Η κυβέρνηση με την επίταξη περιοχών σε Λέσβο, Σάμο και Χίο για την κατασκευή των κλειστών κέντρων επιχειρεί να δείξει αποφασιστικότητα στην υλοποίηση του σχεδίου της για την αντιμετώπιση της κατάστασης και πίστη ότι αυτό θα έχει αποτέλεσμα. Ταυτόχρονα, κρίθηκε αναγκαίο να επιταχύνει τις διαδικασίες του καθώς πλησιάζει η άνοιξη και οι ροές αναμένεται να αυξηθούν.
Είναι δεδομένο ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να λύσει μόνη της το πρόβλημα, το κλειδί κρατούν η ΕΕ και η Τουρκία, αλλά είναι επιτακτική ανάγκη η κυβέρνηση να διαχειριστεί την κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και να δώσει ανάσα στα νησιά που έχουν επωμιστεί όλο το βάρος τα τελευταία χρόνια.
Ο αδιέξοδος διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες
Πριν την πράξη νομοθετικού περιεχομένου υπήρξε εξαντλητικός διάλογος με την περιφέρεια και τους δήμους των τριών νησιών για δύο μήνες χωρίς να βρεθεί η χρυσή τομή. Έτσι η επίταξη κατέστη μονόδρομος πυροδοτώντας νέες αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες που δηλώνουν κουρασμένες από μια κατάσταση πέντε ετών.
Παρά το βαρύ κλίμα που έχει δημιουργηθεί, στελέχη της κυβέρνησης δηλώνουν αισιόδοξα πως «όταν αναπτυχθεί το πλήρες σχέδιο, τα κλειστά κέντρα λειτουργήσουν και κλείσουν οι ανοιχτές δομές, οι κάτοικοι των νησιών μας θα δουν την κατάσταση να αλλάζει προς το καλύτερο». Για να επιτευχθεί αυτό υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος. Οι εργασίες για την κατασκευή τους θα ξεκινήσουν τις επόμενες τρεις εβδομάδες και θα είναι έτοιμα να λειτουργήσουν το καλοκαίρι.
Η αποσυμφόρηση των νησιών
Κυρίως, όμως, θα πρέπει να αποδώσει η αποσυμφόρηση των νησιών μέσω της επιτάχυνσης των επιστροφών και της εξέτασης των αιτήσεων ασύλου. Αυτή τη στιγμή στα νησιά του Αιγαίου βρίσκονται 40 χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες και οι δομές που θα κατασκευαστούν είναι χωρητικότητας 20 χιλιάδων ατόμων. Άρα θα πρέπει άμεσα να επιτευχθεί η επιτάχυνση των επιστροφών και να εξεταστούν με μεγάλη ταχύτητα τα αιτήματα ασύλου που εκκρεμούν, ειδικά αν συνυπολογιστούν οι νέες αφίξεις. Είναι απαραίτητο κάθε μήνα να μετακινούνται μερικές χιλιάδες άτομα είτε έχοντας λάβει άσυλο και άρα το δικαίωμα να πάνε οπουδήποτε στην Ελλάδα ή την Ευρώπη, είτε να μπουν στην διαδικασία επιστροφής στην Τουρκία ή την χώρα καταγωγής τους.
Κλειστές δομές στην ενδοχώρα
Σε δεύτερο στάδιο είναι η υλοποίηση των κλειστών δομών στην ενδοχώρα. Στο συρτάρι του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής υπάρχουν τα σχετικά σχέδια, καθώς η σχετική προεργασία έχει γίνει τους προηγούμενους μήνες. Έχουν ήδη εξασφαλιστεί τα απαραίτητα κονδύλια και έχουν εντοπιστεί οι χώροι σε όλες τις περιφέρειες, από τις οποίες εξαιρούνται η Θράκη και όσες ήδη φιλοξενούν μεγάλο αριθμό προσφύγων. Από τις 20 χιλιάδες που είχε προγραμματιστεί να μεταφερθούν στην ηπειρωτική Ελλάδα μέχρι στιγμής έχουν εγκατασταθεί σε ξενοδοχεία και σπίτια οι 9 χιλιάδες. Βέβαια και το σχέδιο αυτό έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε ορισμένες περιοχές και οι βουλευτές τις έχουν μεταφέρει στην κυβέρνηση.
Κρήτη, Πελοπόννησος και Στερεά Ελλάδα οι πρώτες περιφέρειες που θα κληθούν να συνεισφέρουν
Οι τελικές αποφάσεις για την κατασκευή των κλειστών κέντρων στην ενδοχώρα αναμένεται να ληφθούν τον Μάρτιο. Κρήτη, Πελοπόννησος και Στερεά Ελλάδα είναι οι πρώτες περιφέρειες που θα κληθούν να συνεισφέρουν στην διαχείριση της κατάστασης. Μάλιστα, χωρίς πράξη νομοθετικού περιεχομένου και επίταξη περιοχών διότι υπάρχουν -έχουν ήδη εντοπιστεί- εγκαταστάσεις και εκτάσεις που ανήκουν στο δημόσιο και μπορούν να δημιουργηθούν εκεί τα κλειστά κέντρα.
Αντιδράσεις στα νησιά για το σχέδιο της Κυβέρνησης
Εξαπίνης έπιασε τα νησιά του Αιγαίου η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της κυβέρνησης για επίταξη χώρων, με στόχο τη δημιουργία κλειστών δομών, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κώστα Μουτζούρη.
Ο κ. Μουτζούρης χαρακτηρίζει «έκπληξη» την απόφαση, ενώ εκτιμά «ότι έγινε λόγω της συνάντησης της Πέμπτης και η κυβέρνηση θέλει να προλάβει μερικά πράγματα».
Την ερχόμενη Πέμπτη, έχει προγραμματιστεί σύσκεψη για τις νέες δομές στο υπουργείο Εσωτερικών, με τη συμμετοχή της Περιφερειακής αρχής και των πέντε Δήμων των μεγάλων νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου.
«Η κοινωνία θα αντιδράσει»
«Οι αποφάσεις που έχουμε λάβει μιλάνε για καμία νέα δομή και κλείσιμο των υφιστάμενων. Τούτο έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις που έχουμε πάρει. Η κοινωνία θα αντιδράσει. Εμείς σεβόμαστε την βούληση της τοπικής κοινωνίας και ως μηχανικός έχω διδαχθεί ότι όταν η τοπική κοινωνία δεν θέλει ένα έργο αυτό δεν γίνεται. Με σωφροσύνη, χωρίς να εξάπτουμε τα πάθη, στο πλαίσιο της νομιμότητας θα κάνουμε αυτό που πρέπει», σημειώνει στη δήλωσή του ο κ. Μουτζούρης.
«Απαράδεκτη η απόφαση»
Για το θέμα πραγματοποιούνται έκτακτες συνεδριάσεις σήμερα των δημοτικών Συμβουλίων τόσο του Δήμου Μυτιλήνης όσο και του Δήμου δυτικής Λέσβου. Σε δήλωσή του ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος (στα όρια του δήμου Δυτικής Λέσβου βρίσκεται η έκταση που ανακοινώθηκε ότι επιτάσσεται) αναφέρει:
«Η απόφαση αυτή είναι αιφνιδιαστική, την κρίνουν ήδη οι πολίτες και είναι φυσικά απαράδεκτη. Πρότεινα ήδη στον περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου κ. Μουτζούρη σαν πρώτη αντίδραση να μην παραστούμε στη συνάντηση που είχε προγραμματιστεί με κυβερνητικά στελέχη την ερχόμενη Πέμπτη. Περισσότερα για τις επόμενες ενέργειές μας, μετά τη συνεδρίαση του δημοτικού μας συμβουλίου».
Με άλλη κοινή δήλωση, ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Βέρρος Ταξιάρχης, οι πρόεδροι Κοινοτήτων και από τους δύο δήμους Δυτικής Λέσβου και Μυτιλήνης και συγκεκριμένα οι πρόεδροι Μανταμάδου, Κάπης, Κλειούς, Πελόπης, Αγίας Παρασκευής, Νάπης, Νέων Κυδωνιών, Πηγής, Κώμης, Μυστεγνών, Λουτροπόλεως Θερμής, Πύργων Θερμής, Στύψης, Συκαμινέας, και Λεπετύμνου με τους Κοινοτικούς Συμβούλους και πολλούς κατοίκους της περιοχής, εκφράζουν την αντίθεση τους στην κατασκευή της δομής όχι μόνο στην ευρύτερη περιοχή «Καράβας» αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του νησιού.
Πώς θα λειτουργούν τα κλειστά κέντρα
Στην ίδια ανακοίνωση διευκρινίζεται ότι στις δομές αυτές θα διαμένουν:
– πρώτον, οι νέες αφίξεις για διευκόλυνση της ταυτοποίησης και της διαδικασίας ασύλου,
– δεύτερον, όσοι έχουν παραβατική συμπεριφορά και,
– τρίτον, όσοι δεν δικαιούνται άσυλο και μπαίνουν στη διαδικασία επιστροφής.
Όσοι παραμένουν στις ελεγχόμενες κλειστές δομές, βάσει εσωτερικού κανονισμού, θα δικαιούνται ελεγχόμενες εξόδους με κάρτα για ορισμένο χρονικό διάστημα, ενώ οι δομές θα είναι κλειστές τα βράδια με την κυβέρνηση να διαμηνύει ότι «κάθε παραβίαση κανόνα εσωτερικής τάξης επηρεάζει αρνητικά το αίτημα για άσυλο και επιταχύνει τη διαδικασία επιστροφής του παραβάτη».
Η ανακοίνωση έχει ως εξής:
Η Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή, ακολουθεί διαφορετική πολιτική στο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό ζήτημα.
Εφαρμόζουμε ολοκληρωμένο σχέδιο που βασίζεται σε τέσσερις άξονες:
– Φύλαξη των συνόρων μας.
– Επιτάχυνση διαδικασιών ασύλου.
– Αυξημένες επιστροφές.
– Κλειστές δομές.Παράλληλα, δίνουμε έμφαση στην αποσυμφόρηση των νησιών μας, που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος, και στη στήριξη των τοπικών κοινωνιών.
Αναλαμβάνουμε, ταυτόχρονα, στοχευμένες δράσεις για τη διεθνοποίηση του προβλήματος και τη διαμόρφωση νέας πολιτικής ευθύνης και αλληλεγγύης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το τελευταίο διάστημα, πραγματοποιήθηκε εξαντλητικός διάλογος με τους αρμόδιους περιφερειακούς και τοπικούς φορείς, ενώ ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου κ. Κ. Μουτζούρης ζήτησε μέτρα εκτάκτου ανάγκης για τα νησιά, ιδίως μετά τα επεισόδια στη Μόρια. Απόφαση της Κυβέρνησης είναι να κλείσουν οι σημερινές άναρχες δομές και να δημιουργηθούν ελεγχόμενες κλειστές δομές.
Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργικό Συμβούλιο προχωρά σήμερα στην έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που εξουσιοδοτεί το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να επιτάσσει, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, απαραίτητα ακίνητα και εκτάσεις για τη διαχείριση της κρίσης, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη αποφυγής της διακινδύνευσης της δημόσιας τάξης και υγείας.
Ακολουθεί, επίσης σήμερα, Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Ν. Μηταράκη, σύμφωνα με την οποία επιτάσσονται οι ακόλουθες εκτάσεις:
1. Τοποθεσία Καράβας, Δήμος Δυτικής Λέσβου.
2. Τοποθεσία Κρητικού Λάκος / Ψείρα («17»), Δήμος Χίου.
3. Τοποθεσία Ζερβού (παραπλεύρως υπό κατασκευήν δομής), Δήμος Ανατολικής Σάμου.
Αντίστοιχες δομές, παραπλεύρως υφιστάμενων δομών, θα δημιουργηθούν και σε Λέρο και Κω, σε εκτάσεις που ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο, ως ακολούθως:
4. Στρατόπεδο Καπετάν Λαζαρή, τοποθεσία Πυλί, Δήμος Κω.
5. Τοποθεσία Λέπιδα, Δήμος Λέρου.
Στις ως άνω εκτάσεις θα δημιουργηθούν ελεγχόμενες κλειστές δομές φιλοξενίας αιτούντων άσυλο.
Ελεγχόμενες κλειστές δομές σημαίνει καθορισμένοι και αυστηροί κανόνες εσωτερικής τάξης, οι οποίοι αφορούν τόσο τη λειτουργία των κέντρων όσο και την κίνηση των φιλοξενούμενων. Στις δομές αυτές, θα διαμένουν πρώτον, οι νέες αφίξεις για διευκόλυνση της ταυτοποίησης και της διαδικασίας ασύλου, δεύτερον, όσοι έχουν παραβατική συμπεριφορά και, τρίτον, όσοι δεν δικαιούνται άσυλο και μπαίνουν στη διαδικασία επιστροφής. Όσοι παραμένουν στις ελεγχόμενες κλειστές δομές, βάσει εσωτερικού κανονισμού θα δικαιούται ελεγχόμενες εξόδους με κάρτα για ορισμένο χρονικό διάστημα, ενώ οι δομές θα είναι κλειστές τα βράδια. Κάθε παραβίαση κανόνα εσωτερικής τάξης, επηρεάζει αρνητικά το αίτημα για άσυλο και επιταχύνει τη διαδικασία επιστροφής του παραβάτη.
