Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ο Γιούνκερ δεν δίσταζε να κατηγορεί την Αθήνα για τοξικές δηλώσεις, που δεν βοηθούσαν εκείνη τη στιγμή να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις.
Πώς μπορεί να ξεχάσει κανείς όσα έγιναν τον Ιούνιο του 2015, ιδιαίτερα δε εμείς που βρεθήκαμε στην καρδιά των διεργασιών και των εξελίξεων στην Κομισιόν, όπου κυριαρχούσε το απειλητικό φάσμα του Grexit. Της αποπομπής δηλαδή της Ελλάδας από τον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης. Ηταν τότε που ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αποφασισμένος ο ίδιος να στηρίξει την Ελλάδα, κυριολεκτικά εξερράγη όταν άκουσε ότι ο κ. Τσίπρας θα προχωρούσε σε δημοψήφισμα.
Ζήτησε να υπάρξει τηλεδιάσκεψη ανάμεσα στον ίδιο και τον Ελληνα πρωθυπουργό, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη. Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις δεν δίσταζε να κατηγορεί την Αθήνα για τοξικές δηλώσεις, που δεν βοηθούσαν εκείνη τη στιγμή να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις. Τόνιζε δε ότι ένα ενδεχόμενο Grexit θα μπορούσε να προκαλέσει ντόμινο, όπου και κάποιες άλλες κυβερνήσεις κρατών-μελών θα έβρισκαν αφορμή για να επιδιώξουν τη δική τους έξοδο. Την ίδια όμως εποχή, δεν ήταν και λίγες οι χώρες που έβλεπαν με καλό μάτι την αποπομπή της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Μια πράγματι δύσκολη πολιτική εξίσωση για την Κομισιόν και τον πρόεδρό της.
Ο Γιούνκερ αντιδρούσε θεσμικά μεν, αλλά και πολιτικά ως συνειδητός ευρωπαϊστής. Δήλωνε δε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να οδηγηθεί σε ανθρωπιστική κρίση. Μια κρίση που θα επιδεινωνόταν ακόμα περισσότερο με ένα Grexit. Στην τηλεδιάσκεψη πρότεινε συγκεκριμένα μέτρα στον κ. Τσίπρα. Οπως όμως μας έλεγε, δεν αισθανόταν ότι είχε απέναντί του κάποιον ο οποίος αντιλαμβανόταν πού οδηγείτο η χώρα.
Στηλίτευε δε συνεχώς τη λαϊκίστικη ρητορική της Αθήνας και αισθανόταν ότι αδικείτο η Επιτροπή, αφού δινόταν η εντύπωση ότι ήταν υπέρ της λιτότητας, που συνέθλιβε την αξιοπρέπεια των Ελλήνων. Θεωρούσε δε αφελές, στην καλύτερη περίπτωση, και βέβαια λάθος να πιστεύει ο κ. Τσίπρας ότι η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει με ένα δημοψήφισμα σε ένα κράτος-μέλος.
Ολη η προσπάθεια να μην προχωρήσει η κυβέρνηση σε δημοψήφισμα κατέρρευσε με την προκήρυξή του και με την επιλογή να ξεκινήσει εκστρατεία υπέρ του «ΟΧΙ» για την απόρριψη της Συμφωνίας. Σε αυτήν την πορεία προς το δημοψήφισμα, η κυβέρνηση απέφευγε να πει όλη την αλήθεια, επενδύοντας στον συναισθηματισμό και στο αίσθημα αδικίας που ένιωθε την εποχή εκείνη ο ελληνικός λαός.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη οι χαρακτηρισμοί και τα σχόλια ήταν μειωτικά και προσβλητικά για την Ελλάδα και το μεγάλο ερώτημα ήταν εάν πράγματι οι Ελληνες πολίτες, που θα προσέρχονταν την Κυριακή, ήταν σε θέση να δουν ξεκάθαρα τι διακυβεύεται και ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις για τη χώρα και την κοινωνία από ένα ενδεχόμενο Grexit.
Ο Γιούνκερ δεν έπαυε να μας τονίζει σε κάθε ευκαιρία ότι το Grexit δεν ήταν ποτέ για αυτόν επιλογή, σημειώνοντας ωστόσο ότι στο τέλος αυτής της διαδρομής και ο ίδιος θα αδυνατούσε να το αποτρέψει.
Επίσης, θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι όταν ξεκίνησε το Κολέγιο των Επιτρόπων με την ανακοίνωση Γιούνκερ ότι σήμερα το πρώτο θέμα προς συζήτηση είναι το Grexit, τότε πήρα τον λόγο και του είπα ότι, εάν αυτό γίνει, εγώ δεν έχω θέση πλέον στο Κολέγιο των Επιτρόπων. Με άλλα λόγια, δεν μπορούσα ούτε να συμμετάσχω σε μια τέτοια συζήτηση από την ώρα που κάτι τέτοιο είχε προαποφασιστεί. Με πήρε ιδιαιτέρως για να μου πει ότι αυτό δεν θα συμβεί όσο είναι αυτός εκεί, θυμίζοντας ωστόσο ότι δεν ήταν λίγοι εκείνοι που θα το ήθελαν και πίεζαν.
Ενα είναι βέβαιο, ότι, όπως ιστορικά έχει αποδειχθεί, ο λαϊκισμός και η έλλειψη αλήθειας και ειλικρίνειας στις δύσκολες ώρες και μέσα σε κρίσεις μπορεί να οδηγήσουν την κοινωνία και τη χώρα στον όλεθρο.
Κάποτε, νηφάλια και μακριά από τα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές της εποχής, αξίζει να ερευνηθεί, για ιστορικούς λόγους, το πώς η Ελλάδα έφτασε στο χείλος του γκρεμού και πώς ένα δημοψήφισμα «σκοπιμότητας, αφέλειας και ανευθυνότητας» θα μπορούσε να είναι ο καταλύτης για μία ακόμα εθνική καταστροφή. Και αυτό θα είχε συμβεί εάν, λίγες μόνο μέρες μετά τη διενέργειά του, δεν είχε υπάρξει έστω και απότομα αλλαγή πορείας, όπου πράγματι έγινε το θαύμα να μην εκτροχιαστεί η χώρα.
Οσο για τους χορούς και τα πανηγύρια στο Σύνταγμα, είναι αμφίβολο εάν είχε αντιληφθεί κανείς τι σήμαινε αυτό το «ΟΧΙ» που, αν και έγινε ένα «ΝΑΙ» απόλυτης προσαρμογής, δεν έπαυε να είναι μια κίνηση επικίνδυνη και ανεύθυνη.
Αν ανατρέξει κανείς στο παρελθόν, θα δει ότι στη χώρα μας έχουν ξανασυμβεί αυτά με ολέθριες συνέπειες για την Ελλάδα.
Και όσο ο λαϊκισμός, που καλά κρατεί στους καιρούς μας, υποκαθιστά τον πολιτικό λόγο εθνικής ευθύνης, θα είναι πάντοτε η μεγάλη απειλή και η βασική αιτία εθνικής καταστροφής.
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος είναι Πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Μεταναστευτικής Πολιτικής, Εσωτερικών και Ιθαγένειας, πρώην υπουργός και πρώην αντιπρόεδρος της ΝΔ
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Τo Μanifesto”
