Αύγουστος 2015: η χαμένη δεδηλωμένη, τα καψώνια της Ζωής Κωνσταντοπούλου, ποια μεγαλοστελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν… Ελλάδα στα βράχια και το μεγάλο ψέμα του Αλέξη Τσίπρα στους πολιτικούς αρχηγούς για τις εκλογές που τελικά έγιναν τον Σεπτέμβριο.
Γράφει ο Νίκος Σακελλαρόπουλος
Επτά χρόνια μετά τις αποφράδες ημέρες του Αυγούστου 2015, θυμόμαστε πώς ο Αλέξης Τσίπρας έχασε τη δεδηλωμένη, πώς έφερε το τρίτο και αχρείαστο μνημόνιο, πώς οι υπουργοί του διαφωνούσαν αλλά δεν παραιτούνταν, τις ολονυχτίες της Ζωής Κωνσταντοπούλου, τους καβγάδες, όλο το δραματικό παρασκήνιο των ψηφοφοριών, ποιοι ψήφιζαν τι και πώς ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι έσωσαν την Ελλάδα.
Μετά την περίφημη «κωλοτούμπα» του Αλέξη Τσίπρα, που σηματοδότησε το δικό του μνημόνιο και τον τεράστιο νέο κύκλο αχρείαστων θυσιών της μεσαίας τάξης (κυρίως), είχε φτάσει η ώρα υλοποίησης των προαπαιτούμενων μέτρων. Με βασική προϋπόθεση από πλευράς Ευρωπαίων ηγετών να περάσουν αυτά από τη Βουλή. Τα μέτρα ήταν άκρως επώδυνα:
* Τροποποίηση/αύξηση του συντελεστή του φόρου εισοδήματος και της προκαταβολής του επόμενου έτους.
* Ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ 23% και συνολικά μόνο 40 αγαθά και υπηρεσίες στον μεσαίο συντελεστή 13%, ενώ στον χαμηλό συντελεστή παρέμεναν φάρμακα, βιβλία και εισιτήρια θεάτρου.
* Αύξηση φορολογίας των επιχειρηματικών κερδών από το 26 στο 29%.
* Αύξηση φόρου αλληλεγγύης.
* Φορολογία αγροτών.
* Μειώσεις στις συντάξεις του Δημοσίου.
* Αλλαγές στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και πολλά άλλα.
Το κλίμα στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ είναι έκρυθμο. Είναι 15 Ιουλίου και η προθεσμία ψήφισης των προαπαιτούμενων λήγει τα μεσάνυχτα. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου αρχίζει την επιχείρηση «καθυστέρηση», με τυπολατρία και μακρόσυρτους λόγους στη διάσκεψη των προέδρων της Βουλής.
«Παγωμάρα» στο Μαξίμου
Το ρήγμα είναι προ των πυλών της Κουμουνδούρου και οι στενοί συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα επιχειρούν να το μετριάσουν με συστηματικό «μασάζ» σε βουλευτές. Υστερα από απίστευτη ένταση, το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας τα ξημερώματα της 16ης Ιουλίου δημιούργησε «παγωμάρα» στο Μαξίμου, καθώς 32 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είχαν πει «όχι» στα προαπαιτούμενα. Η τύχη της κυβέρνησης Τσίπρα κρεμόταν σε μια κλωστή. Ουσιαστικά, είχε χαθεί η δεδηλωμένη της. Αλλά στο Μαξίμου έλεγαν ότι δεν έπεσαν κάτω από το ψυχολογικό όριο των 120 βουλευτών για να παραμείνουν στην εξουσία.
Ποιοι ήταν οι 32 που δεν ψήφισαν τα πρώτα προαπαιτούμενα; Ποιοι ήθελαν τη χώρα στα βράχια; Ας θυμηθούμε: Ζωή Κωνσταντοπούλου, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Στάθης Λεουτσάκος, Βασίλης Κυριακάκης, Ζήσης Ζάννας, Γιάννης Βαρουφάκης, Αγλαΐα Κυρίτση, Νάντια Βαλαβάνη, Δημήτρης Κοδέλας, Κώστας Ησυχος, Δημήτρης Στρατούλης, Κων. Ζαχαριάς, Ελένη Σωτηρίου, Χρήστος Καραγιαννίδης, Βασίλης Χατζηλάμπρου, Ιωάννης Σταθάς, Κώστας Λαπαβίτσας, Θωμάς Κότσιος, Μιχάλης Κριτσωτάκης, Δέσποινα Μανατίδου, Ιωάννα Γαϊτάνη, Ευαγγελία Αμανατίδου, Ηλίας Ιωαννίδης, Βαγγέλης Διαμαντόπουλος, Ραχήλ Μακρή, Δημήτρης Ζερδελής, Χαράλαμπος Δερμιτζάκης, Θανάσης Πετράκος. Η Βασιλική Λέβα και Ηρώ Διώτη ψήφισαν «παρούσες».
«Γιάφκες της δραχμής»
Επειτα από αυτήν την εξέλιξη ξεκίνησαν στο Μαξίμου συσκέψεις επί συσκέψεων. Ο Τσίπρας δεν είχε πρόβλημα με την ψήφιση των προαπαιτούμενων και του μνημονίου που θ’ ακολουθούσε. Αυτά θα περνούσαν ούτως ή άλλως με τις ψήφους της ΝΔ, του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ. Το πρόβλημα ήταν ότι δεν μπορούσε πια να κυβερνά με 122 βουλευτές. Τότε, σ’ εκείνες τις συσκέψεις, άρχισε να στριφογυρίζει στο μυαλό του η προσφυγή σε νέες εκλογές.
Οι ημέρες περνούσαν, αλλά οι διαφωνούντες υπουργοί δεν είχαν καν ως σκέψη την παραίτηση. Και η κυβέρνηση ήταν κουτσή. Λαφαζάνης, Ησυχος και Στρατούλης έκαναν τα υπουργεία τους «γιάφκες της δραχμής», ενώ το ίδιο συνέβαινε και με άλλους που καταφέρονταν εναντίον του Τσίπρα για την «κωλοτούμπα» του. «Μας πολεμάνε, αλλά δεν παραιτούνται, κρατάνε τις καρέκλες και τους μισθούς», διέρρεε τότε από το Μαξίμου.
Η αρχή του τέλους
Στις 23 Ιουλίου, η κυβέρνηση Τσίπρα χάνει τα πάντα. Η ψηφοφορία για τα δεύτερα προαπαιτούμενα αποδεικνύεται καταστροφική για τον ΣΥΡΙΖΑ, παρά το γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας είπε στη Βουλή ότι δεν θα εφαρμόσει ένα πρόγραμμα που δεν πιστεύει. Και ως συνήθως δεσμεύθηκε ότι θα βρει χρήματα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, της διαπλοκής και της διαφθοράς… 31 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είχαν ψηφίσει «όχι» και 5 «παρών». Ενώ ο Βαρουφάκης, που στα πρώτα προαπαιτούμενα είχε ψηφίσει «όχι», τώρα ψήφισε «ναι»!
Να θυμηθούμε όσους ψήφισαν «όχι»: Ζωή Κωνσταντοπούλου, Νάντια Βαλαβάνη, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Αγλαΐα Κυρίτση, Δημήτρης Στρατούλης, Κώστας Ησυχος, Βασίλης Χατζηλάμπρου, Δημήτρης Κοδέλας, Γιάννης Σταθάς, Θανάσης Σκούμας, Θωμάς Κώτσιας, Κώστας Λαπαβίτσας, Μιχάλης Κριτσωτάκης, Δέσποινα Χαραλαμπίδου, Ιωάννα Γαϊτάνη, Ευαγγελία Αμανατίδου, Αλεξάνδρα Τσανάκα, Βαγγέλης Διαμαντόπουλος, Στέφανος Σαμοΐλης, Ραχήλ Μακρή, Ευγενία Ουζουνίδου, Ηλίας Ιωαννίδης, Γιάννης Ζερδελής, Θανάσης Πετράκος, Ελένη Ψαρρέα, Στάθης Λεουτσάκος, Ζήσης Ζάνας, Ελένη Σωτηρίου, Κωνσταντίνος Ζαχαριάς, Βασίλης Κυριακάκης, Κώστας Δελημήτρος. «Παρών» είχαν ψηφίσει οι Νίνα Κασιμάτη, Δανάη Τζήκα-Κωστοπούλου, Βασιλική Λέβα, Ηρώ Διώτη και Κώστας Δερμιτζάκης. Η κυβέρνηση ήταν μετέωρη.
Μόνο ο Ολαντ γνώριζε…
Την επόμενη ημέρα, 24 Ιουλίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος παραθέτει γεύμα στους πολιτικούς αρχηγούς με αφορμή την επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας το 1974. Στο γεύμα είναι παρόντες όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί, πλην του Δημήτρη Κουτσούμπα, ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον Θανάση Παφίλη. Μόλις δε άρχισε να ρέει το κρασί και να συνοδεύει το λαβράκι και το ξιδάτο χταπόδι, άρχισαν οι έντονες συζητήσεις.
Ξεκίνησε ο Σταύρος Θεοδωράκης, που ζήτησε από τον Τσίπρα την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Μαζί του συμφώνησε και η Φώφη Γεννηματά, με σαφή πρόθεση να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις Τσίπρα για εκλογές. Ο δε Βαγγέλης Μεϊμαράκης ανέφερε ότι το μπόνους του πρώτου κόμματος πρέπει να είναι εναρμονισμένο με τα ποσοστά του.
Ο Τσίπρας ήταν σαφής: Γιατί κάνουμε αυτήν τη συζήτηση αφού δεν πρόκειται να γίνουν εκλογές. «Μην ανησυχείτε, δεν θα σας αιφνιδιάσω», τους είπε. Αυτή η τοποθέτησή του μάλλον καθησύχασε τους πολιτικούς αρχηγούς. Και όταν προκήρυξε εκλογές, τον Αύγουστο του 2015, όλοι τον κατηγόρησαν ως αναξιόπιστο. Ο δε Μεϊμαράκης τον χαρακτήρισε… «ψευτράκο»! Επιεικής έκφραση.
Η αλήθεια είναι ότι την πρόθεση Τσίπρα τη γνώριζε μόνο ο Φρανσουά Ολάντ. Την είχε μεταφέρει ο Νίκος Παππάς στον Αλέν Ντεζίρ, υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, με την παράκληση να τη μεταφέρει στον πρόεδρό του.