούρκων το «Σύνδρομο των Σεβρών», πρέπει να αναζητήσουμε την προσπάθεια του Ερντογάν να συσπειρώσει γύρω του τον λαό, αλλά και το πολιτικό σύστημα της χώρας του. Λάθος; Ο αρχισυντάκτης της φιλοερντογανικής εφημερίδας «Yeni Safak», Ιμπραήμ Καραγκιούλ, απαντώντας σε άρθρο της «Le Monde» που υποστήριζε ότι «στο μυαλό του Ερντογάν και των ακροδεξιών συνεργατών του, οι οποίοι συσπειρώθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, είναι το θέμα της αποτροπής της παγίδας μιας “νέας Συνθήκης των Σεβρών”», ανέφερε ότι τα δυτικά ΜΜΕ δεν έκαναν «λάθος» στο να φέρουν στο προσκήνιο το βάρος που έχει η Συνθήκη των Σεβρών στη νέα επιθετική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Μόνοι τους τα λένε... Το ζήτημα είναι αν η Δύση -αλλά και εμείς- τ’ ακούμε..!
