«Ελλάδα και Κύπρος αντιμετωπίζουμε διαχρονικά κοινές προκλήσεις, τόσο στην εξωτερική μας πολιτική, όσο τώρα στη διαχείριση του Μεταναστευτικού. Προκλήσεις στις οποίες καλούμαστε να βρούμε κοινές λύσεις και αφετηρίες, σε μια Ανατολική Μεσόγειο με ανατρεπτική πορεία και συνεχείς ανακατατάξεις», δήλωσε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης, χθες το βράδυ από την Κύπρο.
Σε εκδήλωση για το Μεταναστευτικό που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, ο κ. Μηταράκης σημείωσε ότι οι δυο χώρες έχουν αντιμετωπίσει τα τελευταία χρόνια ένα πρωτοφανές μεταναστευτικό κύμα. «Τα θέλγητρα του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής και η εργαλειοποίηση της ελπίδας από τα κυκλώματα λαθροδιακινητών, διαμορφώνουν μια δύσκολη πραγματικότητα για τις χώρες μας – συνέχισε ο υπουργός. Μια πραγματικότητα που επιτάσσει, μια αταλάντευτη πολιτική φύλαξης των εθνικών συνόρων, αλλά και ένα ταχύ σύστημα υποδοχής, χωρίς “παραθυράκια” και ιδεοληψίες να αλλοιώνουν τις επιλογές του.
Την περίοδο 2015-2019, πέρασαν από την Ελλάδα, περισσότεροι από 1 εκ. πρόσφυγες και μετανάστες.
Η πολιτική των ‘ανοιχτών συνόρων’ μετέτρεψε την Ελλάδα σε χώρα διέλευσης. Διέλευση που σύντομα σταμάτησε, καθώς έκλεισε ο διάδρομος των Δυτικών Βαλκανίων. Έχουμε βιώσει, ειδικά στα 5 ακριτικά νησιά μας, τα αποτελέσματα της σύγκρουσης μεταξύ της λογικής προστασίας των συνόρων μας και των αριστερών ευφυολογημάτων.
Και, δυστυχώς, σε προεκλογικά προγράμματα, μπορώ να διακρίνω τα ίδια αταβιστικά πρότυπα και τις ίδιες εμμονές. Στις δύσκολες στιγμές το λόγο έχουν οι αποφάσεις και όχι οι φλύαρες θεωρίες.
Εμείς αποδείξαμε εν τοις πράγμασι, ότι παραλάβαμε μία χαοτική κατάσταση και καταφέραμε να ανακτήσουμε τον έλεγχο του Μεταναστευτικού. Βάλαμε δυο στόχους: Πρώτον την ουσιαστική μείωση των ροών, Δεύτερον τον περιορισμό των επιπτώσεων της κρίσης στις τοπικές κοινωνίες.
Η πολιτική μας πλέον αποδίδει. Τους τελευταίους δώδεκα μήνες μειώσαμε τις ροές κατά 89%.
Εφαρμόζουμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική 6 σημείων, για την μείωση των ροών. Ξεκινώντας από την αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων μας, με πολύ καλή συνεργασία με την FRONTEX.
Επίσης επιταχύναμε αποφασιστικά την διαδικασία διαχωρισμού προσφύγων από οικονομικούς μετανάστες, με νομοθετικές και επιχειρησιακές αλλαγές, καθιστώντας την Υπηρεσία Ασύλου σε μια από τις πιο αποτελεσματική στην Ευρώπη.
Τονίσαμε την ανάγκη απελάσεων, προχωράμε στην δημιουργία των νέων κλειστών / ελεγχόμενων δομών, στον έλεγχο των ΜΚΟ, στον περιορισμό των ωφελημάτων προς τους μετανάστες. Ώστε να μην είμαστε θελκτικός προορισμός, για τα κυκλώματα λαθροδιακινητών. Αποσυμφορήσαμε τις 5 δομές των νησιών μας από 40 χιλιάδες διαμένοντες πέρυσί, σε 10 χιλιάδες σήμερα.
Κλείσαμε το 2020, 57 ξενοδοχειακές μονάδες, που φιλοξενούσαν μετανάστες και πρόσφυγες και τρεις δομές φιλοξενίας. Στην Ελλάδα κατασκευάζουμε τις νέες Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές. Δομές με σύγχρονες υποδομές, σύστημα ελέγχου εισόδου/ εξόδου, προδιαγραφές ασφάλειας.
Αυτονόητα η προτεραιότητα είναι οι δομές να παρέχουν ασφάλεια, σε αιτούντες άσυλο και εργαζόμενους, καθώς και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και εργασίας.
Αυτονόητα επίσης οι δομές υποδοχής αιτούντων άσυλο, πρέπει να παρέχουν μέγιστες συνθήκες ασφάλειας και περιμετρικά και εντός.
Αξίζει να τονίσω ότι, από τον Απρίλιο του 2020, εδώ και 12 μήνες, από την Ελλάδα έχουν νόμιμα αποχωρήσει – Απελάσεις, εθελοντικές επιστροφές και μετεγκαταστάσεις – Περισσότεροι από όσοι έχουν εισέλθει παράνομα στην χώρα μας.
Δηλαδή οι αποχωρήσεις από τον Απρίλιο του 2020 έως και τον Μάρτιο του 2021 έφτασαν τις 11.694, ενώ οι αφίξεις ήταν 7.384. Αυτονόητα είμαστε έτοιμοι για οποιαδήποτε προσπάθεια της γείτονος, να εργαλειοποιήσει το μεταναστευτικό. Να χρησιμοποιήσει τον ανθρώπινο πόνο, Για την επίτευξη γεωπολιτικών στόχων. Είδαμε, πέρυσι, τέτοιες προσπάθειες περίπου τέτοιο καιρό στον Έβρο και στα νησιά μας, και περιστασιακά όπως την προηγούμενη Παρασκευή στη Λέσβο.
Εμείς, προασπίσαμε, με απόλυτο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα μας.
Ομοίως η Κύπρος προστατεύει τα δικά της εδάφη. Φυσικά με την ξεκάθαρη αναγνώριση ότι δεν μιλάμε για σύνορα. Μιλάμε για την γραμμή κατάπαυσης των εχθροπραξιών. Και ορθά η Κύπρος, η κυβέρνηση, ο Νίκος Νουρής, Πράττει το χρέος του, υψώνοντας τείχος προστασίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Με απόλυτο σεβασμό στα δίκαια του Κυπριακού Ελληνισμού. Στα δύσκολα θέλει αποφασιστικότητα, θέλει ηγεσία, θέλει σχέδιο, θέλει δράση. Θέλει Δημοκρατικό Συναγερμό. Σε αυτό το πλαίσιο, στο Μεταναστευτικό έχουμε αναπτύξει στενή συνεργασία, σε πολιτικό αλλά και τεχνικό επίπεδο, για την εξεύρεση ικανών λύσεων και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών.
Μια συνεργασία που, πλέον, παγιώθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μετά τη Διάσκεψη των Αθηνών, όπου οι 5 χώρες της Μεσογείου, Ελλάδα, Κύπρος, Μάλτα, Ισπανία και Ιταλία, διατυπώσαμε με ευκρίνεια τις κοινές μας θέσεις και απαιτήσεις.
Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Καθώς είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση του νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Τα προβλήματα των χωρών πρώτης υποδοχής, αναγνωρίζονται από όλα τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά αυτό τώρα, πρέπει να αποτυπωθεί στο νέο Σύμφωνο!
Το προτεινόμενο νέο σύμφωνο κινείται σε σωστή κατεύθυνση.
Οι προτάσεις αυτές, ωστόσο, δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στις ανησυχίες των μεσογειακών χωρών, αυτών δηλαδή που αποτελούν τις κύριες πύλες εισόδου μεταναστευτικών ροών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σαφώς, τα κράτη πρώτης υποδοχής έχουμε υποχρεώσεις, τις οποίες σεβόμαστε.
Σαφέστατα, όμως, έχουμε και δικαιώματα, αλλά και ανάγκη για έμπρακτη και αποτελεσματική αλληλεγγύη. Δεν μπορούν οι χώρες μας και να προστατεύουν τα σύνορα, και να σηκώνουν δυσανάλογο βάρος, ειδικά στις ακριτικές περιοχές, και να εξετάζουν τις αιτήσεις ασύλου και να φιλοξενούν τους αιτούντες άσυλο,και να παρέχουν προστασία στους ευάλωτους, και να επιστρέφουν όσους δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας και να εντάσσουν τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες.
Δεν μπορούμε και δε θα είμαστε βολικοί σε δυσβάσταχτα απαιτούμενα.
Ζητάμε μεταξύ άλλων:
Πρώτον, προστασία των συνόρων μας. Τα οποία αποτελούν ταυτόχρονα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Οι μειωμένες αφίξεις αποτελούν το μόνο εχέγγυο για την αποφυγή δευτερογενών ροών, αναγκαστικών απελάσεων, κατάχρησης των συστημάτων ασύλου και ανάγκης για επίδειξη αλληλεγγύης.
Δεύτερον, δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας.
Ήρθε η ώρα επιτέλους, η Ευρώπη να αξιοποιήσει το πολιτικό, εμπορικό και διπλωματικό εκτόπισμα της, ώστε να διανοίξει κοινούς διαδρόμους επιστροφών με τρίτες χώρες, χώρες προέλευσης και χώρες διέλευσης.
Τρίτον, θεσμοθέτηση μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων.
Μα, πάνω απ’ όλα, αναδεικνύουμε την ανάγκη ουσιαστικής αλληλεγγύης των εταίρων μας στην ΕΕ.
Άλλωστε, στα δύσκολα μετρούν οι πράξεις. Ελλάδα και Κύπρος έχουμε μάθει στα δύσκολα.”
