Καμπανάκι για τον φετινό χειμώνα χτυπάει το πρακτορείο Bloomberg με δημοσίευμά του, στο οποίο επισημαίνει ότι τα χρονοδιαγράμματα ώστε να τεθούν σε εφαρμογή μέτρα που μειώσουν τη ζήτηση του φυσικού αερίου ολοένα και στενεύουν.
Το πρακτορείο επισημαίνει πως οι υπουργοί Ενέργειας των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έθεσαν άλλη μια νέα προθεσμία όταν συνεδρίασαν την Τρίτη, και τώρα στοχεύουν να καταλήξουν σε συμφωνία για δέσμη μέτρων για τη μείωση των τιμών ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου, ήδη βαθιά μέσα στην περίοδο όπου απαιτείται θέρμανση. Αλλά ακόμα κι αν το καταφέρουν, βασικά μέτρα, όπως ένα νέο σημείο αναφοράς της αγοράς, δεν θα τεθούν σε εφαρμογή μέχρι την άνοιξη. Τα σχέδια για ανώτατα όρια τιμών παραμένουν κολλημένα σε τεχνικές λεπτομέρειες και πολιτικές διαμάχες.
Το Bloomberg προσθέτει πως η αγορά προσφέρει μια ανάσα στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής: Υπάρχει πλεόνασμα φυσικού αερίου στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή, χάρη στις προσπάθειες εισαγωγής φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου και στον ασυνήθιστα ζεστό καιρό. Αλλά, όπως τονίζει, καθώς ο κίνδυνος μιας πλήρους ενεργειακής κρίσης υποχωρεί, τόσο μειώνεται η ώθηση για δράση.
«Η Επιτροπή θα πρέπει να παραδώσει τα υπόλοιπα μέρη του παζλ», δήλωσε ο Γιόζεφ Σικέλα, ο Τσέχος υπουργός βιομηχανίας που προεδρεύει του συμβουλίου υπουργών Ενέργειας της ΕΕ. «Το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει και έτσι, πρέπει να λάβουμε μέτρα έκτακτης ανάγκης ανεξάρτητα από το πού βρισκόμαστε αυτήν τη στιγμή».
Τον Ιούλιο, καθώς η Μόσχα περιόρισε τις προμήθειες φυσικού αερίου και προκάλεσε επανεξέταση της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, η Ένωση συμφώνησε σε έναν εθελοντικό στόχο 15% για μείωση της ζήτησης, με την επιλογή να τον καταστήσει υποχρεωτικό εάν χρειαστεί. Έκτοτε, η ΕΕ κινήθηκε για να επιτρέψει στις κυβερνήσεις να περιορίσουν τα κέρδη και τα έσοδα των ενεργειακών εταιρειών και να επιστρέψουν τα περισσότερα πλεονάζοντα έσοδα στους καταναλωτές, όπως συνέβη και στην Ελλάδα.
Αυτά ήταν τα εύκολα μέτρα, τονίζει το πρακτορείο. Τα πιο δύσκολα – με τον μεγαλύτερο πιθανό αντίκτυπο – εξακολουθούν να έχουν κολλήσει στις διπλωματικές συζητήσεις, καθώς τα κράτη-μέλη κατηγορούν την Επιτροπή για καθυστέρηση, σημειώνεται στο δημοσίευμα.
Το θέμα των πλαφόν
Το βασικό ερώτημα τώρα είναι εάν η ΕΕ μπορεί να επιβάλει ανώτατο όριο γενικά στις τιμές του φυσικού αερίου. Μια ιδέα που κερδίζει έδαφος είναι ένας δυναμικός διάδρομος τιμών στο ολλανδικό χρηματιστήριο του αερίου και σε άλλες αγορές. Η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να καταστεί δυνατή η υποβολή πρότασης για αυτό το μέτρο πριν από τη συνάντηση της 24ης Νοεμβρίου. Αυτή θα ήταν μόνο η αρχή μιας διαδικασίας εβδομάδων.
«Η Επιτροπή θα εργαστεί γρήγορα για τις λεπτομέρειες», είπε σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη.
Το άλλο πιθανό πλαφόν αφορά στον περιορισμό της τιμής του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία υποστηρίζεται από μια «θορυβώδη ομάδα κρατών-μελών», κατά το Bloomberg. Ωστόσο, η Επιτροπή δημοσίευσε ένα έγγραφο την παραμονή της συνεδρίασης της Τρίτης, στο οποίο αναδεικνύει σειρά προκλήσεων που θα έθετε το σχέδιο — όπως το πώς να σταματήσει η τόνωση της ζήτησης φυσικού αερίου και η ροή ηλεκτρικής ενέργειας σε χώρες εκτός ΕΕ.
Άλλη πρόκληση είναι ότι ορισμένοι διπλωμάτες πιστεύουν ότι δεν είναι δυνατό να εφαρμοστούν ταυτόχρονα και οι δύο τύποι πλαφόν. Σε πολλές συνεδριάσεις της ΕΕ, ακόμη και ο ορισμός του ανώτατου ορίου τιμών έχει αφεθεί εσκεμμένα ασαφής και ορισμένες χώρες εξακολουθούν να μην μπορούν να συμφωνήσουν για το τι θα έπρεπε να σημαίνει.
«Υπάρχουν περίπου 15 κράτη μέλη που πριν από λίγο καιρό υποστήριξαν μαζί για να παρέμβουν πιο έντονα στην αγορά, αν και τα 15 έχουν διαφορετικές ιδέες όταν εξετάζουν πώς να το κάνουν αυτό ακριβώς», δήλωσε ο Ολλανδός υπουργός Ενέργειας Ρομπ Τζέτεν. «Πρέπει να αποφύγουμε βιαστικές αποφάσεις», πρόσθεσε.
