Kάποιοι με ρωτήσατε στο Twitter/X λεπτομέρειες σχετικά με την επικείμενη ενοποίηση Ειρηνοδικείων – Πρωτοδικείων που μελετά ο αρμόδιος υπουργός, Γιώργος Φλωρίδης. Θα παραθέσω ένα ιστορικό στοιχείο: Η πρώτη απόπειρα έγινε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1912, αλλά δεν τελεσφόρησε λόγω αντιδράσεων. Ο ίδιος ψήφισε εκ νέου νόμο ενοποίησης το 1931, αλλά και πάλι δεν εφαρμόστηκε. Το ίδιο επιχείρησε ο Παναγής Τσαλδάρης το 1934, ομοίως ανεπιτυχώς.
Οι κυβερνήσεις Κωνσταντίνου Καραμανλή (1979) και Ανδρέα Παπανδρέου (1988) παρουσίασαν τα δικά τους σχέδια, τα οποία όμως δεν προχώρησαν. Το 1999, το σχέδιο ενοποίησης του Κώστα Σημίτη θεωρήθηκε αντισυνταγματικό με βάση το άρθρο 88 του Συντάγματος και η μεταρρύθμιση πάγωσε. Το θέμα της αντισυνταγματικότητας λύθηκε στην Αναθεώρηση του 2001, όπου με πρόταση του Ευάγγελου Βενιζέλου προστέθηκε ερμηνευτική δήλωση στο εν λόγω άρθρο, σύμφωνα με την οποία «κατά την αληθινή έννοια του άρθρου 88, επιτρέπεται η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας της πολιτικής Δικαιοσύνης και η ρύθμιση της υπηρεσιακής κατάστασης των δικαστικών λειτουργών του βαθμού αυτού, εφόσον προβλέπεται διαδικασία κρίσης και αξιολόγησης, όπως νόμος ορίζει».
Γίνεται εύκολα αντιληπτό πως πρόκειται για μια κομβική μεταρρύθμιση, το κύριο ζητούμενο της οποίας είναι η δημιουργία μεγάλων δικαστικών σχηματισμών ανά νομό, όπου ο επικεφαλής θα έχει τη δυνατότητα να κατανείμει το δικαστικό έργο ισότιμα μεταξύ όλων των δικαστών της περιοχής. Αυτό πρακτικά σημαίνει την καλύτερη δυνατή και πιο ορθολογική αξιοποίηση του δικαστικού δυναμικού της χώρας προς όφελος της απονομής Δικαιοσύνης. Τόσο ποιοτικά όσο και επίπεδο ταχύτητας.
