Έχουν περάσει 23 ημέρες από τότε που η Ελλάδα έλαβε περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού SARS-CoV-2. Η καραντίνα «εισέβαλε» στις ζωές των κατοίκων της Ελλάδας, που αναγκάστηκαν να αφήσουν την κοινωνική τους ζωή, ώστε να αντιμετωπιστεί όσο πιο δραστικά γίνεται η Covid-19. Η καθημερινότητα όλων άλλαξε άρδην και η προσμονή της Άνοιξης, που διένυε μόλις τον πρώτο της μήνα χάθηκε ξάφνου, εναποθέτοντας τις ελπίδες της στον Μάιο και το καλοκαίρι.
Το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων περιπλανήθηκε στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας και παρουσιάζει ένα οδοιπορικό, καθώς και μία φωτογραφική έκθεση σημείων της Αθήνας πριν τον κορωνοϊό και κατά την εποχή του.
Για άλλους ο χρόνος σταμάτησε πριν το lockdown, διατηρώντας την αισιοδοξία μέσα από τις αναμνήσεις τους, για κάποιους άλλους ο χρόνος κυλάει κανονικά, η ζωή τους συνεχίζεται κι έξω από το σπίτι τους καθώς πρέπει να πηγαίνουν στη δουλειά τους, τη στιγμή που για κάποιους ο χρόνος περνάει αργά μέσα σε διαμερίσματα των 30, 40 τετραγωνικών μέτρων, χωρίς μπαλκόνια με θέα. Όλοι όμως αναμένουν την επιστροφή στην «κανονικότητα» ακόμη και το ίδιο το κέντρο της Αθήνας, που πλέον στέκει βουβό και έρημο ανυπομονώντας να γεμίσει χρώμα και φωνές. Η Αθήνα παραμένει γοητευτική ακόμα και τώρα, λείπει όμως κάτι, λείπει η έντασή της, άλλες φορές κουραστική και ανυπόφορη, άλλες φορές εξαιρετικά όμορφη.
“Πρωτόγνωρη κατάσταση”
Είναι μεσημέρι και η «πληθωρική» και πολύβουη Ομόνοια μοιάζει πιο άδεια από ποτέ. Πριν την εποχή του κορονοϊού η μέρα που θα έδειχνε το νέο της «πρόσωπο» κοντοζύγωνε, τώρα πρέπει να περιμένει κι άλλο. Τα προστατευτικά κιγκλιδώματα γύρω από την πλατεία μαρτυρούν πως περιμένει καρτερικά να αλλάξει μορφή. Στη συμβολή της οδού Σταδίου με την Αθηνάς πάνω στις λαμαρίνες είναι γραμμένο στα αγγλικά ένα καινούριο σύνθημα εμπνευσμένο από τις δύσκολες ημέρες που ζει ο πλανήτης. «Είσαι πιο σκληρός από ό,τι νομίζεις» (You are tougher than you think), λέει το σύνθημα με υπογραφή Covid-19.
Ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω απ’ αυτό το μήνυμα μάλλον θέλησε να δώσει δύναμη και κουράγιο σε όποιον περνά από το σημείο. Τα κτίρια στη Σταδίου και την Πανεπιστημίου υψώνονται επιβλητικά θυμίζοντας στους περαστικούς γιατί αποτελούν δύο από τους πιο όμορφους κεντρικούς δρόμους της πρωτεύουσας. Η κίνηση στους δρόμους δεν θυμίζει σε τίποτα μεσημέρι καθημερινής και τα οχήματα που κυκλοφορούν είναι λιγοστά. Ο Θανάσης Δεληολάνης διατηρεί κατάστημα με φαγητό (take away) στο κέντρο της Αθήνας εδώ και πολλά χρόνια, και όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η κατάσταση που ζούμε είναι πρωτόγνωρη».
«Τα μόνα μαγαζιά που είμαστε ανοιχτά πάνω στη Σόλωνος είμαστε εμείς, ο φούρνος και το φωτοτυπείο. Κάθε μέρα μοιάζει σαν να είναι πέντε το πρωί του Σαββάτου», αναφέρει.
Φτάνοντας στην Ακαδημίας ο ήχος από τις μηχανές των αστυνομικών κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα, την ίδια ώρα που οι τζακαράντες (τα δέντρα με τα μωβ άνθη που υπάρχουν στο κέντρο της Αθήνας), έχουν ανθίσει και ομορφαίνουν τα πεζοδρόμια. Έξω από το Κέντρο Υγείας στην Ακαδημίας στέκεται κόσμος κρατώντας τις αποστάσεις μέχρι να τους φωνάξουν για να μπει ένας-ένας. Διασχίζοντας την Ακαδημίας, σε μια βιτρίνα στο ύψος της οδού Αμερικής έχει κολληθεί ένα χαρτί που γράφει: «Αγαπητοί πελάτες θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι η λειτουργία μας αναστέλλεται λόγω κορωνοϊού». Λίγο πιο πέρα η Πλατεία Κολωνακίου, ίσως, δεν έχει υπάρξει πιο ήρεμη. Μία κοπέλα έχει βγάλει τον σκύλο της βόλτα, ενώ απέναντι ένας άστεγος άντρας είναι ξαπλωμένος στο πεζοδρόμιο, σκεπασμένος με έναν υπνόσακο. Διαβάζει εφημερίδα και έχει αφήσει ένα ποτήρι πάνω στον υπνόσακο για όποιον θέλει να του προσφέρει βοήθεια.
Σε ένα μπαλκόνι στην Νεοφύτου Βάμβα ένας άντρας και μια γυναίκα κάθονται έξω και καπνίζουν το τσιγάρο τους, σιωπηλοί, χωρίς να μιλάνε μεταξύ τους, κοιτάζοντας απλά τον δρόμο. Στη Βασιλίσσης Σοφίας, στο ύψος της Ρηγίλλης δύο γυναίκες περιμένουν στη στάση των λεωφορείων. Η μία φοράει τη μάσκα της και κοιτάζει ανυπόμονα πότε θα φανεί το λεωφορείο, ενώ η άλλη μιλάει στο τηλέφωνο λίγο πιο μακριά. Καμία στάση κατά μήκος της Βασιλίσσης Σοφίας δεν έχει πάνω από τρία άτομα να περιμένουν, ενώ ό,ποιο λεωφορείο περνάει δεν έχει πάνω από δέκα άτομα μέσα.
Για τον Φώτη Νικολακόπουλο, οδηγό λεωφορείου, και οργανωτικό γραμματέα του συνδικάτου εργαζομένων ΟΑΣΑ, οι εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς ανήκουν στους ανθρώπους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτή την περίοδο. «Είμαστε οι άνθρωποι που πραγματικά είμαστε στην πρώτη γραμμή, μεταφέρουμε το επιβατικό κοινό, τους νοσηλευτές, τους εργαζόμενους και πραγματικά είμαστε εκεί να τους εξυπηρετήσουμε παρά τα μειωμένα δρομολόγια που υπάρχουν» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ενώ προσθέτει ότι οι εργαζόμενοι στα λεωφορεία, εξυπηρετούν το επιβατικό κοινό που μένει σε περιοχές που δεν περνάει το μετρό ή ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος.
Μειωμένη η επιβατική κίνηση
Σύμφωνα με τον κ. Νικολακόπουλο η επιβατική κίνηση είναι αρκετά μειωμένη, σε κάποιες γραμμές ίσως και 80% κάτω. Την ίδια ώρα οι εργαζόμενοι στα λεωφορεία νιώθουν φόβο και ανησυχία για την υγεία τους. «Σε κάποια από τα λεωφορεία έχει τοποθετηθεί μία αλυσίδα εκεί που βρίσκεται ο οδηγός, ώστε να μην πλησιάζει κανείς. Παράλληλα η μπροστινή πόρτα πλέον δεν ανοίγει, ώστε ο οδηγός να είναι όσο το δυνατόν απομονωμένος, ο φόβος όμως δεν παύει να υπάρχει στους εργαζόμενους», τονίζει ο κ. Νικολακόπουλος, δηλώνοντας υπερήφανος για τους συναδέλφους του, που είναι στην πρώτη γραμμή εξυπηρέτησης του κόσμου «και μεταφέρουν τους επιβάτες που πάνε για το μεροκάματο στις δουλειές τους. Αυτό έκαναν αυτό κάνουν αυτό θα συνεχίσουν να κάνουν», λέει χαρακτηριστικά.
Κατεβαίνοντας στο σταθμό του μετρό «Ευαγγελισμός» η εικόνα αλλάζει κάπως, καθώς ο κόσμος είναι περισσότερος μέσα απ’ ό,τι έξω στο δρόμο. Γύρω στις τρεις το μεσημέρι στην αποβάθρα με κατεύθυνση την Αγία Μαρίνα υπάρχει περισσότερη ζωή. Παρόλα αυτά η σιωπή παραμένει. Η πλειοψηφία των επιβατών φοράει μάσκες και γάντια και μπαίνοντας στον συρμό το πρώτο πράγμα που καταλαβαίνει κάποιος είναι ότι όλοι επιχειρούν απευθείας να πάρουν αποστάσεις. Το βαγόνι αδειάζει στον σταθμό του Συντάγματος και καθώς περιμένουν όλοι όσοι έχουν αποβιβαστεί να ανέβουν τις κυλιόμενες σκάλες, παρατηρείται κάτι διαφορετικό σε σχέση με μια τυπική καθημερινή ημέρα. Κανείς δεν στέκεται σε κοντινή απόσταση από τον άλλον, ενώ περιμένουν κάποια δευτερόλεπτα, ώστε να δημιουργηθεί κενό ανάμεσα τους και να αποφευχθεί ο συνωστισμός.
Ο Γιώργος Χαρμπής, είναι ηλεκτροδηγός στο μετρό, στη γραμμή 3. Παρατηρώντας την συμπεριφορά του κόσμου αυτό το διάστημα, διαπιστώνει ότι οι περισσότεροι έχουν συμμορφωθεί με τις συστάσεις, τηρούν τα μέτρα προστασίας, κι έχουν αποφύγει τις άσκοπες μετακινήσεις. «Εμείς έχουμε πάρει όλα τα κατάλληλα μέτρα. Η εταιρεία έφερε απολυμαντικά, γάντια από την πρώτη στιγμή. Δουλεύουμε με γάντια, βάζουμε απολυμαντικά και αντισηπτικά συνέχεια και από εκεί και πέρα έχει να κάνει με την προσωπική υγιεινή του καθενός», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Χαρμπής. Οι άνθρωποι που εργάζονται στα μέσα μεταφοράς νιώθουν ανασφάλεια και φόβο αυτές τις ημέρες. Ειδικότερα, όπως εξηγεί ο κ. Χαρμπής, η γραμμή 3 του μετρό είναι σαν τα «ασθενοφόρα». «Εμείς είμαστε ”ασθενοφόρα” γιατί περνάμε από πολλά νοσοκομεία. Ιπποκράτειο, Ευαγγελισμό, Γεννηματά, Σωτηρία εμείς κουβαλάμε πολύ περισσότερο κόσμο που πηγαίνει στα νοσοκομεία αυτά, σε σύγκριση με την γραμμή 2 του μετρό», επισημαίνει, ενώ προσθέτει: «Έχω μπει σε ένα είδος αυτοπεριορισμού στο σπίτι μου και προσπαθώ να μην έρχομαι σε επαφή με την οικογένειά μου και ειδικά με τη σύζυγό του που πάσχει από άσθμα».
Εικόνα Δεκαπενταύγουστου
Φτάνοντας στην πλατεία Συντάγματος το σιντριβάνι είναι η πρώτη φορά που ακούγεται τόσο καθαρά, την ίδια ώρα που κάποιοι άνθρωποι δίχως στέγη κοιμούνται στα παγκάκια. Οι Εύζωνες μπροστά από τη Βουλή δεν έχουν κοινό να παρακολουθήσει την αλλαγή φρουράς, που άλλοτε αυτή την περίοδο συγκέντρωνε τα βλέμματα τουριστών και όχι μόνο. Διασχίζοντας τον πιο εμπορικό δρόμο του κέντρου της Αθήνας, την Ερμού, η εικόνα θυμίζει Δεκαπενταύγουστο. Κλειστές βιτρίνες καταστημάτων, που λίγο πριν το Πάσχα θα ήταν γεμάτα από κόσμο, ο οποίος θα έκανε τα ψώνια του για τις ημέρες των γιορτών. Σε μια βιτρίνα υπάρχει η πινακίδα «είμαστε κλειστά, μένουμε σπίτι, για το καλό όλων μας», υπενθυμίζοντας για ακόμη μία φορά την κατάσταση που επικρατεί.
Η ξεχωριστή πλατεία Μοναστηρακίου είναι τόσο άδεια που τα χρώματά της φαίνονται για πρώτη φορά τόσο καθαρά. Μόνοι υπάλληλοι του δήμου Αθηναίων στέκονται πάνω στην πλατεία καθαρίζοντας την. Ο Χρήστος Κουρέτας, εργάζεται στον τομέα της καθαριότητας και συγκεκριμένα στις απολυμάνσεις, στο δήμο Αθηναίων. Κάποιες ημέρες ξεκινάει από τις επτά το πρωί για να πραγματοποιήσει απολυμάνσεις στο 4ο δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Αθηναίων. Οι εργαζόμενοι στις απολυμάνσεις δουλεύουν μέχρι τις 10 το βράδυ ανά βάρδιες. Με δέκα οχήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, μικρά και μεγάλα, πλυστικά, πιεστικά, απολυμαίνουν τα πεζοδρόμια, τους κάδους απορριμμάτων, και χώρους όπου υπάρχει συγχρωτισμός, όπως φαρμακεία, φούρνους, σούπερ μάρκετ, αστυνομικά τμήματα, παντού όπου υπάρχει πολύς κόσμος. Το βράδυ βγαίνουν και σε πιο κεντρικά σημεία όπου είναι φωτισμένα. Όπως εξηγεί ο κ. Κουρέτας, στόχος είναι οι δημότες να προστατευθούν από την πανδημία.
«Οι απολυμάνσεις γίνονται με ειδικό υλικό, με την έγκριση του ΕΟΔΥ, ώστε να απολυμαίνουμε με συγκεκριμένη δοσολογία χλωρίνης, χωρίς να δημιουργήσουμε προβλήματα στην αναπνοή του κόσμου, ούτε να προκαλέσουμε φθορές σε αυτοκίνητα, σπίτια κλπ», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Μάλιστα, παρά τη δύσκολη συγκυρία, ο κ. Κουρέτας, αποτιμά θετικά το γεγονός ότι έχει καλλιεργηθεί μία πολύ καλή σχέση καθημερινότητας με τους δημότες. «Υπάρχει φόβος γενικότερα, διότι είναι παγκόσμιο το φαινόμενο, οπότε εμείς οφείλουμε με τα μέσα που διαθέτουμε και μας παρέχει η υπηρεσία να προστατεύσουμε την κοινωνία αυτός είναι ο σκοπός μας», τονίζει.
Διασχίζοντας την οδό Ανδριανού και προχωρώντας προς το Θησείο και ύστερα προς την Ακρόπολη η πόλη θυμίζει αυγουστιάτικο μεσημέρι. Κάποιοι περπατούν, κάποιοι γυμνάζονται κάποιοι έχουν βγάλει το σκύλο τους βόλτα. Ο θόρυβος που δημιουργούν τα παπούτσια όταν κάποιος περπατά ή τρέχει ηχεί κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Παρέες δεν υπάρχουν, το πολύ δύο άτομα μαζί, την ώρα που αρκετές μηχανές της ΕΛΑΣ κινούνται προς την Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Όσοι έχουν βγει έχουν στείλει το μήνυμα με τον αριθμό 6, ώστε να μπορέσουν να αθληθούν ή να πάρουν έστω λίγο αέρα. Ο αέρας θα τους δώσει μια ανάσα, μια ανάσα, ώστε να πουν «λίγο έμεινε ακόμη» και να συνεχίσουν, περιμένοντας με ανυπομονησία την επόμενη μέρα… την μετά κορονοϊού εποχή.
