Από τότε που ο Εμανουέλ Μακρόν εξελέγη πρόεδρος της Γαλλίας το 2017, οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν ότι στις εκλογές του 2022 θα βρεθεί και πάλι αντιμέτωπος στον δεύτερο γύρο με την ακροδεξιά ηγέτιδα Μαρίν Λεπέν. Ωστόσο τώρα όλα είναι ανοιχτά. Μόλις έξι μόνες πριν από τις εκλογές του Απριλίου, ένας άλλος ακροδεξιάς, ο Ερίκ Ζεμούρ, επανέλαβε το κόλπο που έκανε ο Μακρόν το 2017, όταν ήρθε από το πουθενά για να σαρώσει στις δημοσκοπήσεις και να εγκατασταθεί στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα, ο Ζεμούρ εκτόπισε από τις δημοσκοπήσεις τους πάντες πλην του Μακρόν.
Η άνοδος του Ερίκ Ζεμούρ, ο οποίος ελπίζει να γίνει πρόεδρος της Γαλλίας αλλά δεν το ανακοινώνει ακόμη επίσημα, είναι μετεωρική. Την περασμένη εβδομάδα ο Ζεμούρ ξεπέρασε τη Μαρίν Λεπέν για πρώτη φορά, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να είναι εκείνος που θα πάρει μέρος στον δεύτερο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών. Κάποιες άλλες δημοσκοπήσεις δεν το επιβεβαιώνουν, όμως το καμπανάκι έχει χτυπήσει για όλους.
Πρόκειται για μια εριστική φιγούρα η εμπρηστική ρητορική του οποίου για το Μεταναστευτικό και το Ισλάμ κατηγορείται ότι διχάζει την κοινωνία στη Γαλλία και υποβαθμίζει την πολιτική συζήτηση εν όψει των εκλογών του Απριλίου. Οι υποστηρικτές του βέβαια θεωρούν πως είναι ένας φρέσκος αέρας που φυσά σε μια κοινωνία η οποία ορίζεται από την πολιτική ορθότητα. Χρησιμοποιώντας ως άλλοθι την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου «Η Γαλλία δεν έχει πει ακόμη την τελευταία της λέξη», περιοδεύει σε όλη τη χώρα (και φυσικά σε όλα τα τηλεοπτικά πλατό), σπέρνοντας μίσος και καταστροφολογία με την εθνικιστική ρητορική του.
Την ίδια ώρα, ο Ζεμούρ, ο οποίος έχει επανειλημμένα καταδικαστεί για υποκίνηση μίσους, κυριαρχεί στην ειδησεογραφία της Γαλλίας. «Είναι σαν να έκανε ματ στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Οπως ο Τραμπ» λέει στο Politico ο Γκασπάρ Γκαντζέρ, σύμβουλος του πρώην προέδρου Φρανσουά Ολάντ. «Ο Ζεμούρ είναι πολύ γνωστός σε ένα κατακερματισμένο μιντιακό τοπίο και προηγείται όλων επειδή εκείνοι που κάνουν τις πιο ακραίες δηλώσεις έχουν το προβάδισμα σήμερα».
Ο Τραμπ και ο Ζεμούρ έχουν παρόμοιες ιστορίες ζωής και παρόμοιες απόψεις. Ο Τραμπ έγινε γνωστός από τη συμμετοχή του στο ριάλιτι «Apprentice» και λόγω της προβολής του από το συντηρητικό δίκτυο Fox News, ενώ ο Ζεμούρ έγινε γνωστός από την καθημερινή τηλεοπτική του εκπομπή στο δίκτυο CNews αλλά και άλλες εκπομπές. Και οι δύο χρησιμοποιούν ως βασική τους αρετή το γεγονός ότι δεν ήταν (μέχρι τώρα τουλάχιστον) πολιτικοί καριέρας. Οπως ο Τραμπ, ο Ζεμούρ έχει απασχολήσει τα ΜΜΕ με ένα κράμα υπερβολικών δηλώσεων και υποσχέσεων για σκληρή προσέγγιση στο Μεταναστευτικό, ένα από τα κύρια θέματα της προεκλογικής εκστρατείας. Πρόσφατα πρότεινε να δίνονται καθολικά ονόματα στα παιδιά που γεννιούνται στη χώρα, ώστε να επισπευσθεί η αφομοίωσή τους από την κοινωνία, και ανακοίνωσε ότι είναι υπέρ της απέλασης όλων των ξένων νεαρών που παρανομούν.
«Η διαφορά είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ διεξήγαγε μια μάχη εναντίον των διανοουμένων και προσπάθησε πολύ να δείξει την αποστροφή του προς αυτούς» σχολιάζει ο κοινωνιολόγος Φιλίπ Κορκάφ. «Ωστόσο στη Γαλλία ο πρόεδρος χρειάζεται να έχει ένα λούστρο διανόησης. Ο Εμανουέλ Μακρόν διατυμπάνισε την επαφή που διατηρούσε με τον φιλόσοφο Πολ Ρικέρ. Ο Ζεμούρ θέλει να τον δουν ως τον διανοούμενο Τραμπ».
Ο 63χρονος Ζεμούρ μοιάζει με τυπικό μέλος της γαλλικής ελίτ – συγγραφέας και σχολιαστής, έχει γράψει περισσότερα από 12 ιστορικά, πολιτικά και κοινωνικά βιβλία. Αυτό όμως δεν τον κάνει λιγότερο επικίνδυνο – ένας τηλεοπτικός αστέρας που μαίνεται εναντίον των μουσουλμάνων, της μετανάστευσης, του φεμινισμού και της υποτιθέμενης παρακμής της Γαλλίας, με απόψεις πιο ακραίες από εκείνες της Λεπέν. Με καταγωγή από Εβραίους της Αλγερίας και Βερβέρους, ο Ζεμούρ δεν φαίνεται να πτοείται από τις καταδίκες που έχει για πρόκληση θρησκευτικών και φυλετικών παθών.
Η δημοφιλία του αλλάζει το πολιτικό σκηνικό. Η άνοδός του «ανησυχεί τους κεντροδεξιούς Ρεπουμπλικανούς, τους βασικούς αντιπάλους του Μακρόν», λέει η Κλοέ Μορέν, του Ιδρύματος Ζαν Ζορές, στους «Financial Times».
«Ανησυχεί τη Λεπέν και ανησυχεί και την Αριστερά επειδή πολώνει τη συζήτηση για το Μεταναστευτικό και την ασφάλεια, θέματα για τα οποία η Αριστερά σχεδόν δεν ακούγεται».
Ακόμα και οι δημοσιογράφοι δεν μπορούν να τον αποφύγουν. «Δεν μπορώ να το πιστέψω ότι ακούω συνέχεια γι΄ αυτόν στις συσκέψεις» λέει ένας εξ αυτών, που εργάζεται σε προοδευτική εφημερίδα στο Παρίσι. «Συζητάμε για το Μεταναστευτικό. Ολα αφορούν τον Ζεμούρ και πώς θα του απαντήσουμε. Με δυσκολία καλύπτουμε τους αριστερούς υποψηφίους. Κάνουμε αυτό που κάνει η Αριστερά κάθε φορά: ασχολιόμαστε με την Ακροδεξιά. Γι΄ αυτό και κάποια στιγμή θα κερδίσει».
Μέσα στον τελευταίο μήνα ο Ζεμούρ έχει δώσει 16 τηλεοπτικές συνεντεύξεις. Αυτό ισοδυναμεί με 11 ώρες τηλεοπτικού αέρα σε σύγκριση με μόλις δύο για τη σοσιαλίστρια υποψήφια και δήμαρχο Παρισιού Αν Ινταλγκό και μόλις λίγο πάνω από μία ώρα για τη Μαρίν Λεπέν.
Βέβαια, υπάρχουν ενδείξεις ότι η Λεπέν πρόκειται να αντιδράσει, σύμφωνα με την καθημερινή εφημερίδα «L’Opinion». Ο Ζεμούρ έχει κατηγορηθεί για παλαιότερες δηλώσεις του σχετικά με την «εκθήλυνση» της κοινωνίας και ισχυρισμών για ανάρμοστη συμπεριφορά του στον χώρο εργασίας. Μια πρόσφατη φωτογραφία της Λεπέν που περιβάλλεται από γυναίκες υποστηρικτές υποδηλώνει ότι ξέρει πού να στοχεύσει.
– Της Νατάσας Μπαστέα από Τα Νέα
