Πρόβλεψη για τη δυναμικότητα του ρήγματος που έδωσε τον φονικό σεισμό της 26ης Νοεμβρίου στην Αλβανία, είχε κάνει η ερευνητική ομάδα “Γεωλογία των Σεισμών” του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), η οποία έχει μελετήσει και χαρτογραφήσει όλα τα ενεργά ρήγματα στην περιοχή, στο πλαίσιο διακρατικών ερευνητικών προγραμμάτων και μελετών Σεισμικής Επικινδυνότητας για τον Διαδριατικό Αγωγό TAP.
“Για το κυρίως ρήγμα είχαμε δώσει αξιόπιστο μέγεθος σεισμού σχεδιασμού 6,7 και για τα δευτερεύοντα ρήγματα μέγεθος 6,5”, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ εκ μέρους της ερευνητικής ομάδας ο ομότιμος καθηγητής Νεοτεκτονικής και Παλαιοσεισμολογίας του ΑΠΘ, Σπύρος Παυλίδης.
“Όταν δουλέψαμε για τον TAP έγινε εκτίμηση δυναμικότητας και αναμενόμενου μεγέθους σεισμού σχεδόν για όλα τα ρήγματα στην περιοχή, τα οποία έχουν τρομερές ομοιότητες μεταξύ τους”, ανέφερε ο κ. Παυλίδης, διευκρινίζοντας ότι “δε θα ενεργοποιηθούν όλα τα ρήγματα, αλλά όταν έχουμε δόμηση μεγάλων έργων πρέπει να συνεκτιμώνται μαζί με άλλες τεκτονικές δομές ως εν δυνάμει σεισμογενετικές πηγές”.
Αριστερά τα ενεργά ρήγματα Αλβανίας και Δυτικής Ελλάδος, ως σεισμογενετικές πηγές, ως γραμμικά στοιχεία και δεξιά ως “επίπεδα” (ζώνες). Το Ανάστροφο Ρήγμα Δυρραχίου (Dures) με κωδικό ALCS301 και το αντιθετικό του ALCS 325, όπως προκύπτει από τα πρώτα σεισμολογικά δεδομένα ενεργοποιήθηκαν στον πρόσφατο σεισμό, καθώς επίσης και άλλα μικρότερα ρήγματα της ίδιας γεωτεκτονικής δομής.
“Τα χαρακτηριστικά και ομοιότητες των ρηγμάτων στην ευρύτερη περιοχή”
Τα ρήγματα της Δυτικής Ελλάδος, Δυτικής Αλβανίας και Δαλματικών ακτών έχουν, σύμφωνα με τον καθηγητή, παραπλήσια γεωλογικά δομικά χαρακτηριστικά και ομοιότητες. Ονομάζονται ανάστροφα, ή ρήγματα εφίππευσης, δηλαδή μετακινούν τεράστια στρώματα πετρωμάτων προς τα επάνω κατά μήκος της επιφάνειας του ρήγματος, παρουσιάζουν κάμψεις και πτυχές των γεωλογικών στρωμάτων, λόγω ισχυρών συμπιεστικών γεωτεκτονικών δυνάμεων που ενεργούν στην περιοχή, όπως συνέβη στον πρόσφατο σεισμό.
Το συγκεκριμένο σεισμικό ρήγμα της 26ης Νοεμβρίου 2019 είναι μια δομή ολίσθησης μικρής γωνίας κλίσης, όπου “έσπασαν” άθραυστα τμήματα του ρήγματος σε βάθη 7- 12 χιλιόμετρα, που προκάλεσαν τον κύριο σεισμό και τους μετασεισμούς. Τόσο το κύριο σεισμικό ρήγμα όσο και τα συνοδά του ήταν χαρτογραφημένα τόσο στον επίσημο γεωλογικό χάρτη της Αλβανίας, στον Νεοτεκτονικό χάρτη και στις μελέτες των Παυλίδη Σ., Caputo R. Χατζηπέτρου Αλ. και Σμπόρα Σ. (TAP, 2013, 2015).
“Το ιστορικό των καταστροφικών σεισμών στην Αλβανία”
Ο κ. Παυλίδης υπενθύμισε ότι “η Αλβανία είναι σεισμογενής χώρα με ιστορικό μεγάλων και καταστροφικών σεισμών, αλλά δεν επλήγη από τον εγκέλαδο τα τελευταία 52 χρόνια”. Ο τελευταίος ισχυρός σεισμός, μεγέθους 6,4 που έπληξε την Αλβανία, ήταν στις 30 Νοεμβρίου 1967, στην κεντρική ορεινή χώρα, στα ανατολικά σύνορα της με την τότε Γιουγκοσλαβία, με πολλές καταστροφές σε χωριά με μακροσεισμικο επίκεντρο την Επισκοπή και απολογισμό 20 νεκρούς και περισσοτέρους από 200 τραυματίες. Την 1η Μαΐου της ίδιας χρονιάς προηγήθηκε ο σεισμός 6,4 στα χωριά των Τζουμέρκων (Μεγάλη Γότιστα), του Μετσόβου και Άρτας.
