Η πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση, που μαστίζει ολόκληρη την Ευρώπη και όχι μόνο, δεν φαίνεται να έχει ορατό τέλος. Αντιθέτως, μάλιστα, εξακολουθεί να συνοδεύεται από τον κίνδυνο επιδείνωσης καθώς δεν μπορεί να αποκλειστεί ούτε το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης της ροής ρωσικού φυσικού αερίου ούτε το ενδεχόμενο πλήρους διακοπής. Και σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί ορισμένες χώρες να πληγούν περισσότερο, οι συνέπειες όμως τόσο ως προς την επάρκεια όσο και ως προς τις τιμές θα είναι για όλες.
Η χώρα μας –ύστερα από έγκαιρες πρωτοβουλίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και της κυβέρνησης– προετοιμάζεται ήδη για όλα τα σενάρια. Εχει καταρτίσει και προετοιμάζει την εφαρμογή σχεδίου για την κάλυψη στον μέγιστο δυνατό βαθμό των όποιων ελλείψεων μπορεί να προκύψουν, ενώ ταυτόχρονα παίρνει μέτρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης ρεύματος τόσο από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα όσο και από τα νοικοκυριά. Συνεχίζει, παράλληλα, τη στήριξη νοικοκυριών, αγροτών και επιχειρήσεων, προκειμένου να μειώσει, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, το βάρος των ενεργειακών ανατιμήσεων.
Μείζονος σημασίας για το επόμενο διάστημα είναι το γεγονός ότι η Ε.Ε., μετά τη διάρρηξη των σχέσεών της με τη Ρωσία, εξαιτίας της επιβολής της στην Ουκρανία, αλλά και κάτω από το βάρος της ενεργειακής πίεσης και των εκβιασμών που ασκεί η Μόσχα, έχει ήδη στραφεί στην απόφαση απεξάρτησης από τα ρωσικά καύσιμα. Διαγράφεται έτσι, πέρα από την επιτάχυνση των επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, μια ριζική αλλαγή στις πηγές και τις οδεύσεις ενέργειας (καυσίμων, αλλά και ρεύματος) προς την Ευρώπη. Και στο πεδίο αυτό η χώρα μας μπορεί –και ήδη κινείται με ταχύτητα– να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο. Αφενός καταρτίζονται σχέδια ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Αίγυπτο και τη Μ. Ανατολή και αφετέρου προωθούνται συνεργασίες και έργα που μπορούν να καταστήσουν τη χώρα μας πύλη εισόδου φυσικού αερίου προς τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Και στην προσπάθεια αυτήν κομβικό ρόλο αναλαμβάνουν η Μακεδονία και η Θράκη.
Ανάμεσα στα έργα αυτά ιδιαίτερης σημασίας είναι: ο Διασυνδετήριος Αγωγός Φυσικού Αερίου IGB, που συνδέει τα εθνικά συστήματα φυσικού αερίου Ελλάδας και Βουλγαρίας, που εγκαινιάστηκε πρόσφατα από τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και της Βουλγαρίας. Ο Διασυνδετήριος Αγωγός Φυσικού Αερίου που θα εκτείνεται από τη Ν. Μεσήμβρια του νομού Θεσσαλονίκης προς το Νεγκότινο. Οι Πλωτοί Σταθμοί Αποθήκευσης και Αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου LNG (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη και στο Θρακικό Πέλαγος. Η υποθαλάσσια Αποθήκη Φυσικού Αερίου Νότιας Καβάλας. Τα έργα της δεύτερης διασύνδεσης των Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας που έχουν δρομολογηθεί. Η επέκταση της δυναμικότητας του Αγωγού TAP, με την κατασκευή και δεύτερου σταθμού συμπίεσης στις Σέρρες, πέραν εκείνου των Κήπων Εβρου.
Είναι προφανές ότι τα έργα αυτά μπορεί να συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη του στρατηγικού στόχου της Ε.Ε. για απεξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα και συνιστούν μέρος της λύσης για το ενεργειακό μέλλον της ηπείρου μας. Συμβάλλουν ταυτόχρονα στην ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια της χώρας μας, ενώ αναβαθμίζουν τον ρόλο της Θεσσαλονίκης, της Μακεδονίας και της Θράκης, σε στρατηγικό ενεργειακό κόμβο στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Σε συνδυασμό μάλιστα με σειρά άλλων –οδικών και όχι μόνο– υποδομών δημιουργούν μια νέα δυναμική ανάπτυξης για ολόκληρη την περιοχή μας.
Προφανώς οι δυσκολίες που έχουμε μπροστά μας εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης είναι μεγάλες τόσο για τη χώρα όσο και για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, τους αγρότες μας. Σίγουρα, όμως, είμαστε πολύ πιο έτοιμοι και σε καλύτερη θέση από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ακόμη πιο σίγουρο είναι ότι μπορούμε, μέσα από την κρίση, να δούμε και να αξιοποιήσουμε ευκαιρίες που μπορούν αύριο να πάνε τη χώρα μας ακόμη πιο ψηλά. Αυτή ακριβώς είναι η επιλογή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και αυτό ακριβώς κάνουμε. Με διορατικότητα, αποφασιστικότητα και εθνική αυτοπεποίθηση. Οι καιροί των χαμένων ευκαιριών, οι καιροί της αυταπάτης, οι καιροί του λαϊκισμού και της απάτης έχουν περάσει.
Ο Σταύρος Καλαφάτης είναι Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης
