Τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας της MARC για λογαριασμό του ALPHA έρχονται με την σειρά τους να επιβεβαιώσουν τις σημαντικές αλλαγές που έχουν επέλθει στους πολιτικούς συσχετισμούς το τελευταίο διάστημα.
του Ζαχαρία Ζούπη*
Σύμφωνα με τη έρευνα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συγκεντρώνει στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός το 63.1 % έναντι 19.1 % του Αλέξη Τσίπρα ( 44% διαφορά!) και στην πρόθεση ψήφου η Ν.Δ συγκεντρώνει 43.3% έναντι 20.3% του ΣΥΡΙΖΑ ( 23% διαφορά! ). Ανάμεσα στα αποτελέσματα της έρευνας μπορεί να βρει κάποιος κι άλλα εντυπωσιακά ευρήματα, όπως ότι μόνο το 27% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι αν είχαμε Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα χειριζόταν καλύτερα την πανδημία ή ότι μόνο το 20% πιστεύει ότι τα οικονομικά μέτρα που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ρεαλιστικά, ακόμα και ότι ο ένας στους τέσσερις ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ επιλέγουν τον Κ.Μητσοτάκη ως Πρωθυπουργό!
Πρόκειται για εντυπωσιακά αποτελέσματα που δείχνουν μια έντονη κοινωνική και πολιτική κινητικότητα, αλλά δεν ξαφνιάζει όσους ασχολούμαστε με μετρήσεις κοινής γνώμης. Περίπου δεκαπέντε με είκοσι μέρες πριν, η έρευνα της OPINION POLL ξάφνιαζε ( δεν είχε προηγηθεί άλλη δημοσκόπηση μέσα στην περίοδο της πανδημίας) δίνοντας 85% στην ικανοποίηση των πολιτών από τις πρωτοβουλίες και τις ενέργειες του Πρωθυπουργού , 51% υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη έναντι 20% στον Αλέξη Τσίπρα στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός και 40% στην Ν.Δ έναντι 20.2% στον ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου εκτοξεύοντας την διαφορά μεταξύ των κομμάτων στο 19.8% ( στην εκτίμηση ψήφου αυτό σήμαινε περίπου 25% διαφορά). Περίπου οι δύο στους τρεις ψηφοφόρους του ΚΙΝΑΛ και κατά μέσο όρο ο ένας στους τρεις ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ απαντούσαν θετικά σε ότι ερώτηση καλούνταν να απαντήσουν για να αξιολογήσουν πολιτικές κινήσεις της Κυβέρνησης). Τότε πολλοί ξαφνιάστηκαν και σε ερώτηση- παρατήρηση γνωστού δημοσιογράφου σε εκπομπή της ΕΡΑ είπα ότι αν ένας δημοσκόπος είναι σίγουρος για την επιστημονική επεξεργασία των στοιχείων και φοβάται τους αριθμούς καλύτερα να αφήσει την δουλιά αυτή. Στην συνέχεια, μετά από λίγες μέρες στην έρευνα της PULSE για τον ΣΚΑΙ καταγραφόταν ακριβώς το ίδιο ποσοστό στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός και η ίδια διαφορά μεταξύ νυν και πρώην Πρωθυπουργού και διαφορά των δύο κομμάτων στην εκτίμηση ψήφου 23% υπέρ της Ν.Δ.
Εν ολίγοις , τα αποτελέσματα των ερευνών τριών από τις πιο γνωστές και έγκυρες Εταιρείες Δημοσκοπήσεων συνέκλιναν εντυπωσιακά στα αποτελέσματα που σαφέστατα περιγράφουν ένα νέο πολιτικό τοπίο, μία εντυπωσιακή πολιτική κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη, την σημαντική αύξηση του ποσοστού της Ν.Δ που σε συνδυασμό την πτώση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί σε τεράστιο προβάδισμα του κυβερνώντος κόμματος. Φαίνεται δε, ότι όσο κυλάει ο χρόνος η κυριαρχία αυτή και διευρύνεται και εμπεδώνεται. Τα άλλα κόμματα της Αντιπολίτευσης φαίνεται να δίνουν μάχη για να διατηρήσουν τα ποσοστά των Βουλευτικών Εκλογών ,με τον ΣΥΡΙΖΑ να χάνει περίπου δέκα μονάδες από την εκλογική του επίδοση, με το ΚΙΝΑΛ να μην τα καταφέρνει χάνοντας 25%-30% των δυνάμεών του και την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ να εμφανίζει οριακή αύξηση.
Μήπως είναι όλα αυτά συγκυριακά; Αυτή φαντάζομαι ότι είναι η πρώτη αυθόρμητη ερώτηση. Είμαι υποχρεωμένος να πω το κοινότυπο « οι δημοσκοπήσεις είναι μία εικόνα της στιγμής». Είμαι επίσης υποχρεωμένος να επισημάνω ότι σε περιόδους κρίσεων, υπάρχει η τάση συσπείρωσης της κοινωνίας γύρω από την εξουσία. Ναι, αλλά μέχρι ποιο βαθμό; Εδώ έχουμε ποσοστά αποδοχής των πρωτοβουλιών του Κυριάκου Μητσοτάκη που θα μπορούσαν να αντιστοιχούν σε ηγέτη εθνικού διαμετρήματος. Εδώ έχουμε 30% έως και 40% υπεροχή του στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός και την Ν.Δ να παίρνει ποσοστό που οδηγεί σε double score! Όχι, ακόμα και αν ισχύουν όλα αυτά, προκύπτουν βαθύτερα συμπεράσματα. Φαίνεται ότι στην περίοδο αυτή υπάρχει ένας βαθύτερος αναστοχασμός της κοινωνίας, μία κυριαρχία νέων αρχών , αξιών, σκεπτικών που θα επηρεάσει καταστάσεις και συσχετισμούς. Η κοινωνία επαναξιολογεί προτεραιότητες, χαρακτηριστικά που καθιστούν κάποιον ηγέτη ή φαινόμενο για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Επαναξιολογεί ως χαρισματικούς αυτούς που δείχνουν να ξέρουν να κάνουν την δουλιά, έχουν σοβαρότητα, σχέδιο, αποτελεσματικότητα και δεν έχουν σόνι και καλά ρητορική ικανότητα συχνά κενής περιεχομένου η λαικίστικη πληρότητα. Ζούμε την νίκη του ορθού λόγου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να πείθει γι αυτό. Ας σκεφτούμε όμως και ευρύτερα. Η περίπτωση του άγνωστου Καθηγητή κ. Τσιόδρα και η μεγάλη λαϊκή αποδοχή του δεν στηρίζει μία τέτοια εκτίμηση; Άρα , οι έννοιες αποτελεσματικότητα, καθαρές κουβέντες, αξιοπιστία και εμπιστοσύνη με βάση την έμπρακτη προσφορά κερδίζουν έδαφος.
Στην πραγματικότητα από τις εκλογές του Ιουλίου υπήρχε ένα τέτοιο μήνυμα. Δεν είχαμε στις 7 Ιουλίου απλά μια εναλλαγή στην εξουσία, είχαμε μια Αλλαγή, ένα πέρασμα από την εποχή της οργής στην αρχή και μετά των μεγάλων ανεπιβεβαίωτων προσδοκιών και υποσχέσων στην εποχή που θα κυριαρχούν οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις, το πρόγραμμα που στέκει με βάση την πραγματικότητα. Γι αυτό και στο διάστημα από τον Σεπτέμβριο και μετά φαινόταν ένα σταθερό προβάδισμα μεγαλύτερο από αυτό των Εθνικών Εκλογών της Ν.Δ και μία όλο και μεγαλύτερη κυριαρχία του Κ. Μητσοτάκη που έβρισκε όλο και μεγαλύτερη αποδοχή ανάμεσα στους ψηφοφόρους όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Σ΄αυτό το αποτέλεσμα βοηθούσε και η πλήρης απροσδιοριστία ειδικά ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ που έψαχναν και ψάχνουν την ταυτότητά τους, τις ιδεολογικές αναφορές τους, τις πολιτικές – προγραμματικές αποσαφηνίσεις και θέσεις τους.
Όλα αυτά μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου όταν φαινόταν ότι όποια προβλήματα αρχίζουν να παίρνουν διαστάσεις αγκαθιού για την Κυβέρνηση, όπως το Μεταναστευτικό- Προσφυγικό. Τότε έρχεται η πρόκληση Ερντογάν , η αμφισβήτηση των συνόρων μας, η αποφασιστική παρέμβαση της Κυβέρνησης και ο μετεωρισμός αρχικά της αντιπολίτευσης. Τότε υπήρξε η πρώτη εκτίναξη. Στην έρευνα της OPINION POLL για την εφημερίδα ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ τις πρώτες μέρες του Μαρτίου ο συνολικός χειρισμός του Πρωθυπουργού ικανοποιούσε το 90% των πολιτών, η καταλληλότητά του για Πρωθυπουργός εμφανιζόταν 25% μεγαλύτερη από αυτήν του Αλέξη Τσίπρα και η διαφορά Ν.Δ – ΣΥΡΙΖΑ εκτοξευόταν στο 18% στην πρόθεση ψήφου ( 22% στην εκτίμηση ψήφου). Ήταν τότε μία κομβική στιγμή που ο Κ. Μητσοτάκης εμφανιζόταν να υπερασπίζεται τα σύνορα της χώρας, να το πετυχαίνει. Τώρα προστέθηκε και η επιτυχία των αποφάσεών του για την αντιμετώπιση της πανδημίας που δημιούργησε τις προϋποθέσεις για μία εκτίναξη πάνω στον δρόμο που είχε ανοίξει η πρώτη.
Εν ολίγοις, ο Κ. Μητσοτάκης για την κοινωνία φαίνεται πια ως ο Πρωθυπουργός που αντιμετώπισε αποτελεσματικά δύο μεγάλες προκλήσεις, αυτή της υπεράσπισης των συνόρων και αυτή της Υγείας, της Ζωής των Ελλήνων. Αυτό ενισχύει την πεποίθηση ότι « μπορεί να κάνει την δουλειά στα δύσκολα» , ότι διαθέτει αξιοπιστία, σχέδιο, ρεαλισμό, αποτελεσματικότητα. Ότι δεν είναι ούτε ο ακροδεξιός ούτε το « νεοφιλελεύθερο τέρας» που θα « ρουφούσε το αίμα του λαού». Αυτό του δημιουργεί ένα σημαντικό πολιτικό απόθεμα και απόθεμα εμπιστοσύνης πολύ χρήσιμο για τις δύσκολες μάχες της χώρας στο επόμενο διάστημα κύρια απέναντι στην μεγάλη οικονομική κρίση που έρχεται, αλλά και τις πιθανές αμφισβητήσεις της εθνικής κυριαρχίας από τυχοδιωκτικές ενέργειες του Ερντογάν.
Αυτό συνιστά αδιαμφισβήτητο δεδομένο που καλά θα κάνουν όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης να την πάρουν σοβαρά υπόψη. Ήδη βρίσκονται σε δύσκολη θέση και σε πτωτική πορεία των ποσοστών τους, της αξιοπιστίας τους, της δυνατότητας να πείθουν ακόμα και τους ψηφοφόρους τους. Όσο είναι εγκλωβισμένα σε ιδεοληψίες, στην λατρεία ξεπερασμένων θέσεων, στην ροπή για εύκολη κριτική, σε ατάκες Μάλλον γι αυτό και όλη αυτή η φιλολογία με πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης περί εκλογών που δεν μπορούν και δεν πρέπει να γίνουν γιατί θα δείχνουν τυχοδιωκτισμό. Είναι η πρώτη φορά που η αντιπολίτευση στην χώρα ζητάει να μην γίνουν εκλογές ενώ ασκεί δριμύτατη κριτική ειδικά ενόψει οικονομικής κρίσης στην Κυβέρνηση. Αυτό κάτι δείχνει από μόνο του…Το δομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, το ιδεολογικό – πολιτικό- προγραμματικό κενό στο οποίο βρίσκονται. Δύσκολοι καιροί για γενικολογίες, αφηρημένα σχήματα, πλειοδοσία σε υποσχέσεις, κριτική άνευ ουσίας και κούνημα του δάκτυλου. Αν δεν προσέξουν θα υποστούν συντριπτικές απώλειες.
*Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι πολιτικός αναλυτής-υπεύθυνος ερευνών της Opinion Poll
