Αντιπροσωπεύουν το ήμισυ του κινεζικού πληθυσμού, αλλά οι ανώτερες βαθμίδες παραμένουν μη προσβάσιμες για αυτές: οι γυναίκες είναι οι μεγάλες απούσες από την ανακατάταξη που ανακοινώθηκε χθες, Κυριακή, στην κορυφή του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Τα πράγματα φαίνεται να γίνονται δυσκολότερα: το Πολιτικό Γραφείο, το όργανο λήψης αποφάσεων του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ), δεν αριθμεί πλέον καμία γυναίκα μεταξύ των 24 μελών του. Κάτι που δεν είχε συμβεί εδώ και 25 χρόνια.
Στην Κεντρική Επιτροπή, που είναι ένα είδος ‘εσωκομματικού’ Κοινοβουλίου, το ποσοστό των γυναικών μειώθηκε: από το 5,4% έπεσε στο 4,9%, με μόνο 11 γυναίκες στα 205 μέλη της.
Σε ό,τι αφορά τη Διαρκή Επιτροπή, τίποτα δεν άλλαξε. Η 7μελής ομάδα, που κρατά στα χέρια της ουσιαστικά την εξουσία, συνεχίζει να αποτελείται από άνδρες.
«Οι γυναίκες συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται σημαντικά στην κορυφή της κινεζικής πολιτικής», σημείωσε χθες ο εξειδικευμένος ιστότοπος Neican China. «Για λόγους σύγκρισης, οι γυναίκες αποτελούν το 48,8% του κινεζικού πληθυσμού και το 29,4% των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος», αναφέρεται στον ιστότοπο.
Η μοναδική γυναίκα που ήταν έως τώρα παρούσα στο Πολιτικό Γραφείο, η Σουν Τσουνλάν, 72 χρόνων, συνταξιοδοτήθηκε.
“Το μισό του ουρανού”
Η Σουν, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπεύθυνη για τις υγειονομικές πολιτικές, ταξίδευε συχνά για να κάνει αυτοψία στις πόλεις που βρίσκονταν αντιμέτωπες με εξάρσεις της επιδημίας.
Πρώην επικεφαλής της κομματικής οργάνωσης στην επαρχία Φουτζιάν και της πόλης Τιαντζίν, κοντά στο Πεκίνο, έγινε γνωστή ως «Σιδηρά Κυρία» λόγω των αυστηρών μέτρων που επέβαλε.
Όμως η Σουν Τσουνλάν ήταν εξαίρεση στην κινεζική πολιτική σκηνή, στην οποία κυριαρχούν δίκτυα ανδρικής συναδελφικότητας και παγιωμένος σεξισμός, που συχνά ανακόπτει πολλά υποσχόμενες καριέρες, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές. Κάτι που φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με το σύνθημα της δεκαετίας του 1950 του ιδρυτή του καθεστώτος Μάο Τσετούνγκ: “Οι γυναίκες είναι το μισό του ουρανού”.
«Δεν καταλαβαίνω πώς οι γυναίκες θεωρούνται ότι ‘είναι το μισό του ουρανού’ στην Κίνα, εάν δεν επιτρέπεται να συμμετέχουν στο Πολιτικό Γραφείο», ανέφερε χθες σε ανάρτηση στο Twitter ο Τζέικομπ Γκάντερ, αναλυτής στο ινστιτούτο κινεζικών μελετών Merics.
Για την Μινγκλού Τσεν, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, «η δέσμευση του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος στα δικαιώματα των γυναικών είναι περισσότερο μια δέσμευση για τη βελτίωση των οικονομικών τους δικαιωμάτων». Η ιδέα του κόμματος είναι «οι γυναίκες να ενταχθούν στην αγορά εργασίας», δήλωσε η ίδια. Αλλά, σε μια κοινωνία που είναι ακόμα πολύ συντηρητική, ακόμα και αυτό το βήμα είναι κάποιες φορές δύσκολο να γίνει: «Πολλές γυναίκες δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να συνδυάσουν τους ρόλους της καλής μητέρας, συζύγου και εργαζομένης», σημείωσε η καθηγήτρια.
– Ποσόστωση –
Αυτό ισχύει και για το περιβάλλον του Σι Τζινπίνγκ.
«Η πλειονότητα των πρώην ανδρών συναδέλφων του Σι, στις επαρχίες Τζετζιάνγκ και Φουτζιάν, είναι πλέον μέλη του Πολιτικού Γραφείου», ανέφερε ο Βίκτορ Σιχ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο.
«Ωστόσο, καμία από τις πρώην γυναίκες συναδέλφους του δεν κατάφερε να εισέλθει στο Πολιτικό Γραφείο, ούτε καν να καταλάβει θέσεις εξουσίας σε επίπεδο επαρχιών», δήλωσε ο ίδιος. «Η διάκριση (την οποία βιώνουν οι γυναίκες) στα πιο χαμηλά επίπεδα (εξουσίας) τις εμποδίζει να καταλάβουν στη συνέχεια πιο υψηλές θέσεις», σημείωσε.
Η Κίνα έθεσε σε εφαρμογή ένα σύστημα ποσόστωσης το 2001, που προβλέπει την παρουσία τουλάχιστον μίας γυναίκας σε όλα τα επίπεδα κυβέρνησης και κόμματος, εκτός από το Πολιτικό Γραφείο. Αλλά καθώς δεν υπάρχει μηχανισμός ελέγχου, η πρόβλεψη αυτή δεν γίνεται πραγματικά σεβαστή.
«Εάν ετίθετο σε ισχύ ένα καλύτερο σύστημα ποσόστωσης και εφαρμοζόταν αυστηρά, τότε θα αρχίζαμε να βλέπουμε αποτελέσματα», δήλωσε η Μινγκλού Τσεν. Η σημερινή κατάσταση «είναι επίσης το αποτέλεσμα της κυριαρχίας ενός μόνο κόμματος», εκτίμησε η ίδια.
Από το 1948, το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΚ δεν έχει περιλάβει παρά μόνο οκτώ γυναίκες, εκ των οποίων μόνο τρεις κατέλαβαν το αξίωμα του αντιπροέδρου της κυβέρνησης.
Μέσα ενημέρωσης και παρατηρητές ήλπιζαν ότι μια άλλη γυναίκα θα αντικαθιστούσε τη Σουν Τσουνλάν. Είτε η Σεν Γουεγουέ, επικεφαλής της Ομοσπονδίας Γυναικών Κίνας, είτε η Σεν Γιτσίν, επικεφαλής της κομματικής οργάνωσης στην επαρχία Γκουιτζόου. Αλλά καμία από τις δύο δεν προήχθη.
