Τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας της OPINION POLL για το tomanifesto.gr με αφορμή την συμπλήρωση δύο χρόνων θητείας της Κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη και της Ν.Δ επιβεβαίωσαν το “μεταπολιτευτικό παράδοξο”: Να έχεις μια Κυβέρνηση που πρώτη φορά από τότε υπάρχουν δημοσκοπήσεις αυξάνει την διαφορά της και μάλιστα σημαντικά από το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης το οποίο όχι δεν εισπράτει έστω λίγο αλλά και χάνει το 25%-30% των δυνάμεών της. Την ίδια περίοδο κανένα μικρότερο κόμμα δεν δείχνει την δυνατότητα να ξεφύγει από το μετεκλογικό πλαίσιο που κινείται από τις εκλογές του Ιουλίου.
του Ζαχαρία Ζούπη*
Όλα αυτά ενώ ο Α. Τσίπρας μιλάει συνέχεια για ένα Πρωθυπουργό που είναι λίγος και για μια Κυβέρνηση που έχει αποτύχει σε όλα. Αναρωτιέται κάποιος που θα είχαν φτάσει οι διαφορές αν δεν ίσχυαν κι αυτά. Ο « λίγος » λοιπόν ανάμεσα στα άλλα προηγείται του Α. Τσίπρα από 20% έως 30% στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός, με τον ΚΑΝΕΝΑ να κατέχει σταθερά την δεύτερη θέση. Δεν βοηθούν τέτοιες ρητορικές και αυτό θα έπρεπε να το είχε καταλάβει ο επικεφαλής της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Ορισμένες βασικές παρατηρήσεις:
- Δεν μπορούμε να μιλάμε – προς το παρόν τουλάχιστον – για δικομματισμό που προϋποθέτει την ύπαρξη δύο ισχυρών κομμάτων, αλλά περισσότερο για εναμισοκκοματισμό. Τι σημαίνει αυτό; Την ύπαρξη ενός ισχυρού κόμματος εξουσίας και ένός σαφώς πιο αδύναμου που σχεδόν έχει συμφιλιωθεί με την θέση της αντιπολίτευσης , με διαφορά από 12.5% έως 16.5% από το πρώτο κόμμα.
- Είναι λάθος να μιλάμε για έλλειψη πολιτικής κινητικότητας λόγω της σταθερότητας που βλέπουμε στους συσχετισμούς. Καθημερινά συντελούνται διεργασίες, μετακινήσεις.Ο ΣΥΡΙΖΑ π.χ χάνει το 25%-30% των δυνάμεών του και μάλιστα το 10% περίπου των ψηφοφόρων του οδεύει προς την Ν.Δ μη γυρνώντας να κοιτάξει για παράδειγμα το ΚΙΝΑΛ όπως πιθανόν θα ανέμενε κάποιος. Από την άλλη, η Ν.Δ έχει σαφή τάση ενίσχυσης η οποία καταγράφεται. Αν κάποιος κάνει πλήρη αναγωγή σε όλες τις έρευνες που έχουν δημοσιοποιηθεί, θα δει ότι ήδη δημοσκοπικά συγκεντρώνει μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό με το οποίο νίκησε στις εκλογές του 2019. Από την άλλη το ΚΙΝΑΛ έχει απώλειες οι οποίες φαίνεται ότι μπορεί να αυξηθούν, αν δεν διαφοροποιήσει στοιχεία της φυσιογνωμίας , της αντιπολιτευτικής τακτικής του. Μη ξεχνάμε: Το 80% βλέπει θετικά το έργο του Πρωθυπουργού με ότι αυτό σημαίνει για αυτόν τον κόσμο αν δεν δει πιο σαφή μεταρρυθμιστικά χαρακτηριστικά και σαφείς οριοθετήσεις από τον λαϊκισμό που θα του επιτρέψουν να διεκδικήσει τμήμα έστω του Κέντρου.
- Ουσιαστικά αυτή την στιγμή έχουμε δύο πόλους, ο ένας Κεντροδεξιός που αποτελείται και από δεξιούς και από κεντρώους και φτάνει μέχρι και τα όρια κεντροαριστερών δυνάμεων και από την άλλη ένα κεντροαριστερό πόλο που του λείπει όμως το κέντρο.
- Τα στοιχεία δεν δείχνουν μόνο Πολιτική ή Προγραμματική κυριαρχία, αλλά και ιδεολογική. Αυτό ακριβώς το στοιχείο δίνει σταθερότητα και προοπτική στην κυριαρχία Μητσοτάκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνοντας τρεις εκλογικές μάχες μέσα σε λίγους μήνες του 2019, ηττήθηκε πολιτικά, ιδεολογικά, προγραμματικά, ηθικά. Στην συνέχεια, αντί να επανιδρυθεί, εγκλωβίστηκε σε μια πεισματική υποτιθέμενη αυτοδικαίωσή του που τον εμποδίζουν να κάνει ριζικές αλλαγές. « Κουβαλάει» έτσι προβλήματα, όπως το δημοψήφισμα του 2015, την συνεχή προσπάθεια διαπόμπευσης πολιτικών αντιπάλων του, τις μεθοδεύσεις ελέγχου των ΜΜΕ, της Δικαιοσύνης, τις αντιλήψεις περί « αρμών της εξουσίας». Αυτά σε συνδυασμό με μια αέναη καταστροφική αντιπολίτευση και την περιγραφή μιας Ελλάδας που καταστρέφεται και την αντίληψη ότι « δεν μας ευνοεί η κανονικότητα» τον οδηγεί σε πλήρη αναντιστοιχία με τις αντιλήψεις και τις προτεραιότητες της μεγάλης πλειοψηφίας της Ελληνικής κοινωνίας. Ένα 67% δηλώνει στις δημοσκοπήσεις ότι δεν θα ψήφιζε ποτέ ΣΥΡΙΖΑ!
Αυτές είναι ορισμένες βασικες παρατηρήσεις γύρω από το « παράδοξο» της κυριαρχίας του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αν δε θυμηθούμε, ότι ο Πρωθυπουργός και η Ν.Δ προηγούνται στις δημοσκοπήσεις από το 2016, το πρόβλημα για την αντιπολιτευση γίνεται ακόμα μεγαλύτερο και η ανάγκη εξήγησης αυτού του φαινομένου πιο επιτακτική. Οι αναλύσεις που κάνουμε για την κυριαρχία στον χώρο του Κέντρου ή την αδυναμία να πείσει ο ΣΥΡΙΖΑ στέκουν αλλά δεν αρκούν. Νομίζω ότι στην πραγματικότητα κατά την διάρκεια των Μνημονίων και ιδιαίτερα από τα χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τους ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ , διατελέστηκαν βαθιές πολιτισμικές και αξιακές μεταβολές λόγω της κρίσης και επήλθε βαθύ ρήγμα στις σχέσεις κοινωνίας- αριστεράς. Γι αυτό δεν πιάνουν πια οι υπενθυμίσεις του εμφυλίου, οι ρητορικές περί ακροδεξιού Κ. Μητσοτάκη , περί αντεργατικού Μεσαίωνα και θεσμικών εκτροπών.
Αυτά παραχωρούν το « γήπεδο» στον Πρωθυπουργό που εμφανίζεται να μιλαει για το παρόν και το μέλλον , όταν άλλοι μιλούν για το παρελθόν. Οι πολίτες θέλουν πια λύσεις, θετικές προτάσεις , προοπτική, ελπίδα και αυτό μέχρι στιγμής φαίνεται να εκφράζει ο Κ. Μητσοτάκης. Από την άλλη εμφανίζεται ο μηδενισμός, ο συνήθης λαϊκισμός, η καταστροφολογία. Ποιος άραγε θα κέρδιζε ή ποιος θα κερδίσει αν συνεχιστούν τα ίδια αντανακλαστικά των πολιτικών δυνάμεων;
* Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι πολιτικός αναλυτής-υπεύθυνος ερευνών της Opinion Poll