Κάποιες οικονομικές δραστηριότητες δεν πρόκειται να λειτουργήσουν μέχρι να έχουμε εμβόλια δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας διαδικτυακά με τον πρόεδρο του Πανεπιστημίου Columbia Λι Μπόλινγκερ (Lee C. Bolinger), στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο Φόρουμ «World Leaders».
«Ελπίζω όσο βγαίνουμε από το δεύτερο lockdown θα είμαστε πολύ πιο προσεκτικοί. Αλλά και πάλι θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάποιες οικονομικές δραστηριότητες απλά δεν πρόκειται να λειτουργήσουν μέχρι να έχουμε εμβόλια. Για παράδειγμα η νυχτερινή διασκέδαση, τα μπάρ, η μεταμεσονύχτια διασκέδαση. Δεν μπορεί να έχουμε ανθρώπους να συνωστίζονται σε μπαρ μέχρι να έχουμε τα εμβόλια. Ίσως σε κάποιο σημείο θα είμαστε σε θέση να ανοίξουμε τα εστιατόρια με τη σωστή κοινωνική απόσταση. Σκεφτόμαστε επίσης το άνοιγμα του λιανεμπορίου, αλλά συγκεκριμένοι περιορισμοί θα ισχύουν μέχρι το εμβόλιο», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε στο 31ο ετήσιο Greek Economic Summit που το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, με κεντρικό τίτλο: «Forging ahead in challenging times». Όπως δήλωσε αναμένει ταχύτατη ανάκαμψη όταν τελειώσει η πανδημία, και θα τελειώσει όταν εμβολιαστεί ένα ικανό τμήμα του πληθυσμού.
«Αναμένω ότι θα έχουμε βγει από την υγειονομική κρίση, ως την άνοιξη του 2021 και αναμένω μια πολύ ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας την οποία έχουμε ανάγκη για να καλύψουμε το χαμένο έδαφος το συντομότερο δυνατόν, ανάκαμψη που παρατηρείται μεταπολεμικές περιόδους. Είναι ίσως κατάλληλη αναλογία. Θέλουμε να είμαστε έτοιμοι, όταν τελειώσει η Covid, η Ελλάδα να είναι μια από τις χώρες που θα βγουν πιο δυνατές από αυτή την κρίση ενώ διαθέτει επαρκείς πόρους ώστε να συνεχίσει να στηρίζει την οικονομία στη διάρκεια της πανδημίας τουλάχιστον έως την άνοιξη», ανέφερε.
«Το κλείσιμο της οικονομίας είναι επίπονο και είναι αναγκαία η παροχή στήριξης κυριολεκτικά μήνα με το μήνα. Διαθέτουμε τους πόρους για να το κάνουμε αυτό τουλάχιστον ως την άνοιξη του 2021», τόνισε ο Πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι η Ελλάδα στήριξε με επιτυχία αυτούς που είχαν μεγαλύτερη ανάγκη κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε στο Greek Economic Summit την ελπίδα του ότι η πανδημία, με όλο τον πόνο και τη δυστυχία που προκαλεί, θα γίνει καταλύτης αλλαγής. Παραδέχτηκε ότι το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού ήταν μεγαλύτερη πρόκληση από το πρώτο, εξέφρασε όμως την αισιοδοξία του ότι «όταν τελειώσει θα είμαστε με τους νικητές».
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι μολονότι η Ελλάδα -όπως όλες οι χώρες- αύξησε τον δανεισμό της προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες της παγκόσμιας κρίσης, οι αγορές δεν ανησυχούν για την πορεία της χώρας και αναγνωρίζουν τις μεταρρυθμιστικές περγαμηνές της κυβέρνησης.
«Πιστεύω ότι έχουν εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και γνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει την υποστήριξη με ρευστότητα για όσο καιρό είναι αυτό αναγκαίο», ανέφερε. «Υπάρχει η πεποίθηση πως η Ελλάδα μπορεί να εξέλθει ισχυρότερη από αυτή την κρίση» προσέθεσε.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την προσήλωσή του στη μεταρρυθμιστική ατζέντα της κυβέρνησης, η οποία, όπως διαβεβαίωσε, προχωρά παράλληλα με την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τόνισε εξάλλου ότι προτεραιότητα το 2021 είναι «να ελαφρύνουμε την επιβάρυνση της εργασίας».
«Δεν πρέπει να υποτιμούμε την παραγωγική δυναμική της χώρας που θα οδηγήσει στην ανάκαμψη. Πρέπει να προστατεύσουμε τις θέσεις εργασίας και τη ρευστότητα ιδίως στις μικρές επιχειρήσεις και να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις για επενδύσεις στην Ελλάδα» δήλωσε
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πάντως ότι ακόμα και σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς υπάρχουν εταιρείες που επενδύουν στην Ελλάδα, ενώ αναφέρθηκε και στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τη μείωση των φορολογικών και ασφαλιστικών βαρών και τις μεταρρυθμίσεις. Αναφέρθηκε, μάλιστα, χαρακτηριστικά στο νομοσχέδιο που βρίσκεται στη Βουλή για τις χρήσεις γης.
«Η πανδημία μας έκανε πιο σοφούς, αντιμετωπίζουμε μια δύσκολη κρίση και βλέπουμε τα δυνατά και αδύνατα σημεία μας, αλλά είμαστε ακόμη πιο αφοσιωμένοι στην μεταρρυθμιστική ατζέντα μας. Είναι ανάγκη και προτεραιότητά μας και με το Ταμείο Ανάκαμψης δεν θα χάσουμε την ευκαιρία να ανασυγκροτήσουμε τη χώρα και να προχωρήσουμε μπροστά», επισήμανε ο πρωθυπουργός και σχετικά με την πανδημία σχολίασε πως «είμαστε αφοσιωμένοι για να σώσουμε ζωές κάθε μέρα και αυτή είναι η πιο σημαντική πρόκληση τώρα».
«Πέραν της αναπόφευκτα σκοτεινής όψης του ιού, είμαι αρκετά αισιόδοξος για τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές της χώρας. Τα πηγαίναμε αρκετά καλά πριν μας χτυπήσει η πανδημία του Covid. Όπως αναφέρατε, είμαστε μια κεντροδεξιά κυβέρνηση προσανατολισμένη σε μεταρρυθμίσεις, η οποία ανέλαβε την εξουσία τον Ιούλιο το 2019 με μια ξεκάθαρη εντολή να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις στη χώρα και να την οδηγήσει σε ένα δρόμο που θα διασφαλίσει πως είμαστε μια χώρα ανταγωνιστική στους τομείς που μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί. Ήδη είχαμε εφαρμόσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις για να κάνουμε την χώρα ελκυστικό προορισμό για άμεσες ξένες επενδύσεις: να μειώσουμε το βάρος της φορολογίας, να κάνουμε το κράτος πιο «ψηφιακό», να προωθήσουμε έναν πράσινο μετασχηματισμό. Δεν σταμάτησε η εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων κατά τη διάρκεια του Covid. Και αυτή ήταν πιθανότατα η μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς. Πώς αντιμετωπίζεις πολλαπλές κρίσεις, ενώ διασφαλίζεις πως παραμένεις πιστός στην μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ατζέντα μεταρρυθμίσεων.
Περιμένω όντως μια ισχυρή ανάκαμψη όταν τελειώσει η πανδημία του Covid. Πιστεύουμε σε μια ανάκαμψη -κατ’ αναλογία- όπως αυτή που παρατηρείται σε μεταπολεμικές περιόδους. Θέλουμε να είμαστε σίγουροι πως όταν θα έχουμε αντιμετωπίσει με επιτυχία την πρόκληση του Covid, η Ελλάδα θα είναι μια από τις χώρες που θα βγουν πιο δυνατές από αυτή την κρίση. Και υπάρχουν τρεις λόγοι για τους οποίους είμαι αισιόδοξος.
Πρώτον, οι διεθνείς κεφαλαιαγορές πιστεύουν πια σε εμάς, στο αφήγημα της χώρας μας. Η χώρα δανείζεται με ιστορικά χαμηλά επιτόκια. Η καμπύλη απόδοσης είναι στα χαμηλότερα επίπεδα που υπήρξε ποτέ, με επιτόκια που ήταν αδιανόητα πριν έναν χρόνο. Προφανώς, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διοχετεύει ρευστότητα στο σύστημα, αλλά θεωρώ επίσης πως πρόκειται για μια ψήφο εμπιστοσύνης στα μεταρρυθμιστικά προσόντα αυτής της χώρας. Η Moody’s μας αναβάθμισε εν μέσω της κρίσης. Δεν μας κράτησε στο ίδιο επίπεδο. Μας αναβάθμισε. Υπάρχει η πεποίθηση πως η Ελλάδα μπορεί να εξέλθει ισχυρότερη από αυτή την κρίση.
Οι κεφαλαιαγορές είναι η μια διάσταση. Η εσωτερική πολιτική είναι επίσης σημαντική. Αναλάβαμε την εξουσία, με την επικράτησή μας εις βάρος μιας λαϊκίστικης κυβέρνησης. Όταν οι λαϊκιστές αναλαμβάνουν την εξουσία, συνήθως είναι εντελώς ανίκανοι να αντιμετωπίσουν τα σύνθετα προβλήματα που τους κληροδοτούνται. Το εκκρεμές πηγαίνει πίσω. Αλλά σήμερα- αν πιστέψει κανείς τις δημοσκοπήσεις- είμαστε πιο ισχυροί και από όταν αναλάβαμε, με την ηχηρή αυτή νίκη πριν από 17 μήνες. Το πολιτικό τοπίο λοιπόν είναι ευνοϊκό.
Και εκτός από αυτά, έχουμε και την Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία μας εξασφαλίζει σημαντική δύναμη πυρός. Όπως γνωρίζετε και πιθανότατα όπως γνωρίζουν και όσοι μας παρακολουθούν, αυτόν τον Ιούλιο, η Ε.Ε. έκανε ένα βήμα δίχως προηγούμενο με την θέσπιση του Πακέτου Ανάκαμψης, με την δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF). Ουσιαστικά ο δανεισμός γίνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε υπερεθνικό επίπεδο, 750 δισεκατομμύρια ευρώ θα διανεμηθούν μέσω επιχορηγήσεων στα κράτη μέλη. Διαθέτουμε λοιπόν και την οικονομική δύναμη πυρός για να στηρίξουμε τις μεταρρυθμίσεις που θα μας κάνουν πιο ανταγωνιστικούς. Είμαι αισιόδοξος. Είναι υποχρέωση μου να αντιμετωπίσω ταυτόχρονα ένα θέμα το οποίο είναι επείγον -ένα είναι το επείγον θέμα- η αντιμετώπιση της πανδημίας. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε αυτό που είναι σημαντικό μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Μόλις εξέλθουμε από αυτή την κρίση και πιστεύω πως αυτό θα συμβεί. Θα αντιμετωπίσουμε την υγειονομική κρίση μέχρι την άνοιξη του 2021. Και αναμένω ισχυρή ανάκαμψη, και ανάκτηση του χαμένου εδάφους το συντομότερο δυνατόν» τόνισε ο πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συμπλήρωσε πως στόχος είναι ν’ αυξηθούν οι εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών και ν’ αποκτήσει η χώρα μια εξωστρεφή οικονομία. «Καταφέραμε κι αυξήσαμε τις επενδύσεις κατά την περίοδο της πανδημίας. Μπορούμε να χτίσουμε πάνω σ’ αυτό. Δίνουμε έμφαση στην οικονομική διπλωματία, ενθαρρύνουμε εταιρείες να επενδύσουν στην Ελλάδα, όπως έκαναν π.χ. η Microsoft και η VW, και θέλουμε να ενθαρρύνουμε δικές μας εταιρείες να βγουν στο εξωτερικό. Είμαστε ξανά ενεργοί στα Βαλκάνια και βλέπω μεγάλες ευκαιρίες στην Αφρική – ειδικά στην Ανατολική – αλλά και στη Μέση Ανατολή, όπως κάναμε πρόσφατα με τα ΗΑΕ ή με το Ισραήλ και την Κύπρο», υπογράμμισε, κάνοντας αναφορά και στο νέο τέμενος που επισκέφθηκε πρόσφατα στο ‘Αμπου Ντάμπι και είναι χτισμένο εξ ολοκλήρου από ελληνικό μάρμαρο. Αναφέρθηκε και στην Ινδία, για την οποία είπε ότι είναι μια αγορά με δυναμική ακόμη και για να επενδύσουν ελληνικές εταιρείες σ’ αυτήν.
Ο κ. Μητσοτάκης επαίνεσε τον CEO της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά, που συμμετέχει στη συζήτηση, δηλώνοντας υπερήφανος που έχουμε ένα Έλληνα «στην πρώτη γραμμή της επίλυσης του προβλήματος».
Πρόσθεσε, επίσης, ότι μπορεί να μιλήσει και για το πώς και γιατί η Pfizer επέλεξε πριν ακόμη την πανδημία να επενδύσει στην Ελλάδα και τόνισε ότι η χώρα διαθέτει ένα ανθρώπινο δυναμικό με ταλέντα και ικανότητες.
Αναφερόμενος στο μεταναστευτικό και στο ρόλο της Τουρκίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε: «Έχουμε αυξήσει την προστασία των συνόρων μας, διότι προτάσσουμε το προφανές επιχείρημα ότι ένα κράτος έχει το δικαίωμα να υπερασπίζεται τα σύνορά του. Και, στο τέλος της ημέρας, εμείς πρέπει να κρίνουμε σε ποιον επιτρέπεται να εισέλθει στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση και ποιος δεν πρέπει να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε διαπιστώσει σημαντική μείωση των μεταναστευτικών ροών κατά τον τελευταίο χρόνο, ειδικά στο Αιγαίο, όπου η πτώση πλησιάζει το 90%.
Υπάρχει όμως και μία ακόμα διάσταση, η οποία πιστεύω είναι κρίσιμη: Ότι στην περίπτωση της Ελλάδας ο γείτονάς μας, η Τουρκία, χρησιμοποιεί μετανάστες και πρόσφυγες ως γεωπολιτικά πιόνια. Ουσιαστικά αυτοί οι άνθρωποι ενθαρρύνονται συστηματικά να φύγουν από την Τουρκία, τους σπρώχνουν στην Ελλάδα είτε μέσω της χερσαίας είτε μέσω της θαλάσσιας οδού, μολονότι είναι ασφαλείς στην Τουρκία.
Η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα γι’ αυτούς, δεν έχουν τίποτα να φοβούνται στην Τουρκία, η οποία μάλιστα έχει αναλάβει την ευθύνη έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ελέγξει και να κάνει ό,τι μπορεί ώστε να εξουδετερώσει τους διακινητές οι οποίοι εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και διακινούν παράνομα ανθρώπους στο Αιγαίο. Φοβάμαι ότι η Τουρκία έχει κάνει πολύ λίγα. Τουναντίον, συστηματικά ενθαρρύνει αυτούς τους ανθρώπους να διασχίσουν τα νερά έως την Ελλάδα.
Άρα, έχουμε υιοθετήσει μία ξεκάθαρη στάση: Λέμε «δεν θα μπείτε». Σε περίπτωση που κάποιος φτάσει στην Ελλάδα θα περάσει τις διαδικασίες και εάν δικαιούνται άσυλο θα τους χορηγηθεί. Αλλά πρέπει να είναι πλήρως κατανοητό ότι όσοι αναχωρούν από την Τουρκία αυτή τη στιγμή δεν διατρέχουν κίνδυνο. Πολλοί από αυτούς βρίσκονται χρόνια στην Τουρκία, αλλά στην πραγματικότητα ενθαρρύνονται συστηματικά από την Τουρκία, να φύγουν.
Η Τουρκία στην ουσία είναι ο σπόνσορας του δικτύου διακινητών στο Αιγαίο, όχι άμεσα αλλά έμμεσα, μέσω του ότι δεν επιτρέπει στην Ακτοφυλακή της να κάνει τη δουλειά της, δηλαδή να κάνει περισυλλογή ενώ ακόμα βρίσκονται σε τουρκικά χωρικά ύδατα και να τους επιστρέφει στην Τουρκία.
Το μεταναστευτικό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα. Τυχαίνει να βρισκόμαστε στα εξωτερικά σύνορα (της ΕΕ) αλλά είναι εξαιρετικά άδικο για την Ελλάδα να αντιμετωπίζει αυτό το επίπονο πρόβλημα μόνη της.
Χρειαζόμαστε κοινή πολιτική για τις επιστροφές. Τι κάνουμε όταν μία αίτηση απορρίπτεται; Και χρειαζόμαστε περισσότερη αλληλεγγύη. Ιδανικά θα έπρεπε να έχουμε περισσότερη αλληλεγγύη για τον καταμερισμό των ανθρώπων στους οποίους χορηγείται άσυλο στην ΕΕ».
«Πάντοτε θα είμαστε ανοιχτοί προς όσους διαφεύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις. Καμμία ευρωπαϊκή χώρα μπορεί να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα μόνη της. Είναι εξαιρετικά εγωιστικό να βλέπουμε, σε κάποιες περιπτώσεις, ευρωπαϊκές χώρες να λένε ότι αυτό το πρόβλημα δεν τις αφορά, απλώς επειδή δεν βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα, να εγείρουν έναν εσωτερικό φράχτη και να λένε σε χώρες όπως η Ελλάδα “ασχολήσου εσύ, δεν υπάρχει αλληλεγγύη από εμάς».
Ερωτηθείς, από τον κ. Μπουρλά για τη Δημόσια Διοίκηση, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η αναδιοργάνωσή της υπήρξε βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης από τη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντά της. «Θέλουμε να βελτιώσουμε τους δείκτες αποδοτικότητας κι αυτό δεν είναι ένα επικοινωνιακό τρικ», είπε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος κυρίως στην ψηφιακή διασύνδεση και απαρίθμησε συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για την επιστρεπτέα προκαταβολή.
«Υπήρχαν πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι που έκαναν σπουδαία δουλειά την περίοδο της πανδημίας», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας ότι με την κατάλληλη επιβράβευση και καθοδήγηση μπορούν να πάνε ακόμα καλύτερα, ενώ η κυβέρνηση έχει ήδη κάνει πρόοδο, όπως είπε, ειδικά στον τομέα των επενδύσεων, μειώνοντας τα γραφειοκρατικά βάρη. «Χρειαζόμαστε πιο γρήγορους ρυθμούς και στη Δικαιοσύνη. Έχουμε κάνει ήδη πρόοδο, αλλά αυτή η μεταρρύθμιση θέλει χρόνο», κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης, για να επισημάνει ότι η υποχώρηση της πανδημίας το 2021 και η συμπλήρωση 200 ετών από την Επανάσταση του 1821 θ’ αποτελέσουν την ευκαιρία για να συστηθεί ξανά η Ελλάδα στον κόσμο, πιο ισχυρή και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Πότε θα ανοίξουν τα σχολεία
Κλείνοντας τη συζήτηση, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε σε ερωτήσεις των CEO που συμμετείχαν σ’ αυτήν. «Η πανδημία μάς έδειξε ότι μπορείς να δουλέψεις από παντού κι αυτό προσφέρει ασφάλεια. Αρα η Ελλάδα δεν είναι μόνο ωραίο μέρος για να κάνεις τουρισμό, αλλά και για να μείνεις και να δουλέψεις», είπε αρχικά ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι στόχος είναι η Ελλάδα ν’ αναδειχθεί έτσι σε προορισμό όχι μόνο για τουρισμό, αλλά και για επενδύσεις ή όσους συνταξιούχους θέλουν να εγκατασταθούν μόνιμα.
Επίσης, σημείωσε πως «δίνουμε σημασία στην ψηφιοποίηση του κράτους και των υπηρεσιών και το gov.gr ήταν μια επανάσταση, οι Έλληνες ενθουσιάστηκαν. Είναι ένα όχημα για να καταπολεμήσουμε τη γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις», σχολίασε. Αναφερόμενος δε στην τηλεκπαίδευση, υπογράμμισε πως «ένα χρόνο πριν, δεν θα πιστεύαμε πως κάθε μία σχολική τάξη, από τα νηπιαγωγεία ως τα πανεπιστήμια, θα λειτουργεί ηλεκτρονικά». Ευχαρίστησε, μάλιστα, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς που αγκάλιασαν την πρωτοβουλία και κατέληξε λέγοντας πως «θα κρατήσουμε τα σχολεία κλειστά για όσο μας λένε οι ειδικοί, αλλά όταν γυρίσουμε στις φυσικές τάξεις, θα ξέρουμε ότι έχουμε πια την υποδομή για την ψηφιακή εκπαίδευση».