Εν μέσω πανδημίας και άγριας άφεσης, θα έλεγε κανείς πως δεν είναι η καταλληλότερη στιγμή να προσπαθήσει κάποιος να ρίξει την ιταλική κυβέρνηση. Κι όμως, αυτό ακριβώς απειλεί να κάνει ο Ματέο Ρέντσι, πρώην πρωθυπουργός και άλλοτε «χρυσό αγόρι» της ιταλικής πολιτικής. Επισήμως, διότι θεωρεί «στερούμενα φιλοδοξίας και ψυχής» τα σχέδια του Ιταλού πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε για την αξιοποίηση των 209 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχει λαμβάνειν η Ιταλία σε επιχορηγήσεις και δάνεια χαμηλού τοκισμού από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ. Σύμφωνα με τις «κακές γλώσσες», πάλι, επειδή θέλει να ενισχύσει το προφίλ του, με μακροπρόθεσμο στόχο να κυριαρχήσει στο πολιτικό Κέντρο, κρατώντας την ισορροπία των δυνάμεων στην οποιαδήποτε κυβέρνηση – που σημαίνει, ιδανικά, να ξεφορτωθεί τον Κόντε, έναν εν δυνάμει αντίπαλό του.
Ο Κόντε, ένας ελάχιστα γνωστός στο ευρύ κοινό καθηγητής Νομικής που τέθηκε επικεφαλής της κυβέρνησης συνασπισμού του Κινήματος Πέντε Αστέρων (M5S) και της ακροδεξιάς Λέγκας το 2018, επανεφηύρε εαυτόν ως κεντρώο μετά την κατάρρευσή της, έναν χρόνο αργότερα, και ανέλαβε τα ηνία του νέου κυβερνητικού συνασπισμού ανάμεσα στο μετριοπαθέστερο πλέον M5S και το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (PD), κατήγαγε μια σημαντική νίκη τον περασμένο Ιούλιο διασφαλίζοντας ένα 28% του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης για την Ιταλία. Παρά τις κριτικές που δέχεται για τη διαχείριση της πανδημίας, η δημοτικότητά του παρέμεινε γύρω στο 60% ολόκληρη σχεδόν τη χρονιά. Οι δημοσκοπήσεις μάλιστα δείχνουν πως αν αποφάσιζε να ιδρύσει δικό του κόμμα, θα τον στήριζε αυτομάτως ένα 15% του ιταλικού εκλογικού σώματος. Αντιθέτως, η δημοτικότητα του Italia Viva, του κόμματος που ίδρυσε ο Ρέντσι τον Σεπτέμβριο του 2019, μετά την αποχώρησή του από το PD, δεν ξεπερνάει το 3% και τα ποσοστά δημοφιλίας του ίδιου είναι ζοφερά.
«Δεν νομίζω πως η ιδέα της αποπομπής… του πλέον δημοφιλούς ανδρός στη χώρα εν είδει χάρης στον λιγότερο δημοφιλή μπορεί να περάσει από το μυαλό του οποιουδήποτε» δήλωσε προχθές ο 71 χρονος πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάσιμο Ντ’ Αλέμα – και όλοι κατάλαβαν σε ποιους αναφερόταν. Παρ’ όλα αυτά, ο Ρέντσι επέμεινε στην απειλή του να αποσύρει τις δύο υπουργούς του κόμματός του από την κυβέρνηση, άρα και τη στήριξή του σε αυτή, αν δεν αλλάξει δραστικά ο Κόντε το σχέδιο οικονομικής ανάκαμψής του, αν δεν πάψει να προβλέπει τόσο συγκεντρωτικό έλεγχο της διάθεσης των κονδυλίων, αν δεν χρησιμοποιήσει επίσης η Ιταλία τα διαθέσιμα δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και αν δεν παραιτηθεί ο Κόντε από τον έλεγχό του επί των υπηρεσιών ασφαλείας. Ο κυβερνητικός συνασπισμός του Κόντε θα μπορούσε να αντέξει την απώλεια των 30 βουλευτών του Italia Viva – όχι όμως και των 18 γερουσιαστών του, είναι οριακή η πλειοψηφία του στη Γερουσία.
Ποια είναι λοιπόν τα πιθανά σενάρια; Ο Κόντε θα μπορούσε να επιχειρήσει έναν ανασχηματισμό πριν ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο. Αν δεν τη λάβει, ο Ιταλός πρωθυπουργός Σέρτζο Ματαρέλα θα μπορούσε να προσπαθήσει να στήσει μια κυβέρνηση με νέο ηγέτη – όπως τον κεντροαριστερό υπουργό Πολιτισμού Ντάριο Φρανκεσκίνι – και τη στήριξη των ίδιων πολιτικών δυνάμεων. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να αναθέσει σε έναν πρωθυπουργό εθνικής ενότητας την καθοδήγηση της χώρας μέσα από την υγειονομική και οικονομική κρίση, μέχρι τη διενέργεια νέων εκλογών. Ως ύστατη λύση, θα μπορούσε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, είναι όμως ένα ενδεχόμενο μάλλον απίθανο λόγω των συγκυριών. Σε περίπτωση νέων εκλογών, άλλωστε, το Italia Viva πιθανόν να σβηστεί από τον εκλογικό χάρτη. Ο Ντ’ Αλέμα εκτιμά λοιπόν πως ο Ρέντσι θα αποκτήσει μέσω του εκβιασμού του μεγαλύτερο λόγο στην κυβέρνηση, ο Κόντε θα παραμείνει – προς το παρόν – στη θέση του «και σύντομα θα αρχίσουμε να μιλάμε για κάτι άλλο».
της Κίττυς Ξενάκη από Τα Νέα
