Η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει σημαντικές μειώσεις φόρων έως το 2027, με στόχο τη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, η οποία αναμένεται να αποφέρει περίπου 7,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2027. Η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, αν και προγραμματίζεται για το 2026, εξαρτάται από την επιτυχή εφαρμογή των αλλαγών στη φορολογική κλίμακα και τη μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης.
Στόχος: Μείωση του «κενού ΦΠΑ»
Το «κενό ΦΠΑ» αναφέρεται στη διαφορά μεταξύ του δυνητικού και του πραγματικά εισπραττόμενου ΦΠΑ. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2021 η Ελλάδα είχε απόκλιση 17,8%, που αντιστοιχεί σε 3,3 δισ. ευρώ. Εκτιμάται ότι το 2022 το κενό μειώθηκε στο 13%, παραμένοντας όμως υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε., ο οποίος είναι περίπου 9%. Η μείωση του κενού ΦΠΑ αποτελεί προϋπόθεση για τη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ.
Μέτρα κατά της φοροδιαφυγής
Η κυβέρνηση εφαρμόζει μέτρα όπως η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS και η ψηφιοποίηση των ελέγχων μέσω της πλατφόρμας myDATA. Αυτά τα μέτρα αναμένεται να αποφέρουν επιπλέον 800 εκατ. ευρώ από τον ΦΠΑ το 2024. Ο Υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, εκτιμά ότι τα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα φτάσουν τα 2,5 δισ. ευρώ ετησίως μέχρι το 2027.
Σενάρια μείωσης του ΦΠΑ
Δύο σενάρια εξετάζονται για τη μείωση του ΦΠΑ:
Οριζόντια μείωση συντελεστών: Μείωση του βασικού συντελεστή από 24% σε 22% και του μειωμένου από 13% σε 11%. Αυτό το σενάριο είναι πιο απλό στην εφαρμογή, αλλά διατηρεί την πίεση στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Στοχευμένη μείωση: Μεταφορά συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών από τον βασικό συντελεστή 24% στον μειωμένο 13%. Αυτό απαιτεί λεπτομερή προετοιμασία για να αποφευχθούν προβλήματα όπως αυτά του 2015, όταν η διαδικασία διήρκεσε περίπου 1,5 χρόνο.
Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής
Η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ δεν αναμένεται πριν από τα μέσα του 2026. Προηγουμένως, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα και η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης. Η επιτυχής καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και η μείωση του κενού ΦΠΑ είναι κρίσιμες για τη δημιουργία του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου για αυτές τις μειώσεις.
Να υπογραμμισθεί πως η ελληνική κυβέρνηση προγραμματίζει μειώσεις φόρων έως το 2027, με έμφαση στη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ. Η επιτυχία αυτού του σχεδίου εξαρτάται από την αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τη μείωση του κενού ΦΠΑ. Η εφαρμογή των μέτρων αναμένεται να ξεκινήσει το 2026, με στόχο την ελάφρυνση των φορολογικών βαρών για τους πολίτες.
