Μία άκρως επικίνδυνη «συμμαχία» του κορωνοϊού με τον ιό της γρίπης, που θα θέσει σε περαιτέρω υψηλό κίνδυνο τον πληθυσμό, αλλά και το ήδη σκληρά δοκιμαζόμενο σύστημα υγείας, φοβούνται για τον χειμώνα οι ειδικοί επιστήμονες, που απευθύνουν συνεχείς και δραματικές εκκλήσεις για εμβολιασμούς έναντι και των δύο ιών.
Υπενθυμίζουν ότι η γρίπη δεν είναι σαν το κοινό κρυολόγημα και ευθύνεται ετησίως για εκατοντάδες νοσηλείες σε ΜΕΘ και θανάτους και προειδοποιούν ότι μία ενδεχόμενη ταυτόχρονη νόσηση με γρίπη και COVID-19, δηλαδή δύο αναπνευστικών ιών, μπορεί να αποβεί εξαιρετικά επικίνδυνη.
Από τις αρχές Οκτωβρίου έως και τα μέσα της εβδομάδας είχαν συνταγογραφηθεί περίπου 2,3 εκατ. δόσεις αντιγριπικών εμβολίων και είχαν χορηγηθεί 1,9 εκατ., δηλαδή σχεδόν οι μισές από όσες χορηγήθηκαν συνολικά τον περυσινό χειμώνα (λίγο περισσότερες από 4 εκατ. δόσεις). Από τις δόσεις που έχουν χορηγηθεί έως σήμερα περίπου 1,15 εκατ. ήταν σε άτομα άνω των 60 ετών.
Ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμώξεων και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Αθανάσιος Σκουτέλης, επισημαίνει στην «Κ» ότι υπάρχουν τρεις βασικοί λόγοι για τους οποίους τον φετινό χειμώνα οι ομάδες του πληθυσμού που είναι υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση επιβάλλεται να εμβολιαστούν έναντι της γρίπης. «Ο πρώτος λόγος είναι ότι ασχέτως κορωνοϊού, οι κίνδυνοι από τη γρίπη που υπήρχαν πριν από την πανδημία, υπάρχουν και τώρα. Είναι μία νόσος του αναπνευστικού με αρκετές επιπλοκές και θανάτους. Δεν είναι ένα απλό κρυολόγημα και θα πρέπει να την προσέξουμε», σημειώνει ο καθηγητής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με την εξαίρεση του περυσινού χειμώνα, η γρίπη κάθε χρόνο ευθύνεται για πολλές νοσηλείες σε ΜΕΘ αλλά και θανάτους. Είναι ενδεικτικό ότι τον χειμώνα 2015-2016, λόγω γρίπης περισσότεροι από 400 ασθενείς χρειάστηκε να εισαχθούν σε ΜΕΘ, ενώ δηλώθηκαν 200 θάνατοι, και την περίοδο 2018-2019 καταγράφηκαν 374 νοσηλείες σε ΜΕΘ και 107 θάνατοι.Ο κ. Σκουτέλης επισημαίνει ότι «ο δεύτερος λόγος είναι ότι εάν η γρίπη συνυπάρξει με τον SARS-CoV-2 στον οργανισμό ενός ατόμου, κάτι που δεν είναι καθόλου απίθανο να συμβεί εν μέσω καλπάζουσας έξαρσης της πανδημίας, τότε τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις αυτής της συν-λοίμωξης για τον ασθενή δεν θα είναι απλώς αθροιστικά, αλλά πολλαπλασιαστικά και πιθανόν να οδηγήσουν σε σοβαρή νόσηση. Και ο τρίτος λόγος είναι ότι φέτος υπάρχει χαλάρωση στην τήρηση των ατομικών μέτρων προστασίας, όπως οι μάσκες, η υγιεινή των χεριών και οι αποστάσεις. Και έτσι, ενώ πέρυσι λόγω αυτών των μέτρων δεν είδαμε ούτε γρίπη ούτε καν τα απλά κρυολογήματα, φέτος θεωρείται πολύ πιθανόν να έχουμε επιδημία. Αρα έχουμε τρεις λόγους για τους οποίους πρέπει φέτος να κάνουμε το εμβόλιο εγκαίρως, ώστε να είμαστε προστατευμένοι τον Δεκέμβριο, όταν και αναμένεται να ξεκινήσει η εποχική γρίπη». Ο εμβολιασμός έναντι της γρίπης θα «προστατέψει» και το ΕΣΥ. Οπως τονίζει ο κ. Σκουτέλης, «το μόνο που δεν χρειαζόμαστε αυτόν τον χειμώνα είναι μία επιπλέον πίεση στο σύστημα υγείας, από ένα νόσημα που μπορεί να προληφθεί μέσω του εμβολιασμού».
Η φετινή εμβολιαστική περίοδος της γρίπης συμπίπτει για μεγάλο μέρος του πληθυσμού και ειδικά για τους άνω των 60 ετών με την τρίτη δόση του εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2, γεγονός που σε κάποιες περιπτώσεις έχει προκαλέσει σύγχυση για τον χρόνο προγραμματισμού των ραντεβού των δύο εμβολίων. Μάλιστα έχουν αναφερθεί και περιστατικά όπου γιατροί σε εμβολιαστικά κέντρα ζητούν να μεσολαβήσουν 15 ημέρες μεταξύ του αντιγριπικού και του εμβολίου για τον κορωνοϊό. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού και το υπουργείο Υγείας τονίζουν με κάθε αφορμή ότι τα δύο εμβόλια μπορούν να χορηγηθούν με οποιαδήποτε χρονική απόσταση, ακόμα και την ίδια μέρα, αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία. Παραπέμπουν δε στις σχετικές οδηγίες που αναφέρονται στη φετινή εγκύκλιο του υπουργείου για τον αντιγριπικό εμβολιασμό.
«Αυτό που λέμε είναι ότι μπορούν να γίνονται ταυτόχρονα τα δύο εμβόλια. Για πρακτικούς λόγους και για να ελέγχουμε ενδεχόμενες απλές παρενέργειες, δηλαδή να γνωρίζουμε πιο εμβόλιο προκάλεσε τι, μπορούμε να αφήσουμε ένα διάστημα λίγων ημερών μεταξύ των δύο εμβολίων, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι απαραίτητο», σημειώνει ο κ. Σκουτέλης. Και τονίζει, ότι «με δεδομένο ότι σε αυτή τη φάση ο κορωνοϊός “καλπάζει”, κάποιος που έχει συμπληρώσει το εξάμηνο για την 3η δόση, ας κάνει πρώτα το εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού και μετά το εμβόλιο της γρίπης. Θα πρέπει ωστόσο να λάβει υπόψη του ότι η γρίπη στη χώρα μας συνήθως εμφανίζεται περί τα μέσα με τέλη Δεκεμβρίου».
Να βάζουν ως προτεραιότητα το εμβόλιο έναντι του SARS-CoV-2, χωρίς ωστόσο να αμελήσουν τον εμβολιασμό έναντι της γρίπης, συμβουλεύει τα άτομα που παρακολουθεί ο γενικός οικογενειακός γιατρός Ευάγγελος Φραγκούλης. «Υπάρχει ενδιαφέρον για το εμβόλιο της γρίπης. Φαίνεται ότι οι περισσότεροι έχουν μπει στη λογική πλέον να εμβολιάζονται. Αρχίζουν να αποκτούν αυτή την κουλτούρα», επισημαίνει στην «Κ» ο κ. Φραγκούλης, και προσθέτει ότι «αυτό που βλέπουμε είναι ότι όποιος έρθει να ζητήσει εμβόλιο γρίπης, κατά κανόνα θα έχει εμβολιαστεί και για την COVID-19. Ελάχιστοι είναι αυτοί που θέλουν να κάνουν μόνο το εμβόλιο της γρίπης».
«Πιο αργή προσέλευση»
Οπως αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής, Κων. Λουράντος, «φέτος βλέπουμε μια πιο αργή προσέλευση για τον εμβολιασμό έναντι της γρίπης. Ωστόσο είναι νωρίς για να βγάλουμε συμπεράσματα. Πέρυσι δεν υπήρχε το εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού και πολλοί πίστευαν ότι κάνοντας το εμβόλιο της γρίπης θα προστατευθούν και από την COVID-19 και έσπευσαν νωρίς για να το κάνουν. Φέτος έχουμε εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού, κάποιοι αισθάνονται πιο ασφαλείς, ενώ όσοι εμβολιάζονται για τον κορωνοϊό καθυστερούν λίγο το αντιγριπικό εμβόλιο. Αν θέλετε τη δική μου άποψη, εκτιμώ ότι τελικά και φέτος ο αντιγριπικός εμβολιασμός θα κινηθεί στα ίδια επίπεδα με πέρυσι».
Ποιοι πρέπει να σπεύσουν
Σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών και φέτος το αντιγριπικό πρέπει να κάνουν πρωτίστως οι εξής ομάδες:
• Aτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.
• Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή, ανοσοκαταστολή, μεταμόσχευση οργάνων ή μυελού των οστών, δρεπανοκυτταρική αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφροπάθεια, χρόνιες παθήσεις ήπατος, νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα, σύνδρομο Down.
• Εγκυοι, λεχωίδες και θηλάζουσες.
• Ατομα με νοσογόνο παχυσαρκία.
• Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα κά.).
• Ατομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.
• Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό ειδικών σχολών και εσωτερικοί σπουδαστές, νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης.
• Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.
• Αστεγοι.
• Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
