Αθόρυβη διερεύνηση
Μία μόνιμη επωδός των ημερών είναι «γιατί δεν ελέγχονται οι ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και εμπορεύονται λογισμικά παρακολούθησης». Μάλιστα, δημοσιεύματα του ερευνητικού Τύπου κάνουν λόγο για συγκεκριμένη εταιρεία που «μετακομίζει ανενόχλητη» από το Ελληνικό στο Χαλάνδρι «αλλά δεν την ελέγχει κανείς». Δεν ξέρω από πότε είναι παράνομη μια μετακόμιση εταιρείας σε σημείο που να απαιτείται κρατικός έλεγχος, αλλά διαβάζω στα «Νέα Σαββατοκύριακο» ότι πριν από μερικές ημέρες αθόρυβα η ΑΔΑΕ προχώρησε σε έλεγχο όλων των εταιρειών προμηθευτών του κακόβουλου λογισμικού Predator στην Ελλάδα και διερευνήθηκε αν οι εταιρείες αυτές είχαν οποιεσδήποτε σχέσεις ή συναλλαγές με την ΕΥΠ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η έρευνα έδειξε πως ούτε η ΕΥΠ, ούτε η Ελληνική Αστυνομία, ούτε κάποια άλλη κρατική υπηρεσία έχουν προμηθευτεί το Predator. Αξίζει να σημειωθεί ότι η σύνθεση της ολομέλειας της ΑΔΑΕ (πρόεδρος και πλειοψηφία μελών) έχει οριστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση (ΦΕΚ ΥΟΔΔ 151/2016 και ΥΟΔΔ 326/2019).
Η εναλλαγή στην εξουσία
Με άρθρο-παρέμβαση (sic) στην «Εφημερίδα των Συντακτών» του Σαββατοκύριακου ο Αλέξης Τσίπρας δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι «δεν αρκεί η απλή εναλλαγή στην εξουσία», αλλά χρειάζεται «θεσμική επανεκκίνηση που θα αφορά όχι μόνο την ΕΥΠ αλλά και τη Δικαιοσύνη, τη λειτουργία των ΜΜΕ, τις ανεξάρτητες αρχές και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς». Το άρθρο προκάλεσε σάλο στα social media, τον οποίο ομολογώ δεν καταλαβαίνω. Κατ’ αρχάς, οι απόψεις αυτές δεν είναι καινοφανείς. Οι σύντροφοι το λένε καθαρά από την ημέρα που έκατσαν στα έδρανα της αντιπολίτευσης ότι «η επόμενη φορά θα είναι αλλιώς». Τα όσα έγραψε ο Αλέξης Τσίπρας τα διαλαλεί πάνω από τρία χρόνια ο Παύλος Πολάκης. Και βεβαίως δεν είναι δικά τους λεγόμενα. Είναι αναμάσημα της θεωρίας του Νίκου Πουλαντζά για τον «ριζικό μετασχηματισμό του κράτους στον δρόμο για τον σοσιαλισμό», έναν μετασχηματισμό κατά τα πρότυπα του κόμματος. Το πρόβλημα με τη θεωρία του Πουλαντζά είναι το αδιέξοδο όπου αυτή καταλήγει, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας πρώτος διαπίστωσε (Ν. Πουλαντζάς, «Το κράτος, η εξουσία, ο σοσιαλισμός», εκδ. Θεμέλιο, 1978, σελ. 378 και επ.).
Η δίκη για το Μάτι
Υστερα από τέσσερα χρόνια δικαστικών διαδικασιών, η Δικαιοσύνη κατόρθωσε να ολοκληρώσει τις έρευνες και να παραπέμψει σε δίκη τους υπεύθυνους για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι τον Ιούλιο του 2018. Η δίκη των υπευθύνων για την πυρκαγιά και τα όσα διαδραματίστηκαν στο Μάτι και στοίχισαν τη ζωή σε 103 συμπολίτες μας προσδιορίστηκε να ξεκινήσει στις 31 Οκτωβρίου. Οι κατηγορούμενοι –τότε κρατικά στελέχη των αρμοδίων υπηρεσιών, Πυροσβεστικής, Πολιτικής Προστασίας, Αστυνομίας, δήμαρχοι και περιφερειάρχης– καλούνται να απολογηθούν για κατά συρροή τέλεση ανθρωποκτονιών από αμέλεια και σωματικές βλάβες. Θα έχει ένα ενδιαφέρον η εξέλιξη της ακροαματικής διαδικασίας, κυρίως για να δούμε εάν η δικαστική κρίση ευθυγραμμιστεί με «το κοινό περί δικαίου αίσθημα».
Ασόβαρη συζήτηση
Παρακολουθώ με μια ανάλαφρη –λόγω θέρους– διάθεση τα τεκταινόμενα γύρω από την κατασκευή σταθμού μετρό στην πλατεία Εξαρχείων. Κατ’ αρχάς, λίγο ιστορία πρώτα: το 2018 η εθνοσωτήριος κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εξέδωσε την υπουργική απόφαση της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την αδειοδότηση της γραμμής 4 (ΑΔΑ: 616Μ4653Π8-ΧΥ8, υπογραφή Σ. Φάμελλου). Στην απόφαση αυτήν (σημείο 1.2.2.) περιλαμβάνεται ρητώς και ο σταθμός της πλατείας Εξαρχείων. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα σιωπά και κλείνει το μάτι στις κινητοποιήσεις των «κατοίκων». Οι δε «κάτοικοι» αντιδρούν διότι πρώτον «θα μας φάει η σκόνη του εργοταξίου» και δεύτερον «θα αυξηθούν οι αξίες γης και οι ιδιοκτήτες θα βλέπουν τα ακίνητά τους σαν αξία χρήσης και όχι σαν ανταλλακτική αξία». Καταλαβαίνετε βεβαίως ότι παρέλκει κάθε σοβαρή συζήτηση για το θέμα.
Η έκθεση πεπραγμένων της ΑΔΑΕ για το 2021
Μέσα στον ορυμαγδό της υπόθεσης των νομίμων επισυνδέσεων της ΕΥΠ και των καταγγελιών για παράνομες παρακολουθήσεις από ειδικά λογισμικά παρακολούθησης, δημοσιεύτηκε η ετήσια έκθεση πεπραγμένων της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) για το έτος 2021. Με δεδομένο ότι περιλαμβάνει και το διάστημα της νόμιμης επισύνδεσης του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη, η έκθεση αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Εισαγωγικά, η έκθεση ξεκινάει με την παραδοχή ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και στην Ελλάδα μια εντυπωσιακή αύξηση των νομίμων άρσεων του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας, διότι «οι αιτίες του φαινομένου είναι πολλές. Η ανάγκη καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της οργανωμένης βαριάς εγκληματικότητας. Οι απειλές είναι υπαρκτές και γι’ αυτό είναι θεμιτή για την άμυνα και την επιβίωση των συγχρόνων κοινωνιών η καταφυγή σε αυτό το τόσο επεμβατικό μέτρο στον ιδιωτικό βίο των πολιτών, η προσφυγή όμως στο οποίο πρέπει να διέπεται από την αρχή της αναλογικότητας».
Ως προς τα πεπραγμένα, στο πεδίο των επιτόπιων ελέγχων της Αρχής, αναφέρεται ότι «το 2021 η ΑΔΑΕ πραγματοποίησε ελέγχους σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 6 παρ. 1 περ. α του Ν. 3115/2003 στις εγκαταστάσεις της ΕΥΠ (Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών), της ΔΑΕΒΒ (Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Ειδικών Εγκλημάτων Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας και της ΔΙΔΑΠ (Διεύθυνσης Διαχείρισης και Ανάλυσης Πληροφοριών της Ελληνικής Αστυνομίας)».
Οπως αναφέρεται στην έκθεση, μεταξύ άλλων, «ολοκληρώθηκε ο έλεγχος στην ΕΥΠ με σκοπό τον έλεγχο της χρήσης του συστήματος LI κατά τη διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών» (σελ. 37). Αν και στο συγκεκριμένο σημείο δεν εξηγείται τι ακριβώς είναι το «σύστημα LI», η σελ. 50 είναι πιο διαφωτιστική αφού αναφέρει ότι «LI» είναι «η καταγραφή του περιεχομένου της επικοινωνίας (φωνή, εικόνα, κείμενο) με επισύνδεση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 7 παρ. 2 περ. β΄ ΠΔ 47/2005».
Λόγω της απόρρητης φύσης των στοιχείων, η έκθεση δεν αναφέρει τα αποτελέσματα του κρίσιμου αυτού ελέγχου. Ωστόσο, τα ευρήματα της ΑΔΑΕ πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης της εξεταστικής που θα συσταθεί για το σκοπό αυτόν, ώστε να διακριβωθεί τόσο η ορθή χρήση του συστήματος επισυνδέσεων όσο και η νομιμότητα των ενεργειών της ΕΥΠ.
