Μετά τις προκλήσεις, τις μονομερείς ενέργειες στην Ανατολικά Μεσόγειο και τις προσβολές σε βάρος του Εμανουέλ Μακρόν ειδικότερα και των Ευρωπαίων γενικότερα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιστρατεύει τώρα και την τουρκική Δικαιοσύνη (την ανεξαρτησία της οποίας έχει φροντίσει να εκμηδενίσει) στη μάχη που δίνει εναντίον της υποτιθέμενης «αντιμουσουλμανικής προπαγάνδας» στη Δύση.
Αρχικά, κατέθεσε μήνυση κατά του ολλανδού ακροδεξιού ηγέτη Γκέερτ Βίλντερς με αφορμή μια καρικατούρα του Τούρκου προέδρου που αυτός ανέβασε στο Twitter – προκάλεσε έτσι την οργισμένη αντίδραση του ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε. Κατόπιν, έβαλε τους τούρκους εισαγγελείς να ξεκινήσουν έρευνα σε βάρος του γαλλικού σατιρικού περιοδικού «Charlie Hebdo» για τη νέα καρικατούρα που φιγουράρει στο πρωτοσέλιδό του. Παράλληλα, αμφισβήτησε για πολλοστή φορά την ψυχική υγεία του γάλλου προέδρου και κατηγόρησε τις χώρες της Δύσης ότι θέλουν «να ξεκινήσουν πάλι τις Σταυροφορίες» – διακηρύσσοντας πως η στάση του κατά των «επιθέσεων στον προφήτη Μωάμεθ… είναι θέμα τιμής». Ο τούρκος πρόεδρος μοιάζει να στήνει μεθοδικά έναν θρησκευτικό πόλεμο. Ο ρόλος του πυρομανούς που υπηρετεί με ολοένα και μεγαλύτερο πάθος, ωστόσο, ενισχύει την ευρωπαϊκή ενότητα.
Βρυξέλλες και λοιπές ευρωπαϊκές μητροπόλεις είχαν καταδικάσει εξαρχής σθεναρά τις επιθέσεις του Ερντογάν στον Μακρόν, που είχαν ως αποτέλεσμα να ανακληθεί ο γάλλος πρεσβευτής από την Αγκυρα. Οσο για το κάλεσμα του τούρκου προέδρου για μποϊκοτάζ των γαλλικών προϊόντων, η Κομισιόν τον προειδοποίησε πως είναι αντίθετο με το πνεύμα των διπλωματικών και εμπορικών συμφωνιών της Τουρκίας με τις Βρυξέλλες και «θα απομακρύνει ακόμα περισσότερο» τη χώρα από την ΕΕ. «Η Γαλλία είναι ενωμένη και η Ευρώπη είναι ενωμένη» ξεκαθάρισε προχθές ο γάλλος υπουργός Εμπορίου, Φρανκ Ριστέρ, καλώντας τους ευρωπαίους ηγέτες να εγκρίνουν μέτρα κατά της Τουρκίας στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. «Θα πιέσουμε υπέρ της λήψης ευρωπαϊκών μέτρων έντονης αντίδρασης, ανάμεσά τους και το πιθανό εργαλείο των κυρώσεων» δήλωσε χθες ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμάν Μπον. Η ΕΕ θα αξιολογήσει τη συμπεριφορά της Τουρκίας πριν από το τέλος του έτους, είπε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, χαρακτηρίζοντας για μία ακόμα φορά «απαράδεκτα» τα σχόλια του Ερντογάν. Λίγο αργότερα, το Λονδίνο κάλεσε τους «συμμάχους του ΝΑΤΟ και την ευρύτερη διεθνή κοινότητα να υποστηρίξουν ενωμένοι τις θεμελιώδεις αξίες της ανοχής και της ελευθερίας της έκφρασης».
Εκεί όμως όπου η Ευρώπη βλέπει ελευθερία της έκφρασης, η Αγκυρα βλέπει «αήθεις απόπειρες διασποράς πολιτισμικού ρατσισμού και μίσους» – με αυτόν τον τρόπο χαρακτήρισε τη νέα γελοιογραφία που επέλεξε για το εξώφυλλό του το «Charlie Hebdo». Δείχνει τον Ερντογάν στην πολυθρόνα μόνο με μπλουζάκι και εσώρουχο να σηκώνει τη νικάμπ μιας γυναίκας αποκαλύπτοντας τους γυμνούς γλουτούς της και να αναφωνεί: «Ωωωωω! Ο προφήτης!» Ως «καρπό της αντιμουσουλμανικής προπαγάνδας» του Μακρόν χαρακτήρισε το σκίτσο ο Φαχρετίν Αλτούν, διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, «μπάσταρδους» και «γιους σκύλας» αποκάλεσε μέσω Twitter τους υπεύθυνους του σατιρικού περιοδικού ο τούρκος υφυπουργός Πολιτισμού Σερντάρ Τσαμ, αναγκάζοντας τον διυπουργικό απεσταλμένο της Γαλλίας για τη μάχη κατά του ρατσισμού να προσφύγει με τη σειρά του στη Δικαιοσύνη. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε χθες τον γάλλο επιτετραμμένο προκειμένου να συνεχίσει τις διαμαρτυρίες.
Οι κορόνες του Ερντογάν, η προσπάθειά του να εμφανιστεί ως ηγέτης των απανταχού μουσουλμάνων, και μάλιστα απέναντι σε έναν προκαθορισμένο «εχθρό», του επιτρέπουν να καταλάβει για μία ακόμα φορά το διεθνές προσκήνιο, προδίδουν ωστόσο και την αποδυνάμωσή του στην ίδια του τη χώρα. Η δημοτικότητά του έχει κάνει βουτιά. Οι υποσχέσεις του για ευημερία έχουν μείνει χωρίς αντίκρισμα: η ανεργία φτάνει στ 26% μεταξύ των νέων και η τουρκική λίρα δεν παύει να υποτιμάται. Κανένα από τα μέτωπα που έχει ανοίξει, στη Συρία, στη Λιβύη, στο Βόρειο Ιράκ, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, δεν μοιάζει να του αποφέρει καρπούς εντός της Τουρκίας: αν οι προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για το 2023 γίνονταν πρόωρα, δεν θα έβγαινε νικητής.
Από την άλλη πλευρά, η τουρκική Εθνοσυνέλευση καταδίκασε προχθές σχεδόν σύσσωμη, με εξαίρεση το φιλοκουρδικό HDP, την «αρρωστημένη ρητορική» του Εμανουέλ Μακρόν γύρω από την ελευθερία της έκφρασης και την αποφασιστικότητα της Γαλλίας να μην απαρνηθεί, μετά τη δολοφονία του καθηγητή Σαμουέλ Πατί, τις καρικατούρες και τα σκίτσα.
Οι κορόνες του Ερντογάν, λοιπόν, βρίσκουν και αρκετά ευήκοα ώτα. Μεγάλες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά της Γαλλίας πραγματοποιήθηκαν και χθες σε αρκετές μουσουλμανικές χώρες. Ο ιρανός πρόεδρος προειδοποίησε πως οι προσβολές στον Μωάμεθ μπορεί να υποκινήσουν «βία», ο αιγύπτιος πρόεδρος δήλωσε πως η ελευθερία της έκφρασης πρέπει να σταματάει όταν προσβάλλει περισσότερους από 1,5 δισεκατομμύριο ανθρώπους, ενώ ο μεγάλος ιμάμης του Αλ Αζχαρ, της ανώτατης Αρχής του σουνιτικού Ισλάμ, στο Κάιρο, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να ποινικοποιήσει τις «αντιμουσουλμανικές» ενέργειες. Η Γαλλία έχει καλέσει τους πολίτες της που ζουν ή ταξιδεύουν σε χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία να λαμβάνουν επιπλέον προφυλάξεις. Η χώρα «δεν θα απαρνηθεί ποτέ τις αρχές και τις αξίες της» παρά «τις απόπειρες αποσταθεροποίησης και εκφοβισμού», διαβεβαίωσε χθες ο εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης Γκαμπριέλ Ατάλ, επισημαίνοντας την «πολύ μεγάλη ευρωπαϊκή ενότητα» σε αυτό το θέμα.
της Κίττυς Ξενάκη από Τα Νέα
