Ανακούφιση στην αγορά προκάλεσε η απόφαση της Καγκελαρίου να ανακαλέσει το μέτρο γενικής αργίας για τις ημέρες του Πάσχα (1-5 Απριλίου), ενώ το σύνολο της πολιτικής και των ΜΜΕ εκφράζουν σεβασμό για την δημόσια απολογία της, αλλά και κριτική για την διαχείριση της πανδημίας.
Η ιδέα, όπως είπε η ‘Αγγελα Μέρκελ ζητώντας συγγνώμη από τους πολίτες και αναλαμβάνοντας πλήρως την ευθύνη, είχε ως κεντρικό άξονα την ανάγκη να περιοριστούν στο ελάχιστο οι μετακινήσεις και οι επαφές των πολιτών, καθώς διαπιστώνεται σημαντική εκθετική αύξηση των κρουσμάτων του κορονοϊόύ. «Η πρόταση έγινε με τις καλύτερες προθέσεις», δικαιολογήθηκε η Καγκελάριος και παραδέχθηκε ότι η ιδέα δεν μπορούσε να υλοποιηθεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα -«αν μπορεί καν να υλοποιηθεί». Είναι χαρακτηριστικό ότι χθες ανέκυψαν δεκάδες ζητήματα, από τον κίνδυνο διατάραξης της εφοδιαστικής αλυσίδας που θα είχε ως αποτέλεσμα ελλείψεις βασικών αγαθών από την αγορά, όπως το κρέας και το βρεφικό γάλα, έως τη νομική ασάφεια σχετικά με τις αμοιβές των εργαζομένων και τον χαρακτηρισμό των «ημερών ησυχίας» ως αργίες ή όχι. «Αυτό το λάθος είναι μόνο δικό μου. Διότι στο τέλος φέρω εγώ για όλα την τελική ευθύνη, λόγω της θέσης μου», είπε χαρακτηριστικά η Καγκελάριος και εξέφρασε τη «βαθύτατη θλίψη» της για την αναστάτωση και την ανασφάλεια που προκάλεσε στους πολίτες. «Ένα λάθος πρέπει να ονομάζεται λάθος και να διορθώνεται. Ζητώ συγγνώμη από τους πολίτες», πρόσθεσε.
Ψήφο εμπιστοσύνης ζήτησαν Αριστερά, AfD και FDP
Η σημερινή εμφάνιση της Καγκελαρίου προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις, με την Αριστερά και τους Φιλελεύθερους (FDP) να θέτουν ακόμη και ζήτημα ψήφου εμπιστοσύνης. «Έχουμε μια γνήσια κρίση εμπιστοσύνης στην πολιτική ηγεσία της χώρας», δήλωσε ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Αριστεράς Ντίτμαρ Μπαρτς, ενώ ο αρχηγός του FDP Κρίστιαν Λίντνερ εξέφρασε τις αμφιβολίες του σχετικά με το εάν η Καγκελάριος διαθέτει ακόμη τη στήριξη του Κοινοβουλίου και ζήτησε συνολική αναθεώρηση της πολιτικής για την πανδημία. Για «τέλειο χάος» έκανε λόγο η επικεφαλής της ΚΟ της Εναλλακτικής για την Γερμανία (AfD) Αλίς Βάιντελ και χαρακτήρισε «ψυχολογία πολιορκίας» την συμπεριφορά της Καγκελαρίου, η οποία, όπως είπε, μαζί με τον περίγυρό της έχει χάσει την επαφή με τους πολίτες και τον κόσμο της εργασίας.
Από την άλλη πλευρά, η επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Πρασίνων Κάτριν Γκέρινγκ-Έκαρτ δήλωσε ότι δεν συμμερίζεται τα σχόλια περί ψήφου εμπιστοσύνης, τονίζοντας ότι «ο κορονοϊός δεν επιτρέπει λαϊκίστικα προεκλογικά παιχνίδια». Ζήτησε ωστόσο και εκείνη ένα συγκεκριμένο σχέδιο από την κυβέρνηση, με τα νέα δεδομένα.
Οι συγκυβερνώντες σοσιαλδημοκράτες (SPD) κάλυψαν την κυρία Μέρκελ, μιλώντας για κοινή ευθύνη ομοσπονδίας και κρατιδίων. «Κανείς δεν μπορεί να παρακάμψει τις ευθύνες τους (…) Ελπίζω ότι δεν υπάρχουν κενά μνήμης», είπε με νόημα, αναφερόμενος στους συμμετέχοντες στην μαραθώνια τηλεδιάσκεψη της Δευτέρας, κατά την οποία αποφασίστηκε η «φάση ηρεμίας» για τις ημέρες του Πάσχα. Χαρακτήρισε πάντως ορθή την ανάκληση του μέτρου και εξέφρασε τον σεβασμό του στην κυρία Μέρκελ για την παραδοχή του λάθους. Για «λάθος όλων των Πρωθυπουργών» έκανε λόγο ο σοσιαλδημοκράτης κυβερνήτης του Αμβούργου Πέτερ Τσέντσερ, ζητώντας ταυτόχρονα από τους συμπολίτες του να εφαρμόσουν εθελοντικά την «φάση ηρεμίας». Στο ίδιο πνεύμα ο Πρωθυπουργός του Βρανδεμβούργου Ντίτμαρ Βόιντκε (SPD) τόνισε ότι η ευθύνη είναι όλων όσοι συμμετείχαν στην απόφαση. «Είναι λάθος όλων μας που δεν εξετάσαμε πιο εντατικά τις συνέπειες. Τώρα γνωρίζουμε ότι τόσο σύντομα κάτι τέτοιο δεν μπορούσε να εφαρμοστεί χωρίς να προκαλέσει σοβαρότερα προβλήματα», είπε ο κ. Βόιντκε.
Ο Πρωθυπουργός της Θουριγγίας, Μπόντο Ράμελο, ο οποίος ανήκει στην Αριστερά, δήλωσε από την πλευρά του ότι η ευθύνη ανήκει στην Καγκελάριο και στους 16 Πρωθυπουργούς των κρατιδίων και τόνισε ότι ο ίδιος θεώρησε την πρόταση «καλή ιδέα». Επέκρινε ωστόσο το σύστημα των τηλεδιασκέψεων μεταξύ ομοσπονδιακής και κρατιδιακών κυβερνήσεων εκφράζοντας την αγανάκτησή του για το γεγονός ότι το περιεχόμενο των συνομιλιών διαρρέει αμέσως στον Τύπο.
Την κυρία Μέρκελ υπερασπίστηκε μεταξύ άλλων και ο Πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας και αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) ‘Αρμιν Λάσετ, ο οποίος τόνισε ότι η ιδέα δεν ήταν λάθος, αλλά δεν ήταν εύκολα εφαρμόσιμη. «Η ευθύνη ανήκει σε όλους μας», είπε και ο κ. Λάσετ και πρόσθεσε ότι «είναι σωστό να πατάει κανείς φρένο εγκαίρως και να ανακαλεί ένα μέτρο, όταν είναι αναγκαίο». Ο Πρωθυπουργός της Έσσης, Φόλκερ Μπουφιέ (CDU), δεν έκρυψε ωστόσο την δυσαρέσκειά του για την εξέλιξη, λέγοντας ότι «αυτογελοιοποιούμαστε».
Έπαινος από την οικονομία
Την απόφαση της κυρίας Μέρκελ χαιρέτισαν πάντως εκπρόσωποι της οικονομίας. «Η παραδοχή ενός λάθους είναι δείγμα μεγαλείου», δήλωσε η Πρόεδρος του Συνδέσμου της Γερμανικής Αυτοκινητοβιομηχανίας Χίλντεγκαρντ Μιούλερ, η οποία είχε από την αρχή επικρίνει την απόφαση για γενική αργία τις ημέρες του Πάσχα, προβάλλοντας τα προβλήματα που θα ανέκυπταν. «Είχαμε προειδοποιήσει εγκαίρως για τις οικονομικές συνέπειες ενός lockdown το Πάσχα. Οι ξαφνικές διακοπές λειτουργίας δεν είναι εφικτές σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία», δήλωσε η κυρία Χίλντεγκαρντ. «Σωστή» χαρακτήρισε την απόφαση και η Κεντρική Ένωση των Γερμανικών Βιοτεχνιών (ZDH). «Το γεγονός ότι η Καγκελάριος τόσο γρήγορα ανέλαβε πλήρως την ευθύνη αξίζει κάθε σεβασμού», αναφέρει η Ένωση στην ανακοίνωσή της, ενώ ο Πρόεδρος των Εργοδοτών Ράινερ Ντουλγκέρ επαίνεσε την ακύρωση του μέτρου κάνοντας λόγοι για «γενναία απόφαση» εκ μέρους της κυρίας Μέρκελ.
Αναγνώριση και κριτική από τον Τύπο
Από την πλευρά των γερμανικών ΜΜΕ, τα σχόλια αναφέρονται κυρίως στην γενναιότητα της Καγκελαρίου να παραδεχτεί το λάθος και να αναλάβει η ίδια την ευθύνη για όλους. Για «ιστορική δήλωση» και «εκπληκτικά σαφή λόγια», αλλά και για «μαύρη μέρα» για την Καγκελάριο κάνει λόγο η BILD, ενώ το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD περιγράφει την συγγνώμη της ‘Αγγελα Μέρκελ ως «ακτίδα ελπίδας στη σκοτεινή θάλασσα μιας πολιτικής με τον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή». Η δημοσιογράφος επισημαίνει ακόμη ότι η αναγνώριση του λάθους δείχνει μια πολιτική κουλτούρα που δεν συνηθίζεται, ασκεί ωστόσο και εκείνη κριτική στην πολιτική που ακολουθείται και ζητά νέο σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης. «Η Μέρκελ δείχνει μεγαλείο, αλλά αυτό δεν αρκεί», αναφέρει σε σχόλιό του το κανάλι n-tv και τονίζει: «Όποιος χλευάζει την συγγνώμη της Καγκελαρίου, υπεραπλουστεύει τα πράγματα. Η πράξη της αξίζει να αναγνωριστεί. Αλλά η Καγκελάριος δεν μπορεί να απαλλαγεί με μια συγγνώμη (…) Η Μέρκελ έδειξε κάτι που σπανίως έχουμε δει στην πολιτική για την αντιμετώπιση της πανδημίας: ανάληψη ευθύνης. Και δεν έχει σημασία αν εκ των πραγμάτων δεν είχε άλλη επιλογή». Το n-tv, σε μια έμμεση μομφή προς τους Πρωθυπουργούς των κρατιδίων και κάποιους υπουργούς, επισημαίνει ακόμη ότι ο κόσμος έχει πλέον όλο και περισσότερο την εντύπωση ότι οι απόψεις και οι προειδοποιήσεις της κυρίας Μέρκελ σε αυτή την κρίση «είναι μάλλον δυσανάλογες προς την σοβαρότητα και τις ικανότητες των άλλων εμπλεκομένων, καθώς οι σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της χώρας έχουν αφήσει την μοιραία εντύπωση τις πολιτικής αδυναμίας». «Η υπνοβάτης», είναι ο τίτλος σχολίου του περιοδικού Der Spiegel, στο οποίο επισημαίνεται ότι περιορίζεται σημαντικά η εμπιστοσύνη των πολιτών στους πολιτικούς. «Παρακολουθούμε έκπληκτοι την διάβρωση της πολιτικής και της κρατικής εξουσίας», αναφέρει ο συντάκτης και επικρίνει την πολιτική ηγεσία για το γεγονός ότι, όπως λέει, προχωρούμε στο τρίτο κύμα με ορμή από τον Φεβρουάριο, αλλά δεν υπάρχει πολιτική κινητοποίηση ούτε αλλαγή του παιχνιδιού – συνεχίζουμε σαν τα πράγματα να μην είναι τόσο άσχημα όσο λέει η επιστήμη. «Γιατί η Καγκελάριος δεν αναλαμβάνει με όλη της τη δύναμη την τελευταία μεγάλη κρίση της καριέρας της, που ήταν τόσο πλούσια σε κρίσεις; Γιατί δεν αγωνίζεται σαν να μην υπάρχει αύριο, όπως άλλωστε ισχύει στην περίπτωσή της, πολιτικά;», διερωτάται ο σχολιαστής του Spiegel και προτείνει να δημιουργηθεί μια εθνική ομάδα διαχείρισης της κρίσης, να αλλάξει ο υπουργός Υγείας, να εμβολιαστούν όσοι εργάζονται και κυκλοφορούν και να επιβληθεί ένα συνεπές lockdown περίπου δύο εβδομάδων, «για να βγούμε επιτέλους από το καθοδικό σπιράλ». Για «μια συγγνώμη που αφοπλίζει» κάνει λόγο σε σχόλιό της η Frankfurter Allgemeine Zeitung, αναφέροντας ότι η κυρία Μέρκελ μετέτρεψε μια αδυναμία της σε δύναμη, τονίζει ωστόσο και ότι δεν βγαίνει αλώβητη από αυτή την υπόθεση.