Τη βεβαιότητά της ότι το Εθνικό Σχέδιο Δράσης δεν είναι ένα ακόμα σχέδιο επί χάρτου, αλλά μια ουσιαστική παρέμβαση με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και κυρίως αποφασιστικότητα για να πετύχει, διατυπώνει η βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στη Θεσσαλονίκη, Ελενα Ράπτη, στη συνομιλία που είχε μαζί της «tomanifesto».
Στον Θεοδόση Παπανδρέου
Κυρία Ράπτη, είπατε στη Βουλή πως το Εθνικό Σχέδιο Δράσης είναι η εκκίνηση από την πολιτεία μιας νέας, καλά οργανωμένης και στοχευμένης, εθνικής προσπάθειας με μηδενική ανοχή απέναντι στη σεξουαλική βία κατά των παιδιών. Τι δεν είχε γίνει μέχρι σήμερα και τι επί της ουσίας αλλάζει;
Το θέμα της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης αποτελούσε πάντοτε ένα ευαίσθητο θέμα με μεγάλες κοινωνικές προεκτάσεις. Ωστόσο, το δικαιικό μας σύστημα σε επίπεδο ποινών αλλά και οι δομές διαχείρισης του φαινομένου σε επίπεδο πρόληψης και καταστολής ήταν κατώτερο της έντασης του προβλήματος. Με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης η αντιμετώπιση του προβλήματος θα γίνεται πολύ πιο στοχευμένα, για να μη θυματοποιούνται εκ νέου τα παιδιά-θύματα μέσα από δύσκολες διαδικασίες διερεύνησης, για να γίνεται ευκολότερη η συνεργασία των αρμοδίων φορέων στη διαχείριση των περιστατικών, για να σπάει ευκολότερα η σιωπή των θυμάτων που οδηγεί σε καταστολή δραστών και κυκλωμάτων. Ακόμη, το νέο ΕΣΔ υποστηρίζεται από την αυστηρότερη ίσως νομοθεσία που είχε ποτέ η χώρα για την αντιμετώπιση αυτού του είδους των εγκληματικών ενεργειών.
Αν όντως μόνο δύο από τα εκατό περιστατικά φτάνουν στις Αρχές, πώς θα συμβάλλει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης ώστε να αλλάξει αυτό; Και πώς θα ενθαρρυνθούν εκείνοι που γνωρίζουν να μιλήσουν;
Αυτή είναι δυστυχώς η στατιστική πραγματικότητα. Οταν μόνο το 2% καταγγέλλει, σημαίνει πως το 98% των παιδιών ζει μια συνεχιζόμενη κακοποιητική καθημερινότητα. Αρα βλέπουμε μόνο την κορυφή ενός παγόβουνου εγκληματικών πράξεων. Με το ΕΣΔ ενισχύεται το πλαίσιο καταγγελίας των θυμάτων, οργανώνεται καλύτερα ο συντονισμός των φορέων που εμπλέκονται, διευκολύνεται η πρόσβαση των θυμάτων στις αρμόδιες αρχές. Μέσα από την εθνικής εμβέλειας καμπάνια αλλά και τις σχετικές δράσεις ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης των ίδιων των παιδιών τούς δίνεται το μήνυμα ότι μπορούν να προστατευτούν αποτελεσματικά μαζί με πληροφορίες για το πού και πώς να καταθέσουν την καταγγελία τους. Κάτι τέτοιο αναμένεται να προτρέψει πολύ περισσότερα παιδιά-θύματα να καταθέσουν τις καταγγελίες τους και κυρίως να το πράξουν πολύ νωρίτερα από ό,τι το κάνουν σήμερα και όχι όταν πλέον δεν αντέχουν άλλο την οδύνη της θυματοποίησής τους.
Τέλος, με το ΕΣΔ ενισχύονται οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες συνδρομής των παιδιών και δίωξης των δραστών. Θα υπάρξουν εξειδικευμένες μονάδες θεραπευτικών υπηρεσιών σε παιδιά-θύματα που θα μπορούν αμέσως μετά τη δικανική κατάθεση των παιδιών –θυμάτων ή μαρτύρων– να αναλάβουν την ολόπλευρη στήριξή τους, δηλαδή όχι μόνο μια απλή κλινική εκτίμηση, μια πρώτη ανακουφιστική παρέμβαση και ενδεχομένως κάποια σύσταση για φαρμακευτική αγωγή, αλλά τη μακροχρόνια στήριξή τους ολόπλευρα στις ανάγκες τους (για τακτική ψυχοθεραπευτική στήριξη, ενδεχομένως και για λογοθεραπευτική, εργοθεραπευτική, μαθησιακή κ.ά. θεραπευτική πλαισίωσή τους).
Αν κάτι ξεχωρίζει είναι το ειδικό ποινικό μητρώο. Γιατί θεωρείτε πως δεν υιοθετήθηκε νωρίτερα;
Δεν είναι το μόνο πράγμα που γίνεται για πρώτη φορά. Θα μπορούσε να υπάρχει ΕΣΔ και αρκετά χρόνια πριν, στο πρότυπο ξένων χωρών· πολύ φοβάμαι πως ίσως υποτιμήθηκε η έκταση του προβλήματος και θεωρήθηκε πως μπορεί να αντιμετωπιστεί περιστασιακά. Η κυβέρνηση αυτή θεώρησε πως η σοβαρότητα του προβλήματος επιβάλλει τη σύσταση ενός ειδικού ποινικού μητρώου ώστε να μεγαλώσουμε την απόσταση των παιδιών από τους δράστες. Και θεωρώ πως σε επίπεδο πρόληψης αποτελεί μια κορυφαία πρόβλεψη του σχεδίου δράσης.
Από το βήμα της Βουλής, ο πρωθυπουργός εξήγησε πως πρόκειται για ένα σχέδιο πολυδαίδαλο με την εμπλοκή πολλών. Με το χέρι στην καρδιά, πόσο εύκολη θεωρείτε πως είναι η εφαρμογή του στην πράξη; Θυμίζω δε πως μια παρόμοια δράση είχε ανακοινωθεί και επί ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να προχωρήσει ποτέ.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε πως το ΕΣΔ αποτελεί εθνική προσπάθεια από την οποία δεν μπορεί να απουσιάζει κανείς – ιδίως οι φορείς και οι θεσμοί του κράτους. Το ζητούμενο του ΕΣΔ δεν είναι να αποκλείσουμε, αλλά να συνθέσουμε και να συντονίσουμε με αποτελεσματικό τρόπο τη συνδρομή όλων στην εθνική αυτήν προσπάθεια. Το εγχείρημα είναι μεγάλο, οι φορείς πολλοί, αλλά και η δομή που έχει επιλεγεί με συγκεκριμένα πρωτόκολλα και διαδικασίες είμαι βέβαιη πως είναι λειτουργική και θα αποδώσει αποτελέσματα. Η εμπειρία μου επί πολλά χρόνια στο θέμα με κάνει αισιόδοξη, γιατί πρόκειται για εξαιρετικό σχέδιο, με στοιχεία από ανάλογες πρωτοβουλίες άλλων κρατών, προσαρμοσμένο στα εθνικά δεδομένα, προσεγμένο στην παραμικρή του λεπτομέρεια – πιστεύω πως και το αποτέλεσμα θα είναι ανάλογα εντυπωσιακό. Πολλές από τις πολιτικές έχουν ξεκινήσει ήδη να υλοποιούνται, ενώ όλες όσες είναι ώριμες, τα 3/4 των πολιτικών, έχουν ενταχθεί, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, στα ετήσια προσχέδια δράσης των υπουργείων για το 2023 και έως το 2027.
