Επειτα από τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων στην Ευρώπη, τα θετικά οικονομικά αποτελέσματα προκάλεσαν ανακούφιση. Αυτό το κλίμα όμως αντικαθίσταται σταδιακά από μια γενικευμένη απαισιοδοξία, η οποία βασίζεται στο σενάριο ότι η πλήρης ανάκαμψη θα αργήσει πολύ ακόμα.
των WILLIAM HOROBIN και ZOE SCHNEEWEISS (BLOOMBERG)
Οι ελπίδες για μια λεγάμενη ανάκαμψη σε σχήμα V δεν επαληθεύθηκαν, καθώς αρκετοί δείκτες και στοιχεία δείχνουν ότι η οικονομική δραστηριότητα υποχωρεί αισθητά ή ακόμα και σταθεροποιείται σε επίπεδα χαμηλότερα σε σχέση με την περίοδο πριν από την επέλαση της πανδημίας.
Βασική ανησυχία είναι ότι ορισμένες χώρες ενδέχεται να επιβάλουν ξανά τα περιοριστικά μέτρα για τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού, τα οποία έχουν ήδη γονατίσει τις οικονομίες τους. Ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνεται σε ολόκληρη την ήπειρο λόγω των ταξιδιών της τουριστικής περιόδου. Ωστόσο, μολονότι ο κόσμος μετακινείται περισσότερο, ούτε ψωνίζει ούτε βγαίνει όσο πριν από την πανδημία. Και το πλήγμα στον τουρισμό θα είναι ακόμα μεγαλύτερο όταν οι χώρες επιβάλουν ξανά περιορισμούς, όπως η υποχρεωτική καραντίνα μετά τα ταξίδια στο εξωτερικό.
Πολλοί θεωρούν ότι μέσα στους επόμενους μήνες θα ξεδιπλωθεί ακόμα μία, χειρότερη, οικονομική κρίση. Μέχρι στιγμής, οι αγορές εργασίας προστατεύονταν εν μέρει από τα κρατικά προγράμματα στήριξης εργαζομένων και από τα δάνεια. Οσο όμως μειώνεται αυτή η στήριξη, η ανεργία αναμένεται πως θα αυξηθεί αισθητά, πλήττοντας ακόμη περισσότερο τη ζήτηση.
Υπάρχουν ήδη ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια: στην Ευρωζώνη χάθηκαν 4,9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας το πρώτο εξάμηνο του έτους, διαγράφοντας σχεδόν τις μισές θέσεις που είχαν δημιουργηθεί από την τελευταία ύφεση. Το ενδεχόμενο απώλειας περισσότερων θέσεων εργασίας πλήττει και την εμπιστοσύνη και συνεπώς οι καταναλωτές προτιμούν να αποταμιεύουν παρά να ξοδεύουν.
Οι οικονομίες της Ευρωζώνης θα δημοσιεύσουν κατά πάσα πιθανότητα εντυπωσιακά οικονομικά στοιχεία τρίτου τριμήνου, χωρίς όμως να πλησιάζουν τα επίπεδα πριν από την επέλαση της κρίσης. Ακόμα και για τη Γερμανία, όπου ο αριθμός των θανάτων από τον ιό ήταν χαμηλός και το οικονομικό πλήγμα ήπιο, οι οικονομολόγοι αναμένουν ανάκαμψη μετά το 2021.
Αυτό σημαίνει πως δεν θα υπάρξει ανάκαμψη σε σχήμα V, αλλά αντιθέτως η γραμμή ανάκαμψης θα μοιάζει περισσότερο με «φτερό πτηνού». Πρόκειται για μια έκφραση την οποία χρησιμοποίησε η Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας για τις προβλέψεις της. Η έννοια αυτή ταιριάζει για όλους τους τομείς, παρότι ορισμένοι έχουν καλύτερα αποτελέσματα από άλλους. Οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις παραμένουν χαμηλότερες σε σχέση με την περίοδο πριν από την επέλαση της πανδημίας. Οι σύνθετοι πρόδρομοι δείκτες του ΟΟΣΑ, οι οποίοι αποτυπώνουν τις οικονομικές τάσεις των επόμενων έξι μηνών, ανέκαμψαν τον Ιούνιο, αλλά ο ρυθμός επιβραδύνθηκε τον Ιούλιο.
από την Καθημερινή
