Το μήνυμα πως ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας, η απαγόρευση της χρήσης ή της απειλής χρήσης βίας εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας, της ανεξαρτησίας οιουδήποτε κράτους και ο σεβασμός της εθνικής κυριαρχίας αποτελούν θεμελιώδεις αρχές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, εξέπεμψε, κατά την ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου.
Επανέλαβε ότι όσον αφορά την αναγνώριση από τη Ρωσία του Ντονέσκ και του Λουχάνσκ, η Ελλάδα θεωρεί πως αυτό αποτελεί κατάφωρη παραβίαση θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Δικαίου, της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και των Συμφωνιών του Μινσκ.
Ειδικότερα για το ζήτημα της Ουκρανίας, ο κ. Παπαϊωάννου είπε πως συζητήθηκε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ της Δευτέρας, παρουσία του Ουκρανού υπουργού Εξωτερικών, κατά το οποίο συμφωνήθηκε να υπάρχει και οικονομική ενίσχυση της ΕΕ προς την Ουκρανία, καθώς και χθες στην έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στο Παρίσι, μετά τις ανακοινώσεις της Ρωσίας.
Αποκρυσταλλώνοντας περαιτέρω το μήνυμά του, τόνισε πως η Ελλάδα τάσσεται υπέρ του σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας όλων των κρατών και καταδικάζει κάθε απόφαση που αντιβαίνει τις θεμελιώδεις αυτές αρχές του Διεθνούς Δικαίου.
Ιδιαίτερα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών υπογράμμισε την ανάγκη προστασίας της ελληνικής κοινότητας στην Ουκρανία και διαμήνυσε πως η Ελλάδα θα σταθεί στο πλευρό της ομογένειας. «Όχι μόνο δεν έχουμε εγκαταλείψει την ελληνική ομογένεια, αντιθέτως, ιδιαίτερα υπό το φως των νέων εξελίξεων, έχουμε ενισχύσει με δύο διπλωματικούς» στο ελληνικό προξενείο στη Μαριούπολη για να παράσχουν βοήθεια προς τους Έλληνες πολίτες και τους ομογενείς της περιοχής. Μάλιστα, επισήμανε πως η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που λειτουργεί αυτή τη στιγμή προξενική αρχή στη Μαριούπολη και κατέστησε σαφές πως δεν υπάρχει καμία διάθεση η Ελλάδα να αναστείλει τη λειτουργία του. Υπογράμμισε επιπλέον πως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ενδεχόμενο μετακίνησης της πρεσβείας στο Κίεβο και των προξενικών αρχών.
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ αν υπάρχει σχέδιο για την ασφάλεια της ελληνικής κοινότητας στη Μαριούπολη, επανέλαβε τη σύσταση του υπουργείου Εξωτερικών προς τους Έλληνες πολίτες να μην ταξιδεύουν προς το παρόν στην Ουκρανία και ότι όσοι Έλληνες πολίτες επιθυμούν αρωγή για την αποχώρησή τους από την Ουκρανία, να έρχονται σε επαφή με τις ελληνικές προξενικές αρχές στην Ουκρανία. Επισήμανε ακόμα πως υπάρχουν σχέδια για την αποχώρησή τους εφόσον αυτό χρειαστεί να γίνει, σημειώνοντας ότι οποιαδήποτε σχέδιο πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα και με τις εξελίξεις και προσέθεσε: «Ο γενικός πρόξενος στη Μαριούπολη μού είπε χθες ότι προς το παρόν στην περιοχή επικρατεί ηρεμία».
Επίσης, γνωστοποίησε πως ο αριθμός των ατόμων που θέλουν να αποχωρήσουν από την Ουκρανία είναι αρκετά μικρός. «Η συντριπτική πλειοψηφία δεν έχουν εκδηλώσει την πρόθεση να εγκαταλείψουν τις εστίες τους» συμπλήρωσε.
Κληθείς να διευκρινίσει αν πρόκειται για Έλληνες πολίτες ή κατοίκους ελληνικής καταγωγής, είπε πως «αυτή τη στιγμή μιλάμε για Έλληνες πολίτες ή κατόχους ελληνικών διαβατηρίων και ειδικών δελτίων ταυτότητας ομογενούς». Επιπροσθέτως, ανέφερε πως η εικόνα που έχει ο ίδιος είναι ότι οι ομογενείς της περιοχής δεν έχουν εκδηλώσει πρόθεση να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Παράλληλα, ο Αλέξανδρος Παπαϊωάννου ενημέρωσε πως στο πλαίσιο της χθεσινής απόφασης του Συμβουλίου Εξωτερικών της ΕΕ να κληθούν οι Ρώσοι πρέσβεις διαπιστευμένοι στα κράτη-μέλη της ΕΕ, εκλήθη σήμερα στο υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα ο πρεσβευτής της Ρωσίας στην Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά στην επίσκεψη του Νίκου Δένδια στη Μόσχα την περασμένη Παρασκευή, είπε πως η συνάντηση με τον Σεργκέι Λαβρόφ έγινε σε φιλικό κλίμα. Πιο συγκεκριμένα, είπε πως έγινε εκτεταμένη συζήτηση για τις διμερείς σχέσεις, με έμφαση στην οικονομική και εμπορική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ενέργειας, στη συνεργασία στον τομέα της αντιμετώπισης κρίσεων, κυρίων των πυρκαγιών, καθώς και στη συνεργασία στον πολιτιστικό τομέα, το θέμα της διδασκαλίας της ελληνικής και της ρωσικής στη Ρωσία και στην Ελλάδα, αντίστοιχα, προξενικά ζητήματα. Επισήμανε περαιτέρω πως μεγάλο μέρος της συζήτησης αφορούσε την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, το ζήτημα της Ουκρανίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη συζήτηση που είχε, κατά τη συνάντηση, ο Νίκος Δένδιας με τον Ρώσο ομόλογό του στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στο Κυπριακό, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, στα Δυτικά Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή, ενώ επανέλαβε την αναφορά του υπουργού Εξωτερικών πως «ακούμε με προσοχή τις ρωσικές ανησυχίες».
Αναφερθείς στον χθεσινό 64ο γύρο των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών τόνισε πως είναι άτυπες επαφές και πως το μοναδικό θέμα που συζητούμε είναι το ζήτημα της οριοθέτησης της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αποκλειστικά στη βάση της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Προσέθεσε πως σκοπός των διερευνητικών είναι να εξεταστεί αν υπάρχει κοινό έδαφος ούτως ώστε να οδηγήσουν σε επίσημες διαπραγματεύσεις, πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, είτε μια συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών είτε να γίνει μια κοινή παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αποτυπώνοντας το κλίμα κατά τη χθεσινή συνάντηση, είπε πως έγινε σε κόσμιο κλίμα, χωρίς δραματικές εξελίξεις. Σε ό,τι αφορά στον επόμενο γύρο, θα γίνει στην Τουρκία, η οποία θα προτείνει ημερομηνία και μέρος.
Ερωτηθείς για το χρόνο υποβολής της επίσημης απάντησης της Ελλάδας στον ΟΗΕ στην επιστολή της 30ης Σεπτεμβρίου του 2021 της Τουρκίας, ο κ. Παπαϊωάννου τόνισε πως η απάντηση της ελληνικής πλευράς θα δοθεί όταν θα αποφασίσει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ότι πρέπει να δοθεί.
