Αμεσες πρωτοβουλίες αναλαμβάνει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, η οποία λόγω της κλιματικής κρίσης έχει αποκτήσει πλέον δομικά χαρακτηριστικά. Αλλεπάλληλες είναι οι συσκέψεις σε κυβερνητικό επίπεδο, όπου επισημαίνονται τα κενά που έχει αφήσει η υλοποίηση του επιχειρησιακού σχεδίου της ΕΥΔΑΠ και η αναγκαιότητα να πάρουν το θέμα στα χέρια τους τα συναρμόδια υπουργεία. Αναφορά στο πρόβλημα έκανε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, κατά τη συνομιλία που είχε μπροστά στις κάμερες με την πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Σε πρώτη φάση ζητούμενο για την κυβέρνηση είναι η αντιμετώπιση των έκτακτων καταστάσεων που προέκυψαν φέτος το καλοκαίρι. Σε δεύτερη φάση θα αποφασιστούν πιο δομικές παρεμβάσεις, διαρθρωτικού χαρακτήρα, στα ζητήματα τα οποία αφορούν τη διαχείριση του νερού, για την ύδρευση και για την άρδευση, με την κυβέρνηση να ετοιμάζει εξαγγελίες για αυτό το κρίσιμο ζήτημα.
Σωτήριες βροχοπτώσεις
Στο μεταξύ, οι παρατεταμένοι καύσωνες οδηγούν σε ανησυχητικές διαστάσεις στο πρόβλημα της λειψυδρίας σε όλη τη χώρα. Επιστήμονες εξηγούν ότι αντίστοιχα φαινόμενα είχαν παρατηρηθούν και το 2008, με τους αριθμούς, μάλιστα, σε ό,τι αφορά την έκταση και τον όγκο νερού που είχαν οι ταμιευτήρες, να είναι ακόμη χειρότερα. Η κατάσταση αναμένεται να περιπλακεί ακόμη περισσότερο σε περίπτωση που δεν υπάρξουν περισσότερες βροχοπτώσεις, καθώς το νερό δεν θα μπορέσει να διεισδύσει στο έδαφος.
Το 80% του νερού αντλείται από τους υπόγειους υδροφορείς, συνεπώς, «πρέπει να έχουμε έργα ορεινής οικονομίας», σημείωσε ο καθηγητής Γεωλογίας και Φυσικών Καταστροφών Ευθύμιος Λέκκας.
Για το Αιγαίο συγκεκριμένα, η τελευταία καλή χρονιά ήταν το 2019, καθώς τότε καταγράφηκαν πολλές βροχές. Εκτοτε οι βροχοπτώσεις ήταν κάτω από τον μέσο όρο. Ειδικά στις Κυκλάδες, όπου η περίοδος που βρέχει είναι μόλις 5-6 μήνες, αρκούν δύο κακές χρονιές για να παρουσιαστεί ζήτημα.
Στην «κόκκινη» λίστα, βρίσκονται πέντε δήμοι της Κρήτης, η Σέριφος, η Σίφνος, η Λέρος, ο Πόρος, οι Σπέτσες, ο δήμος Σάμης στην Κεφαλλονιά, καθώς και περιοχές σε Κόρινθο, Αλεξανδρούπολη και Ξάνθη.
Στη Σέριφο γίνονται εκ περιτροπής διακοπές στην υδροδότηση οικισμών, ενώ στην Κρήτη οι εικόνες στο Φράγμα Αποσελέμη παραπέμπουν σε άνυδρα τοπία.
Η Σέριφος εξυπηρετεί τις ανάγκες της από γεωτρήσεις, πηγές, πηγάδια και από το φράγμα του νησιού, το οποίο όμως έχει λίγο νερό. Πρόβλημα σαν το φετινό, όπως αναφέρουν οι τοπικές αρχές, είχε να εμφανιστεί στο νησί εδώ και 20 χρόνια.
Αντίστοιχα προβλήματα υπάρχουν και στη Σίφνο. Το νησί σήμερα εξυπηρετείται συνολικά από τέσσερις μονάδες αφαλάτωσης. Ωστόσο, εκτιμάται ότι οι καταναλώσεις στο διάστημα Ιουλίου - Οκτωβρίου ενδέχεται να εκτιναχθούν σε μεγέθη παραπάνω από τη δυνατότητα παραγωγής. Οι τοπικές Αρχές δίνουν οδηγίες στους κατοίκους προκειμένου να καταναλώνουν με σύνεση.
Στοχευμένες κινήσεις
Με τη φράση «φτιάχνουμε στρατηγική και θα πάρουμε μέτρα το επόμενο διάστημα», ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, δίνει το σύνθημα της ανάληψης δράσης από την κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των ζητημάτων με την επάρκεια νερού.
Μεταξύ των μέτρων που σχεδιάζει το υπουργείο είναι η κατασκευή υβριδικών μονάδων παραγωγής ρεύματος με αιολικά, η χρήση φωτοβολταϊκών και η αντλησιοταμίευση, ενώ συγκεκριμένα για τα νησιά εξετάζεται η λύση με τη χρήση αφαλάτωσης σε συνδυασμό με παραγωγή πράσινης ενέργειας. Οι μονάδες αφαλάτωσης θα χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ρεύματος και γλυκού νερού για ύδρευση και άρδευση. Η αντλησιοταμίευση θα χρησιμοποιείται τόσο για παραγωγή ενέργειας με υδροηλεκτρικούς στροβίλους όσο και ως αποθήκη ενέργειας, καθώς τις ώρες που η ζήτηση ενέργειας θα είναι χαμηλή και η παραγωγή από αιολικά και φωτοβολταϊκά θα υπερβαίνει την κατανάλωση, η πρόσθετη ενέργεια θα χρησιμοποιείται για την επιστροφή του νερού στον ανάντη ταμιευτήρα προκειμένου να ξαναχρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ρεύματος.