Ο Αναστάσιος Ι. Στάμου, Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και Επισκέπτης Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Μονάχου, προειδοποιεί ότι ο ποταμός Κηφισός δεν θα μπορούσε να αντέξει πλημμύρες της κλίμακας του «Ντάνιελ» ή της Βαλένθια. Σύμφωνα με τις έρευνές του, σε τέτοια περίπτωση θα πλημμύριζαν εκτεταμένες περιοχές, όπως οι Άγιοι Ανάργυροι, το Περιστέρι, το Αιγάλεω, η Ακαδημία Πλάτωνος, ο Άγιος Ιωάννης Ρέντης, το Μοσχάτο, το Νέο Φάληρο, τα Καμίνια και η Καλλιθέα.
Αντιπλημμυρικά έργα και περιορισμοί
Ο Κηφισός πηγάζει από την Πάρνηθα, διασχίζει το Λεκανοπέδιο και εκβάλλει στον Φαληρικό Όρμο. Τα αντιπλημμυρικά έργα που σχεδιάστηκαν το 1974 και ολοκληρώθηκαν ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 περιλαμβάνουν τη διευθέτηση του ποταμού από τις Τρεις Γέφυρες έως την εκβολή του. Στο τμήμα από τις Τρεις Γέφυρες έως την οδό Αγίας Άννης, ο ποταμός είναι πλήρως καλυμμένος, ενώ στη συνέχεια είναι ανοιχτός. Η παροχετευτική ικανότητα του Κηφισού κυμαίνεται από 400 m³/s ανάντη της συμβολής με τον Ποδονίφτη έως 1.400 m³/s στην εκβολή του.
Ανεπάρκεια σχεδιασμού για ακραία φαινόμενα
Ο αρχικός σχεδιασμός του Κηφισού έγινε για πλημμύρες με περίοδο επαναφοράς 50 ετών. Ωστόσο, λόγω ανθρωπογενών επεμβάσεων, εκτιμάται ότι ο ποταμός μπορεί να αντέξει πλημμύρες με περίοδο επαναφοράς μόλις 20 ετών. Σήμερα, ο σχεδιασμός θα έπρεπε να αφορά περιόδους επαναφοράς 100 ετών ή και περισσότερο, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής που αυξάνει τη συχνότητα και την ένταση των πλημμυρών. Πλημμύρες όπως αυτές του «Ιανού», του «Ντάνιελ» και της Βαλένθια εκτιμώνται ότι έχουν περίοδο επαναφοράς 500 έως 1.000 ετών, γεγονός που καθιστά τον Κηφισό ανεπαρκή για την αντιμετώπισή τους.
Ανάγκη για συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης πλημμυρών
Ο κ. Στάμου υπογραμμίζει την ανάγκη εφαρμογής Συστημάτων Έγκαιρης Προειδοποίησης Πλημμυρών (ΣΕΠΠ), τα οποία χρησιμοποιούνται σε πολλές χώρες. Αυτά τα συστήματα θα επιτρέψουν την έγκαιρη και τεκμηριωμένη ενημέρωση των κατοίκων των περιοχών που κινδυνεύουν, ώστε να γνωρίζουν πώς να αντιδράσουν σε περίπτωση πλημμύρας. Σχετική πρόταση έχει υποβληθεί από το 2021 στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Περιοχές υψηλού κινδύνου στην Αττική
Σύμφωνα με μελέτες, οι περιοχές της Αττικής που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο πλημμύρας περιλαμβάνουν:
- Κηφισός: Οι περιοχές κατά μήκος του ποταμού, όπως οι Άγιοι Ανάργυροι, το Περιστέρι, το Αιγάλεω, η Ακαδημία Πλάτωνος, ο Άγιος Ιωάννης Ρέντης, το Μοσχάτο, το Νέο Φάληρο, τα Καμίνια και η Καλλιθέα.
- Εσχατιά: Περιοχές γύρω από το ρέμα της Εσχατιάς.
- Καναπίτσα: Περιοχές κοντά στο ρέμα της Καναπίτσας.
- Άγιος Γεώργιος: Περιοχές γύρω από το ρέμα του Αγίου Γεωργίου.
- Περγουλέζα: Περιοχές κοντά στο ρέμα της Περγουλέζας.
Η κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με την άναρχη δόμηση και την υπογειοποίηση ρεμάτων, αυξάνει τον κίνδυνο πλημμυρών στην Αττική. Είναι επιτακτική η ανάγκη για ολοκληρωμένα αντιπλημμυρικά έργα και συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, ώστε να προστατευθούν οι κάτοικοι και οι περιουσίες τους.