Περί ερμηνείας των διατάξεων
Σαφή θέση κατά της γνωμοδότησης 1/2023 του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου, για τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ υπό το πρίσμα του ν. 5002/2022 παίρνουν με δήλωσή τους 16 καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου, κάνοντας λόγο για «σειρά σοβαρών ατοπημάτων» σε αυτήν με κύριο ότι «ο κ. εισαγγελέας συγχέει αβασάνιστα το δικαίωμα ενημέρωσης των θιγομένων με την ελεγκτική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ. Το μεν πρώτο μπορεί πράγματι να ρυθμιστεί από τον νομοθέτη, όπως έγινε πρόσφατα με τον ν. 5002/2022». Η κοινή δήλωση καταλήγει σχολιάζοντας την αναφορά του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για πιθανή άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον, μεταξύ άλλων, και μελών της ΑΔΑΕ, λέγοντας ότι «η δύσκολα αποκρυπτόμενη αυτή απειλή δεν είναι σε καμιά περίπτωση ο προσήκων τρόπος για την υπέρβαση των διαφωνιών δύο άμεσων οργάνων του κράτους». Ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του για την ερμηνεία των διατάξεων των νόμων και του συντάγματος. Δεν καταλαβαίνω από πότε είναι «απειλή» το να επισημαίνεις ότι συγκεκριμένες πράξεις υπέχουν συγκεκριμένη ποινική ευθύνη.
Δημοσίευμα στο… πάνθεον
Για πολλοστή φορά, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Τουρκίας Anadolu προβάλλει τις δηλώσεις Τσίπρα για το «σκάνδαλο των υποκλοπών». Αυτήν τη φορά, εξ αφορμής της γνωμοδότησης του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου αναφορικά με την ερμηνεία των διατάξεων του ν. 5002/2022 για τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ. Σε άρθρο με τίτλο «Η ελληνική αντιπολίτευση καταδικάζει την παρέμβαση του ανώτατου δικαστηρίου στο σκάνδαλο παρακολούθησης. “Κύριε εισαγγελέα, περιμένω να με συλλάβετε!”, λέει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης», το Anadolu αναφέρει ότι ο Αλέξης Τσίπρας «κατηγόρησε τον εισαγγελέα ότι προσπαθεί να εκφοβίσει όχι μόνο στελέχη της ΑΔΑΕ αλλά και οποιονδήποτε άλλον αναζητεί στοιχεία σχετικά με το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων που συγκλονίζει την πολιτική σκηνή από το περασμένο καλοκαίρι» και συνεχίζει σημειώνοντας ότι «τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν τον Μητσοτάκη για το σκάνδαλο και ζήτησαν από την κυβέρνησή του να πραγματοποιήσει πρόωρες εκλογές, κάτι που ο ίδιος απορρίπτει». Και αυτό το δημοσίευμα μπαίνει στο πάνθεον των δημοσιευμάτων που επιθυμούν την πτώση Μητσοτάκη και την αντικατάστασή του από μια άλλη, βολική κυβέρνηση.
Η κηδεία και οι τιμές
Ο Κωνσταντίνος Β΄ ανέλαβε τον θρόνο του βασιλείου της Ελλάδας νόμιμα, κατά τη συνταγματική τάξη της εποχής και ακολουθώντας τη μακρά σειρά διαδοχής της δυναστείας των Γλίξμπουργκ, η οποία στη χώρα μας εκκίνησε το 1864. Δεν αμφισβητείται, ούτε παραγνωρίζεται το πραγματικό, ιστορικό και πολιτικό γεγονός ότι υπήρξε νόμιμος αρχηγός του ελληνικού κράτους. Ωστόσο, το σύνταγμα της προεδρευομένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, που ισχύει αδιάλειπτα από το 1975 έως σήμερα, δεν αναγνωρίζει τιμές και τίτλους ευγενείας (άρθρο 4 παρ. 7) σε κανένα πρόσωπο. Συνεπώς, δεν θα μπορούσε να κηδευτεί με τιμές κάποιος που διετέλεσε αρχηγός του κράτους συνεπεία του τίτλου ευγενείας του. Με αυτές τις σκέψεις, η απόφαση που έλαβε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι απολύτως ορθή.
Προσηκόντως
Αναφορικά με το ανωτέρω κείμενο, από την άλλη πλευρά, δεν μπορεί να παραγνωριστεί το γεγονός ότι διαχρονικά το ελληνικό κράτος έχει αφειδώς αποδώσει τιμές στις νεκρώσιμες ακολουθίες και τις κηδείες τραγουδιστών, ηθοποιών, αγωνιστών (γενικώς και αορίστως), ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών, πολιτικών και λοιπών προσώπων, σε τέτοιο βαθμό που τίθεται εν αμφιβόλω εάν οι τιμές αυτές ήταν οι προσήκουσες για το πρόσωπο στο οποίο απευθύνονταν. Είναι λοιπόν αναμενόμενο μια μερίδα πολιτών να απορεί γιατί δεν αποδίδονται τιμές στο πρόσωπο τους τέως βασιλέως των Ελλήνων Κωνσταντίνου Β΄. Και ίσως αυτό είναι και μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αναθεωρηθεί όλο το πλαίσιο απόδοσης τιμών σε τεθνεώτα πρόσωπα, ώστε οι τιμές της ελληνικής πολιτείας να αποδίδονται προσηκόντως.
Η πολυπλοκότητα των σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας
«Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία λαμβάνουν χώρα σε ένα περίπλοκο γεωπολιτικό περιβάλλον και με την Τουρκία σε οικονομική δυσπραγία. Οι εντάσεις ΗΠΑ – Τουρκίας επιδεινώθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων διαφωνιών σχετικά με τους Κούρδους της Συρίας και την προμήθεια του ρωσικού συστήματος S-400 από την Τουρκία, και έχουν εγείρει ερωτήματα ως προς το μέλλον των διμερών σχέσεων. Οι ενέργειες του Κογκρέσου έχουν συμπεριλάβει νομοθεσία κυρώσεων και άτυπες αναστολές στις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ». Αυτή είναι η εισαγωγή της έκθεσης «Τουρκία: Υπόβαθρο και σχέσεις με τις ΗΠΑ εν συντομία [Turkey (Türkiye): Background and U.S. relations in brief]» της Υπηρεσίας Ερευνών του Αμερικανικού Κογκρέσου, η οποία αναθεωρήθηκε και δημοσιεύτηκε στις 9.1.2023.
Η έκθεση στηλιτεύει τον τρόπο διακυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχολιάζοντας ότι «[…] ο πρόεδρος Ερντογάν κυβερνά την Τουρκία από τότε που έγινε πρωθυπουργός το 2003 και σταθερά εμβάθυνε τον έλεγχό του στον πληθυσμό και τους θεσμούς της χώρας […] Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν εκφράσει ορισμένες ανησυχίες για αυταρχική διακυβέρνηση και διάβρωση του κράτους δικαίου και των πολιτικών ελευθεριών στην Τουρκία». Στην έκθεση γίνεται λόγος και για τη σημασία της νέας ελληνοαμερικανικής συμφωνίας που αφορά τη χρήση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, ως κρίσιμου παράγοντα γεωπολιτικής σταθερότητας για την περιοχή, γεγονός που δυσαρέστησε την τουρκική πλευρά, η ο οποία προέβη σε ανάλογες δηλώσεις.
Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις (σελ. 17), επισημαίνοντας πως «οι μακροχρόνιες διαφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο σημείωσαν σημαντική κλιμάκωση το 2022 εν μέσω μεγαλύτερης στρατηγικής συνεργασίας των ΗΠΑ με την Ελλάδα». Η έκθεση του Κογκρέσου αναφέρει επίσης πως «ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν περιορίζει τις συναντήσεις του με τον Τούρκο ομόλογό του στο περιθώριο πολυμερών διασκέψεων».
