Ο ενθουσιασμός που ενέπνευσε το περασμένο καλοκαίρι η άμεση ενεργοποίηση της Ε.Ε. με την απόφασή της να θωρακίσει τις οικονομίες της, αλλά και ο συμβιβασμός μεταξύ των χωρών-μελών που οδήγησε στη θέσπιση του Ταμείου Ανάκαμψης με κεφάλαια ύψους 750 δισ. ευρώ, τείνει να εξανεμιστεί.
Ο λόγος είναι ότι αργούν πάρα πολύ να φτάσουν τα τόσο αναγκαία κεφάλαιά του στα ταμεία των ευρωπαϊκών χωρών, οι οικονομίες των οποίων έχουν γονατίσει από τον αντίκτυπο της πανδημίας: δεν αναμένεται να εκταμιευθούν κεφάλαια για καμία χώρα μέσα στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Τη δυσφορία της Γαλλίας για την υπερβολική γραφειοκρατία που καθυστερεί τις εκταμιεύσεις εξέφρασε ευθέως ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρινό Λε Μερ, και κάλεσε την Ε.Ε. να επισπεύσει τη διαδικασία και να ξεπεράσει τα «μπλοκαρίσματα» για να εκταμιευθούν τα κεφάλαια του Ταμείου. Μιλώντας στους Financial Times, ο κ. Λε Μερ τόνισε πως είναι υπερβολικά αργή η διαδικασία, ότι «είναι ανάγκη να επιταχυνθεί και πρέπει να φτάσουν τα χρήματα στα ταμεία μας το συντομότερο δυνατόν αν θέλουμε να βγούμε από αυτήν την οικονομική κρίση στην καλύτερη κατάσταση». Μην κρύβοντας την εντονότατη απογοήτευσή του αναφέρθηκε στον ιστορικό συμβιβασμό που επετεύχθη πέρυσι ταχύτατα με τα δεδομένα της δυσκίνητης Ε.Ε. και τόνισε απερίφραστα ότι «δεν ξοδέψαμε όλο αυτό το πολιτικό κεφάλαιο μόνο και μόνο για να καθυστερεί η υλοποίηση του σχεδίου εξαιτίας τεχνοκρατικών παραγόντων».
Οι αιτίες της καθυστέρησης βρίσκονται εν μέρει στον σχεδιασμό του Ταμείου. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. οφείλουν να υποβάλουν προς έγκριση στην Κομισιόν λεπτομερές σχέδιο για το πώς και πού σκοπεύουν να δαπανήσουν τα κονδύλια που δικαιούνται. Από τη στιγμή κατά την οποία θα εγκρίνει τα εθνικά σχέδια η Κομισιόν, θα αρχίσουν τότε να εκταμιεύονται τα χρήματα μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Η δυσφορία που εκφράζει ο Γάλλος υπουργός είναι έτσι δικαιολογημένη λαμβανομένου υπόψη ότι η Γαλλία, για παράδειγμα, σχέδιαζε να δαπανήσει τουλάχιστον τα μισά από τα 100 δισ. ευρώ που της αναλογούν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους.
Επανερχόμενος, άλλωστε, σε μια συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ε.Ε., ο κ. Λε Μερ απηύθυνε έκκληση για αναθεώρηση των προβλέψεων του Συμφώνου Σταθερότητας, που έχουν ανασταλεί προσωρινά από την άνοιξη του 2020 προκειμένου να δοθεί στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις η ελευθερία για να στηρίξουν τις οικονομίες τους.
Ηδη το χρέος της Γαλλίας βρίσκεται στο 120%, ενώ ανάλογο πρόβλημα εκτίναξης του χρέους τους αντιμετωπίζουν και τα περισσότερα κράτη της Ευρωζώνης, με της Ελλάδας να υπερβαίνει το 200% και της Ιταλίας το 160%. Οπως τόνισε ο κ. Λε Μερ, οι κανόνες του Συμφώνου είναι μεν ουσιώδεις για τα κράτη-μέλη αλλά «πρέπει να επαναξιολογηθούν για να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα που είναι τρία δεδομένα: το υψηλότερο χρέος στην ιστορία, τα χαμηλότερα επιτόκια στην ιστορία και οι μεγαλύτερες ανάγκες στην ιστορία για επενδύσεις».
Παραδόξως έχει ταχθεί υπέρ της αναθεώρησης του Συμφώνου και ο φανατικότερος οπαδός της δημοσιονομικής λιτότητας και πειθαρχίας, ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και νυν πρόεδρος της γερμανικής Βουλής. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε υποστηρίζει πλέον πως οι κανόνες πρέπει όντως να αναθεωρηθούν, καθώς «μετά την πανδημία πολλά πράγματα θα είναι εντελώς διαφορετικά από πριν». Δεν συμμερίζεται, ωστόσο, τις διαμαρτυρίες πολλών κρατών-μελών σχετικά με την αυστηρή παρακολούθηση των εθνικών σχεδίων για την ανάκαμψη και των μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων. Μιλώντας επίσης στους F.T., επισήμανε πως η Ε.Ε. δαπάνησε πολύ χρόνο για να αποφασίσει το ύψος και τη σύνθεση των κεφαλαίων του Ταμείου αλλά δεν έχει σκεφθεί επαρκώς για τη χρήση του.
Από την Καθημερινή
