Νέο στοχευμένο πρόγραμμα ενίσχυσης των επιχειρήσεων, προκειμένου αυτές να καλύψουν τις ζημιές που θα επωμιστούν μέσα στο 2020 λόγω της πανδημίας και του διπλού lockdown, σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών. Έχοντας ήδη εξασφαλίσει το «πράσινο φως» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως και όλες οι χώρες της Ε.Ε., η κυβέρνηση αποκτά τη δυνατότητα να αποζημιώσει εταιρείες προκειμένου αυτές να καλύψουν τις πάγιες δαπάνες που πραγματοποίησαν μέσα στο 2020, τη στιγμή που ο τζίρος τους ήταν αισθητά μειωμένος ή ακόμη και ανύπαρκτος.
Επί της ουσίας, όπως εξηγεί στη «Ναυτεμπορική» αρμόδιο κυβερνητικό στέλεχος, οι εταιρείες θα κληθούν να γνωστοποιήσουν εγκαίρως μέσα στο 2021 τις οικονομικές επιδόσεις του 2020 όχι μόνο σε επίπεδο εσόδων (τζίρου), αλλά και σε επίπεδο καθαρού αποτελέσματος.
Από το σύνολο των πάγιων δαπανών που πραγματοποίησε ή θα πραγματοποιήσει μια επιχείρηση μέσα στο 2020 θα αφαιρούνται οι οικονομικές ενισχύσεις που έχει λάβει ή θα λάβει η κάθε εταιρεία στο πλαίσιο των υπόλοιπων μέτρων στήριξης (πχ. επιστρεπτέα προκαταβολή, αποζημίωση ειδικού σκοπού, επιδότηση τόκων επιχειρηματικών δανείων, κάλυψη εργασιακού κόστους μέσω του προγράμματος αναστολών ή μέσω ίου προγράμματος «ΣυνΕργασία» κλπ.). Από το υπόλοιπο που θα μένει (αν μένει) το Δημόσιο θα καλύπτει ένα σημαντικό ποσοστό, που θα μπορεί να φτάνει ακόμη και στο 70% (ή και στο 90% για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις). Η αποζημίωση θα δίδεται είτε υπό μορφή άμεσης οικονομικής ενίσχυσης, δηλαδή στα πρότυπα της επιστρεπτέας προκαταβολής, είτε και υπό μορφή έκπτωσης φόρου για συμψηφισμό με μελλοντικές φορολογικές υποχρεώσεις.
Στόχος του όλου εγχειρήματος είναι να ενισχυθούν αυτή τη φορά οι εταιρείες που θα φορτωθούν τις περισσότερες ζημιές και όχι οι επιχειρήσεις που θα έχουν τη μεγαλύτερη απώλεια εσόδων, κάτι που αποτέλεσε το κυρίαρχο κριτήριο στο πλαίσιο της επιστρεπτέας προκαταβολής μέσω της οποίας έχει ήδη διοχετευτεί «ζεστό» χρήμα στην αγορά, συνολικού ύψους 5,6 δισ. ευρώ. Με την αποζημίωση των επαγγελματιών για τις ζημιές εκτιμάται ότι θα δημιουργηθεί μια ακόμη ασπίδα προστασίας για τις θέσεις εργασίας. Αφενός διότι για την είσπραξη της αποζημίωσης αναμένεται να υπάρξει ρήτρα μη απολύσεων και αφετέρου διότι ένας εργοδότης που θα καλύψει μέσω των κρατικών αποζημιώσεων τις ζημιές που δημιουργήθηκαν κατά την πιο δύσκολη χρονιά των τελευταίων δεκαετιών, δεν θα έχει λόγο να προχωρήσει σε απολύσεις. Το πρόγραμμα θα στοχεύει κατά κύριο λόγο σης μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Το ανώτατο ποσό επιδότησης, το οποίο ορίζεται άλλωστε και από το κοινοτικό πλαίσιο, δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα 3 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά το ποσοστό κάλυψης της ζημιάς κάθε επιχείρησης από τον κρατικό προϋπολογισμό, αυτό θα αποτελέσει αντικείμενο διαβουλεύσεων. Οι τελικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμη, καθώς στο υπουργείο Οικονομικών θα περιμένουν πρώτα να έχουν οριστική εικόνα για την έκταση των ζημιών που προκάλεσε η πανδημία στις επιχειρήσεις, πριν οριστικοποιήσουν το νέο πλαίσιο ενίσχυσης.
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο
Τον δρόμο για την ενίσχυση των επιχειρήσεων βάσει των παγίων δαπανών που έχουν πραγματοποιήσει κατά τη διάρκεια της πανδημίας άνοιξε η τέταρτη τροποποίηση του προσωρινού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με στόχο να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid19. Βάσει αυτής της τροποποίησης:
– Τα κράτη μέλη μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να συνεισφέρουν σης μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες των εν λόγω επιχειρήσεων των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα ανεστάλη ή μειώθηκε ως αποτέλεσμα της πανδημίας της Covid19.
– Εάν τα εν λόγω μέτρα συνιστούν ενίσχυση, η Επιτροπή θα θεωρήσει ότι συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3, στοιχείο β’ της ΣΛΕΕ, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Η ενίσχυση χορηγείται το αργότερο σης 30 Ιουνίου 2021 και καλύπτει μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο μεταξύ 1ης Μαρτίου 2020 και 30ής Ιουνίου 2021, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια μέρους της εν λόγω περιόδου (επιλέξιμη περίοδος), β) Η ενίσχυση χορηγείται βάσει καθεστώτος σε επιχειρήσεις που κατά τη διάρκεια της επιλέξιμης περιόδου υφίστανται μείωση του κύκλου εργασιών κατά τουλάχιστον 30% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019.
Να σημειωθεί ότι παρά το γεγονός ότι το ευρωπαϊκό πλαίσιο αφήνει το περιθώριο για κάλυψη των δαπανών μέχρι και τις 30 Ιουνίου 2021, η κυβέρνηση σε αυτή τη φάση προσανατολίζεται στο να δώσει μια εφάπαξ οικονομική ενίσχυση για τις απώλειες μέχρι και το τέλος του 2020.
– Η συνολική ενίσχυση δεν υπερβαίνει τα 3 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση. Η ενίσχυση μπορεί να χορηγείται με τη μορφή άμεσων επιχορηγήσεων, εγγυήσεων και δανείων, υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική ονομαστική αξία των εν λόγω μέτρων δεν υπερβαίνει το συνολικό ανώτατο όριο των 3 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση. Όλα τα αριθμητικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται είναι ακαθάριστα, δηλαδή προ της αφαίρεσης φόρων ή άλλης επιβάρυνσης.
– Οι ενισχύσεις στο πλαίσιο του μέτρου αυτού δεν σωρεύονται με άλλες ενισχύσεις για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες.
– Η ενίσχυση δεν μπορεί να χορηγείται σε επιχειρήσεις που ήταν ήδη προβληματικές (κατά την έννοια του γενικού κανονισμού απαλλαγής την 31η Δεκεμβρίου 2019). Κατά παρέκκλιση μπορούν να χορηγηθούν ενισχύσεις σε πολύ μικρές ή μικρές επιχειρήσεις που ήταν ήδη προβληματικές στις 31/12/2019, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάγονται σε συλλογική διαδικασία αφερεγγυότατος βάσει του εθνικού δικαίου και δεν έχουν λάβει ενίσχυση διάσωσης ή ενίσχυση αναδιάρθρωσης.
Η υλοποίηση του μέτρου τοποθετείται χρονικά στους πρώτους μήνες του 2021. Σε πρακτικό επίπεδο, αναμένεται να ζητηθεί από τις επιχειρήσεις να γνωστοποιήσουν τις δαπάνες τους και το οικονομικό αποτέλεσμα του 2020 πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων σε μια πλατφόρμα αντίστοιχη με αυτή του «my business support».
Οι μη καλυπτόμενες δαπάνες
Σύμφωνα με την Κομισιόν, μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες είναι οι πάγιες δαπάνες που πραγματοποίησαν οι επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της επιλέξιμης περιόδου οι οποίες δεν καλύπτονται ούτε από τα κέρδη (δηλαδή έσοδα μείον μεταβλητές δαπάνες) κατά την ίδια περίοδο ούτε από άλλες πηγές, όπως ασφάλιση, προσωρινά μέτρα ενίσχυσης που καλύπτονται από την παρούσα ανακοίνωση ή στήριξη από άλλες πηγές. Η ένταση της ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το 70% των μη καλυπτόμενων πάγιων δαπανών, με εξαίρεση τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις όπου η ένταση ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το 90% των μη καλυπτόμενων πάγιων δαπανών. Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου, οι ζημίες των επιχειρήσεων, όπως εμφανίζονται στις καταστάσεις κερδών και ζημιών τους, κατά τη διάρκεια της επιλέξιμης περιόδου θεωρείται ότι συνιστούν μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες. Οι ενισχύσεις στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου μπορούν να χορηγούνται βάσει των προβλεπόμενων ζημιών, ενώ το τελικό ποσό της ενίσχυσης προσδιορίζεται μετά την πραγματοποίηση των ζημιών βάσει ελεγμένων λογαριασμών ή με κατάλληλη αιτιολόγηση που παρέχεται από το κράτος-μέλος στην Επιτροπή (για παράδειγμα σε σχέση με τα χαρακτηριστικά ή το μέγεθος συγκεκριμένων τόπων επιχειρήσεων), βάσει φορολογικών λογαριασμών. Κάθε πληρωμή που υπερβαίνει το τελικό ποσό της ενίσχυσης ανακτάται.
του Θάνου Τσίρου από τη Ναυτεμπορική
