Η Ελλάδα και η Ευρώπη μετά από την πανδημική κρίση ήταν το θέμα της εξ αποστάσεως συζήτησης που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων και στην οποία συμμετείχαν ο τέως Επιτρόπος στην ΕΕ Δημήτρης Αβραμόπουλος και οι δύο καθηγητές διεθνών σχέσεων Κωνσταντίνος Φίλης και Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος.
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος κατέθεσε την εμπειρία του από την κρίση του Η1Ν1 ενώ ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο ΕΣΥ. «Το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας αντιστέκεται. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι τούτη την ώρα έχουμε καταφέρει, χάρις όμως και στις σωστές κατευθύνσεις και τις πολιτικές αποφάσεις που πήρε η Ελληνική Κυβέρνηση, η Ελλάδα να βρίσκεται σε πολύ καλύτερη μοίρα, συγκριτικά και αναλογικά, με τις άλλες χώρες που έχουν χτυπηθεί από την πανδημία» είπε ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος.
Κάνοντας αναδρομή στο 2009 επεσήμανε πως «η Η1Ν1 μας έδωσε φοβερά μαθήματα». «Ο κόσμος μας είναι ευάλωτος. Οι ιοί μπορεί να εμφανισθούν ανά πάσα στιγμή. Οι λοιμωξιολόγοι αυτόν τον καιρό μας έδωσαν παραστατικά την εικόνα και την ιστορική, γιατί έχουν συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν αλλά και ένα μήνυμα. Πώς θα πρέπει να είμαστε καλύτερα οργανωμένοι για το μέλλον, γιατί δεν ξέρουμε τι το μέλλον μας επιφυλάσσει» είπε και αναφέρθηκε στην ανάγκη να επιστρέψουν στην Ελλάδα οι περίπου πενήντα χιλιάδες εξειδικευμένοι επαγγελματίες υγείας ώστε να ενισχυθεί το ΕΣΥ.
«Τελευταία φορά που οι υγειονομικοί μας γιατροί πήραν αύξηση στους μισθούς τους, ήταν επί ημερών μας, το 2009, όταν κάτω από την ασφυκτική δημοσιονομική πίεση, καταφέραμε –και προσωπικά δεν σας κρύβω ότι δώσαμε μεγάλο αγώνα για να πείσω τότε εκείνους που μας παρακολουθούσαν και κυρίως την τρόικα, ότι θα έπρεπε να εξαιρεθούν και έτσι οι άνθρωποι αυτοί έτυχαν μιας καταρχήν οικονομικής, άρα και κατ΄ επέκταση ηθικής στήριξης» θύμισε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος επισημαίνοντας πως οι άνθρωποι του ΕΣΥ δεν πρέπει να ξεχαστούν μετά την πανδημία. Δεν δίστασε να αφήσει αιχμές κατά του ΠΟΥ για την καθυστέρηση να κηρύξει την πανδημία σχολιάζοντας πως «Ότι έδωσε προτεραιότητα, πώς θα προστατεύσει την παγκόσμια οικονομία απ΄ ότι την παγκόσμια υγεία».
Μεταφέροντας την εμπειρία του από τις ΗΠΑ ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος εκτίμησε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υποφέρει και θα υποφέρουν τόσο πολύ λόγω των καθυστερήσεων στην Ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
«Νομίζω ότι ο Τράμπ αρχικά, επειδή ακριβώς και αυτός, όπως σωστά είπε ο Δημήτρης για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, προέβαλλε την υγεία της οικονομίας από την υγεία των πολιτών και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι είμαστε σε μια προεκλογική χρονιά, προσπάθησε κάπως να τα καλύψει τα πράγματα, λέγοντας ότι αυτό θα περάσει, δεν είναι τίποτα, κ.λπ. Αυτό μας στέρησε από κρίσιμο χρόνο. Μας έφαγε κρίσιμο χρόνο και τα αποτελέσματα τα βλέπουμε» είπε.
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την ΕΕ η οποία όπως είπε κινδυνεύει και όχι μόνο λόγω της πανδημίας.
«Είναι η στιγμή, που αν η Ευρώπη δεν επιδείξει αλληλεγγύη, εάν δεν επιστρέψει στις αρχές, πάνω στις οποίες στηρίχθηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και που δοκιμάσθηκε διαδοχικά από τις τρεις απανωτές αυτές κρίσεις, τότε το μέλλον της είναι ζοφερό.
Και τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει επιστροφή στο παρελθόν, σημαίνει επιστροφή μέσω του εθνικισμού και του λαϊκισμού σε ανταγωνισμούς, σε διεκδικήσεις, ακόμα δε και σε πολέμους. Εκεί βρισκόμαστε λοιπόν τώρα.
Η ηγεσία της Ευρώπης, σε ευρωπαϊκό αλλά και σε εθνικό επίπεδο, πρέπει να αρθεί στο ύψος της αποστολής της. Το να πηγαίνουν όλα καλά, όλοι περνάμε καλά. Το να έρχεται όμως μια ώρα δύσκολη είναι που κρινόμαστε για το κατά πόσο είμαστε σε θέση από κοινού, μιας και καλλιεργήθηκε η ενότητα και η συνοχή όλα αυτά τα χρόνια για να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση, σαν και αυτή, η οποία, όπως είπα, προαναγγέλλει ιδιαίτερα δυσμενείς εξελίξεις και θα κριθούν αυστηρά από τις γενεές τις μελλοντικές οι σημερινές ηγεσίες.
Αυτό είναι κάτι που πρέπει να αντιληφθούν όσοι αυτήν τη στιγμή συζητούν γύρω από το στρογγυλό τους τραπέζι, είτε σε επίπεδο Υπουργών, είτε σε επίπεδο ηγεσιών» τόνισε.
«Την Ευρώπη θα στοιχειώνουν για πάντα οι εικόνες από τα στρατιωτικά καμιόνια που μετέφεραν τους νεκρούς στο Μπέργαμο» συμπλήρωσε από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο γεγονός πως στην προηγούμενη κρίση, στην κρίση της Ευρωζώνης, υπήρχε μια αμερικανική ηγεσία, η οποία κατά διαφορετικά χρονικά διαστήματα μπορούσε να συνετίσει το ευρωπαϊκό ιερατείο και ιδιαίτερα τη γερμανική ηγεσία. Σήμερα υπάρχει παντελής απουσία αμερικανικής ηγεσίας.
«Αν λοιπόν δεν αλλάξουν οι Βόρειοι εταίροι μας και ιδίως οι Γερμανοί, εάν δεν αλλάξουν το μείγμα της οικονομικής πολιτικής, αυτό το οποίο έρχεται, το τσουνάμι το οικονομικό το οποίο έρχεται, νομίζω ότι θα διαλύσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα» εκτίμησε προβλέποντας πως «από τους τρεις πόλους που ανέφερα, δηλαδή από την Ευρώπη, από την Κίνα και την Αμερική αυτή που παρά τις αβελτηρίες της ηγεσίας της είναι νομίζω πιο πιθανόν να βγει πιο γρήγορα από το δεύτερο σκέλος της κρίσης από το οικονομικό, είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Γιατί έχουν την κατάλληλη συνταγή γι΄ αυτό το πρόβλημα το οικονομικό και έχουν και τη δυνατότητα να υπερβούν τα εσκαμμένα και να μπορέσουν έτσι να επαναρχίσουν την οικονομία. Διότι περί αυτού πρόκειται. Οι οικονομίες, αυτήν τη στιγμή, είναι σβηστές. Τουλάχιστον κατά τα τρία τέταρτα, η αμερικανική οικονομία έχει σβήσει. Θα πρέπει λοιπόν να γίνει επανέναρξη.
Έχουν λοιπόν τη δυνατότητα οι Αμερικανοί πάντοτε να σκέφτονται έξω από τα εσκαμμένα, να προχωρούν σε αντισυμβατικές λύσεις, για να μπορούν να δίνουν λύσεις στα προβλήματα.
Οι Ευρωπαίοι είναι δυστυχώς καθηλωμένοι μέσα από τις αγκυλώσεις, λυπάμαι που το λέω γιατί είναι μια μεγάλη χώρα, κυρίως του Βορρά και κυρίως της Γερμανίας». Συμπλήρωσε δε πως η κρίση αυτή δεν θα μείνει στο Νότο της Ευρώπης. «Όταν η Lufthansa και οι θυγατρικές της φτάνουν να χάνουν ένα εκατομμύριο ευρώ την ώρα, ξέρετε ότι η κρίση αυτή δεν θα μείνει στο Νότο της Ευρώπης. Άρα λοιπόν, το γρηγορότερο που το αντιληφθούν, το καλύτερο για όλους μας θα είναι» είπε.
Ένας νέος παγκόσμιος πολιτισμός
«Η επόμενη μέρα αυτής της πανδημίας, σίγουρα θα εγκαινιάσει μια καινούργια εποχή. Όλα έχουν αλλάξει. Από τον απλό πολίτη πώς σκέφτεται και πώς βλέπει τη ζωή, μέχρι τον τρόπο διακυβέρνησης αλλά και με δεδομένο ότι η παγκοσμιότητα είναι μια πραγματικότητα, την οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, θα δούμε πώς θα λειτουργήσουν και πώς θα ρυθμιστούν οι σχέσεις ανάμεσα σε όλους τους βασικούς παίκτες του παγκόσμιου συστήματος. Και στην οικονομία και αλλού. Με άλλα λόγια, περνάμε σταδιακά σε ένα νέο παγκόσμιο πολιτισμό» εκτίμησε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος. «Η Γερμανία αυτήν τη στιγμή έχει μπροστά της μια μοναδική ευκαιρία να απαλλαγεί και από τα ιστορικά της στίγματα, που την πηγαίνουν έναν αιώνα πίσω, επανερχόμενη σε κάτι που πάντοτε υπήρχε μέσα στον τρόπο σκέψης των Γερμανών. Δηλαδή να ζήσουν αρμονικά σε μια ενιαία και ενωμένη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια» πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στην ανάγκη να αλλάξει η λειτουργία της ΕΕ σημείωσε πως «δεν επιτρέπεται το Eurogroup να μην είναι ένα Όργανο, που όχι απλά θα αντιπαρατίθενται τα κράτη-μέλη με βάση τις στενόκαρδες εθνικές οικονομικές τους πολιτικές αλλά ως ένα Όργανο εξουσιοδοτημένο να σκεφτεί και να αποφασίσει πια ολόκληρη την Ευρώπη. Το ίδιο όμως ισχύει και για τη Σύνοδο Κορυφής».
«Ήρθε η ώρα λοιπόν, η Ευρώπη να αντιμετωπίσει όλη αυτήν την κατάσταση, σκεφτόμενη βαθύτερα ποιος είναι και ο δικός της ρόλος, αν πράγματι θέλει να είναι στο μέλλον ένας παγκόσμιος παίκτης. Γιατί πολύ σωστά, είπε ο Κωνσταντίνος πριν, βλέπουμε το κενό αυτό και νομίζω ο Σαρλ είχε πει η ιστορία δεν συγχωρεί τα κενά, να καλύπτεται από άλλους παίκτες, είτε λέγεται Ρωσία, είτε λέγεται Κίνα, είτε θα είναι στο μέλλον και η Αμερική. Πού είναι λοιπόν η Ευρώπη; Η ισχυρότερη οικονομική δύναμη αυτή τη στιγμή στον κόσμο, είναι η Ευρώπη. Δεν πρέπει αυτό να μεταφρασθεί και σε πολιτική ισχύ; Αλλά η πολιτική ισχύς πρέπει να έχει από πίσω της αρχές, όραμα, στρατηγική και βέβαια στο σημείο αυτό θα επιμείνω, περισσότερη κοινωνική ευαισθησία» τόνισε.
Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος εκτιμά πως θα προκύψουν πολιτικές εξελίξεις στην Κίνα «εάν πέσει κάτω από ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 6%, του 5%, αυτό αυτομάτως δημιουργεί και πολιτικά θέματα, υπό την έννοια ότι οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης απετέλεσαν έναν από τους πυλώνες της νομιμοποίησης του καθεστώτος». Αναφερόμενος στην φθορά που έχει επέλθει ανάμεσα στη Διατλαντική Συμμαχία εκτίμησε πως είναι μεγάλη και θα πρέπει να δούμε πώς θα αποκατασταθεί. «Γιατί η Δύση συνολικά αντιμετωπίζει προκλήσεις και κινδύνους. Δεν είναι μόνο χωριστά η Ευρώπη, η Αμερική. Αν αυτός ο άξονας σπάσει, θα καταλήξουμε με μία απομονωμένη Αμερική και με μία ευάλωτη Ευρώπη» τόνισε.
Ερωτώμενος για τα ελληνοτουρκικά ο Δημήτρης Αβραμόπουλος σημείωσε πως «δεν μπορούμε να είμαστε στο διηνεκές σε μια στάση αντιπαράθεσης με την Τουρκία. Αυτό στοιχίζει στην οικονομία. Στοιχίζει στη γενικότερη εικόνα της περιοχής, στο αίσθημα ασφάλειας και σταθερότητας, τόσο απαραίτητα στοιχεία για την ανάπτυξη, την πρόοδο, όχι μόνον της Ελλάδος αλλά και της Τουρκίας. Πιστεύω λοιπόν, ότι η επόμενη μέρα της πανδημίας θα ανοίξει πάλι ένα δίαυλο».