Η Επιτροπή ανακοίνωσε τους νικητές μιας νέας χρηματοδοτούμενης από την ΕΕ πρωτοβουλίας για διαπεριφερειακές συμπράξεις σε τέσσερις τομείς: καινοτόμες λύσεις σχετικά με τον κορωνοϊό, κυκλική οικονομία στον τομέα της υγείας, βιώσιμος και ψηφιακός τουρισμός, και τεχνολογίες υδρογόνου σε περιφέρειες υψηλής έντασης άνθρακα.
Ο στόχος αυτής της νέας πιλοτικής δράσης, η οποία βασίζεται στη θετική εμπειρία που αντλήθηκε από παρόμοια δράση για «διαπεριφερειακά έργα καινοτομίας» που δρομολογήθηκε στα τέλη του 2017, είναι να κινητοποιηθούν οι περιφερειακοί και οι εθνικοί φορείς καινοτομίας για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις του κορωνοϊού. Η πρωτοβουλία αυτή συμβάλλει επίσης στην ανάκαμψη, αξιοποιώντας τα νέα προγράμματα της Επιτροπής μέσω της επέκτασης έργων σε νέους τομείς προτεραιότητας, όπως η υγεία, ο τουρισμός ή το υδρογόνο.
Η Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, κ. Ελίζα Φερέιρα, δήλωσε τα ακόλουθα: «Οι διαπεριφερειακές συμπράξεις αποδεικνύουν ότι, όταν αναπτύσσουμε συνεργασίες που υπερβαίνουν τα σύνορα, είμαστε ισχυρότεροι, καθώς βρίσκουμε έξυπνες και χρήσιμες λύσεις για όλους. Αυτή η νέα πιλοτική πρωτοβουλία για τη στήριξη διαπεριφερειακών καινοτόμων συμπράξεων είναι ιδιαίτερα σημαντική στο πλαίσιο που διαμορφώνεται σήμερα λόγω του κορωνοϊού, καταδεικνύοντας τη μεγάλη προσήλωση και συμβολή της πολιτικής για τη συνοχή στην ταχεία αντίδραση και ανάκαμψη της Ευρώπης.»
Σε συνέχεια της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος την οποία δημοσίευσε η Επιτροπή τον Ιούλιο του 2020, επιλέχθηκαν τέσσερις διαπεριφερειακές συμπράξεις, υπό την καθοδήγηση μίας ή περισσότερων περιφερειών που έχουν αναλάβει τον συντονισμό:
Η Χώρα των Βάσκων (Ισπανία), μαζί με άλλες τρεις περιφέρειες, θα επικεντρωθούν στη στήριξη ενός αναδυόμενου βιομηχανικού κλάδου για την πρόβλεψη και την πρόληψη της πανδημίας του κορωνοϊού·
Όσον αφορά την κυκλική οικονομία στον τομέα της υγείας, η σύμπραξη RegioTex για την καινοτομία στον κλωστοϋφαντουργικό τομέα περιλαμβάνει 16 περιφέρειες υπό την καθοδήγηση της περιφέρειας της Βόρειας Πορτογαλίας (Πορτογαλία).
Στον τομέα του βιώσιμου και ψηφιακού τουρισμού, η σύμπραξη που συντονίζεται από το Time Machine Organisation, ένα διεθνές δίκτυο συνεργασίας στον τομέα της τεχνολογίας, της επιστήμης και της πολιτιστικής κληρονομιάς, περιλαμβάνει πέντε περιφέρειες και την Κύπρο, υπό την καθοδήγηση της περιφέρειας της Θουριγγίας (Γερμανία).
Προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων βασισμένων στις τεχνολογίες υδρογόνου σε περιφέρειες υψηλής έντασης άνθρακα με ευρεία γεωγραφική κάλυψη, θα συγχωνευθούν δύο συμπράξεις: η ευρωπαϊκή σύμπραξη «Hydrogen Valleys», που συγκεντρώνει 12 περιφέρειες υπό την καθοδήγηση των περιφερειών της Αραγονίας (Ισπανία), της Auvergne Rhône Alpes (Γαλλία), της Νορμανδίας (Γαλλία) και των Βόρειων Κάτω Χωρών (Κάτω Χώρες), και η σύμπραξη υπό την καθοδήγηση της περιφέρειας Košice (Σλοβακία) με τέσσερις άλλες περιφέρειες.
Οι συμπράξεις αυτές θα επωφεληθούν από την υποστήριξη των εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής, οι οποίοι θα παρέχουν, μεταξύ άλλων, συμβουλές σχετικά με τον βέλτιστο συνδυασμό ενωσιακών κονδυλίων για τη χρηματοδότηση έργων. Εκτός από αυτή την απτή στήριξη που παρέχει η Επιτροπή, κάθε σύμπραξη θα μπορεί να επωφεληθεί από εξωτερικές υπηρεσίες συμβούλων αξίας έως και 100.000 ευρώ για δραστηριότητες επέκτασης και εμπορικής αξιοποίησης. Τα κονδύλια προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).
Επόμενα βήματα
Οι εργασίες με τις συμπράξεις θα ξεκινήσουν αυτόν τον μήνα και θα διαρκέσουν ένα έτος. Αυτό το πιλοτικό σχέδιο ενθαρρύνει περαιτέρω τη διαπεριφερειακή συνεργασία, παρέχοντας τη δυνατότητα στις συμπράξεις να υποβάλουν αίτηση για στήριξη στο πλαίσιο των νέων προγραμμάτων και του μέσου «διαπεριφερειακές επενδύσεις στην καινοτομία» από το 2021 και μετά.
Ιστορικό
Τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή κάλεσε τις εθνικές και περιφερειακές αρχές να αναπτύξουν στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης με στόχο αποτελεσματικότερες πολιτικές καινοτομίας και ενισχυμένη διαπεριφερειακή συνεργασία σε διασυνοριακές αξιακές αλυσίδες. Μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί 180 περιφερειακές στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης. Η εφαρμογή τους στηρίζεται με 40 δισ. ευρώ από τα ταμεία της ενωσιακής πολιτικής για τη συνοχή.
Στο πλαίσιο μιας σειράς δράσεων που παρουσιάστηκαν το 2017 από την Επιτροπή με σκοπό την περαιτέρω προώθηση της έξυπνης εξειδίκευσης, μια πιλοτική δράση για τα «διαπεριφερειακά έργα καινοτομίας» επεδίωξε να δοκιμάσει νέους τρόπους ενθάρρυνσης των περιφερειών και των πόλεων να αναπτύξουν νέες αξιακές αλυσίδες και να επεκτείνουν τις καλές ιδέες τους στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Η συγκεκριμένη πιλοτική δράση, η οποία περιλάμβανε εννέα συμπράξεις σε τομείς προτεραιότητας υψηλής τεχνολογίας, ολοκληρώθηκε το 2019 και κατέδειξε τις σημαντικές δυνατότητες επιτάχυνσης της επενδυτικής ετοιμότητας των διαπεριφερειακών επενδυτικών έργων.
Τα διδάγματα που αντλήθηκαν θα ενσωματωθούν στο νέο μέσο «διαπεριφερειακές επενδύσεις στην καινοτομία», το οποίο προτείνεται στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την πολιτική συνοχής μετά το 2020.
Η νέα πιλοτική δράση έχει παρόμοιους στόχους. Επιπλέον, στο πλαίσιο της κρίσης, αποσκοπεί στην εξεύρεση λύσεων στις προκλήσεις του κορονοϊού και στην επιτάχυνση της ανάκαμψης μέσω της εμπορευματοποίησης και της επέκτασης των επενδύσεων στην καινοτομία.
