H Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη μετατράπηκε σε ένα είδος μονόδρομου τόσο για το Κέντρο όσο και για τη Δεξιά. Το αποτέλεσμα των εκλογικών αναμετρήσεων του 2019, αλλά και του 2023 (και τις δύο φορές) ήρθε για να αναδείξει τον ρόλο του κόμματος στο πολιτικό σύστημα, αλλά και την απήχηση που τυγχάνει σε ένα ευρύ φάσμα ψηφοφόρων που τοποθετούνται στο δημοκρατικό τόξο.
Οσον αφορά τις ευρωεκλογές και το αποτέλεσμα που προέκυψε εξαιτίας της μεγάλης αποχής, αν κάποιος επικεντρωθεί αποκλειστικά και μόνο στα ποσοστά μπορεί να υποστηρίξει πως η κυβερνώσα παράταξη έχασε ψηφοφόρους, είτε προέρχονται από το Κέντρο είτε από τη Δεξιά. Μόνο που τα ποιοτικά στοιχεία των αναλύσεων δείχνουν κάτι διαφορετικό. Δείχνουν ότι οι πολίτες θέλησαν να στείλουν μήνυμα αναφορικά με την καθημερινότητά τους, το παρόν αλλά και το μέλλον τους.
Μιλώντας στο Εconomist στην Τρίτη το βράδυ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε αναφορικά με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών πως «πιστεύω ότι υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό, τους οποίους λαμβάνω πολύ σοβαρά υπόψη. Δεν πρόκειται μόνο για κόπωση εξαιτίας των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων, είμαι βέβαιος ότι αυτό διαδραμάτισε ρόλο, το ποσοστό αποχής ήταν πολύ υψηλό. Είμαι επίσης σίγουρος ότι πολίτες αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τις ευρωπαϊκές εκλογές ώστε να μας στείλουν μήνυμα, καθώς τους προβληματίζει το κόστος ζωής. Αποτελεί μία πολύ σημαντική προτεραιότητα, είναι πολύ ψηλά στα θέματα που απασχολούν τους περισσότερους πολίτες στη χώρα».
Και αυτή είναι η σωστή ανάγνωση του μηνύματος, δεδομένου ότι αριθμητικά οι ψηφοφόροι που απείχαν δεν επέλεξαν κόμματα που επιδιώκουν να αποκτήσουν χώρο στο Κέντρο, την Κεντροδεξιά και τη Δεξιά. Ακόμη και για τη φασαρία που γίνεται για την πλευρά δεξιά της Νέας Δημοκρατίας που ορίζεται ως Ακροδεξιά, οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, δεδομένου ότι κινήθηκαν προς τα εκεί μόνο μερικές χιλιάδες ψηφοφόροι.
Είναι αλήθεια πως οι ευρωπαϊκές εκλογές, όπως σημείωσε και ο πρωθυπουργός, «δεν μετέβαλαν τις θεμελιώδεις πολιτικές ισορροπίες». «Το 2023 είχαμε δύο εθνικές εκλογές, καταφέραμε να φτάσουμε στο 41%», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να προσθέσει ότι «κατορθώσαμε να αποδείξουμε ότι είναι εφικτό ένα κεντροδεξιό κόμμα να έχει πολύ ευρεία απήχηση και τη δυνατότητα να συσπειρώσει τόσο πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί όσο και πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικοί κεντρώοι».
Η Νέα Δημοκρατία παραμένει το κυρίαρχο πολιτικό κόμμα. Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης διατηρεί την πρωτοκαθεδρία στον χώρο μεταξύ του Κέντρου και της Δεξιάς. Το σύνθημα «μόνο μπροστά» εκφράζει το σύνολο των ψηφοφόρων, το σύνολο των πολιτών που επιθυμούν την αλλαγή σελίδας, την ανάταξη και την ανάπτυξη σε μια χώρα που τα τελευταία, αρκετά, χρόνια βρέθηκε να αντιμετωπίζει διαδοχικές κρίσεις.
Βρέθηκε, ταυτόχρονα, εντός ενός πολιτικού σκηνικού στο οποίο επιχειρήθηκε να κυριαρχήσουν ο λαϊκισμός, οι ψεύτικες υποσχέσεις και η αντιπαλότητα της λογικής «ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν». Μιας λογικής που επιχειρείται να επανέλθει και σήμερα μέσα από ψευτοδιλήμματα, που από τη μια πλευρά χρησιμοποιείται ο λαϊκισμός της καταστροφολογίας και μιας ταξικής αντιπαλότητας που θυμίζει προηγούμενο… αιώνα και από την άλλη η λογική μιας «καθαρότητας» και επιστροφής σε… ρίζες που όμως δεν μπορούν να αναπτύξουν περισσότερα… κλαδιά.
Η προσπάθεια «περιχαράκωσης» ιδεολογικού περιεχομένου έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την πραγματικότητα, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα από τη διαρκή εξέλιξη των ίδιων των κοινωνιών. Ουδείς υποστηρίζει ότι έχει έρθει το τέλος των ιδεολογιών. Αντιθέτως. Οι ιδεολογίες συνδέονται άμεσα και με τον τρόπο που λειτουργεί ένα κόμμα ειδικά όταν καλείται από τους πολίτες να διαχειριστεί το μέλλον τους και τις τύχες των ίδιων και των παιδιών τους.
Η κυβερνώσα παράταξη –διότι αυτό είναι η Νέα Δημοκρατία, παράταξη– εξακολουθεί να κινείται με γνώμονα την ιδρυτική της διακήρυξη και μόνο όσοι επιθυμούν την αποσταθεροποίησή της για διάφορους λόγους δεν το βλέπουν αυτό. Κινείται με γνώμονα τις θέσεις που έβαλαν τη χώρα στην ΕΕ και αυτές που τη διατήρησαν εντός της ΕΕ.
Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός είναι η κινητήριος δύναμη και της σημερινής ηγεσίας της. Με γνώμονα πάντα τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας καταφέρει την πρώτη τετραετία διακυβέρνησης να σταθεροποιήσει τη χώρα μετά από μια υπερδεκαετή κρίση που έπληξε τον παραγωγικό της ιστό και τη μεσαία τάξη –αντιμετωπίζοντας και ο ίδιος κρίσεις παγκοσμίου επιπέδου, όπως αυτή της πανδημίας και της ενέργειας, με όποιες συνέπειες είχαν και έχουν αυτές–, προωθεί με ταχύτητα τη σύγκλισή της με την Ευρώπη.
Οι σύνθετες μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται αφορούν το σύνολο των πολιτών. Εκφράζουν, δε, όλους όσοι στήριξαν και στηρίζουν την κυβερνώσα παράταξη και ναι μεν δύνανται να ενοχλήσουν ορισμένους, εντούτοις, όπως δήλωσε και ο πρωθυπουργός, «ακόμα κι αν, σε κάποιες περιπτώσεις, οι μεταρρυθμίσεις ενοχλούν κάποιους, αυτή είναι η φύση της μεταρρυθμιστικής ατζέντας. Εχουμε όμως λάβει εντολή γι’ αυτές τις μεταρρυθμίσεις».
Στο πλαίσιο αυτό, η Νέα Δημοκρατία παραμένει μονόδρομος. Τόσο για τους ψηφοφόρους της Κεντροδεξιάς και της Δεξιάς όσο και γι’ αυτούς του Κέντρου. Οχι διότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Αλλά διότι εκφράζει αυτό που οι ίδιοι επιθυμούν για τη χώρα.
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του «Μανιφέστο»
